İslam ve Osmanlı Hukukunda tıbbî müdahaleden doğan hukuki sorumluluk
Civil liability arising from the medical intervention according to Islamic and Ottoman law
- Tez No: 471140
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA AVCI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 367
Özet
İslam ve Osmanlı hukukunda tıbbî müdahalenin hukuka uygun olması için gereken şartlar vardır. Bunlar: 1)Tıbbî müdahalenin niteliğine uygun olarak yeterli bilgi ve tecrübeye sahip bir sağlık personeli tarafından yapılması 2) Hekimin tedavi kastıyla hareket etmesi 3) Tıp biliminin verilerine göre gerekli ve bu verilere uygun tıbbî müdahalede bulunulması, 4) Hastanın, yasal temsilcisinin veya hâkimin iznidir. Osmanlı klasik döneminde kimlerin tıbbî müdahalede bulunabileceği üç şekilde belirlenmiştir. Bunlar: Darüşşifalarda usta-çırak usulü eğitim görenler, tıp medreselerinde eğitim alanlar ve özel hocadan tıp eğitimi alarak ehliyet sahibi olanlardır. Osmanlı devletinde bir de yabancı memleketlerden gelen hekimlere tıbbî müdahalede bulunma izni verilmiştir. Osmanlı klasik döneminde, günümüzde olduğu gibi diplomasız ve ehliyeti olmayan hekimler var olmuş, Osmanlı devleti halk sağlığını korumak adına bu kimselerle düzenli bir şekilde mücadele etmiştir. Osmanlıda hekimlerin denetlenmesine ilişkin olarak yapılan sınav usulü tanzimat dönemi ile birlikte terkedilmiştir. Yerini günümüzde olduğu gibi, hekimin diplomalı olup olmaması yönünde gerçekleştirilen durum tespitine bırakmıştır. Osmanlı devletinde önemli tıbbi müdahalelerde genel olarak hekim ile hasta arasındaki tedavi sözleşmesi ve hastanın aydınlatılmış onamı kadı ve şuhudül hal huzurunda alınmıştır. Bu belgelere rıza senetleri veya hüccetleri denir. Rıza senedi örnekleri incelendiğinde tam bir titizlikle tutulduğu, İslam ve Osmanlı hukukuna uygun olarak rıza vermeye ehil kişilerin rızaları alındığı görülmektedir. Örneğin çocuklar için velilerinden veya varsa vasilerinden, tam ehliyetsizler için kanuni temsilcilerinden, köleler için ise efendilerinden tıbbî müdahaleye rıza alınmıştır. Hatalı veya yanlış tıbbî müdahalede bulunan hekim veya sağlık personeli, cezai, idari, tıbbî etik sorumluluğu, medeni hukuk sorumluluğu şeklinde sorumluluk türleri ile karşı karşıya kalacaktır. Hekimin hukuki sorumluluğu da farklı sebeplerden kaynaklanabilir. Bu sorumluluk, sözleşmeden, haksız fiilden veya vekaletsiz iş görmeden kaynaklanabilir.
Özet (Çeviri)
In Islamic and Ottoman law, there is a requirement for medical intervention to be lawful. These are: 1) The medical intervention should be performed by a medical personnel with sufficient knowledge and experience, 2) Physician or medical personel must act with the intention of treatment 3) The necessary and appropriate medical intervention to the patient according to the data of medical science 4) The patient or legal representative or judge must give consent to medical intervention. Who can be found in the medical intervention of the classical Ottoman period it was determined in three ways. These are: those who have master-apprentice training in the Darüşşifa, Those who are trained in medical schools, and those who are trained in medicine from private tutors. In the Ottoman state, physicians from foreign countries were also allowed to have medical intervention. In the Ottoman classical period, there were physicians who did not have licenses as it is today, and the Ottoman state has struggled regularly with these people in order to protect the health of the people. The examination procedure for the supervision of physicians in the Ottoman Empire was abandoned during the tanzimat period. It has left the way in which it is determined whether or not it is a diploma, just as it is nowadays. In the Ottoman state, the treatment contract between the physician and the patient was generally made in writing in important medical interventions. The patient's informed consent was obtained by kadi and while şuhudü'l hal was present. These documents are called rıza senetleri or hüccetleri. It is seen that consent was obtained from those who are eligible to give consent in accordance with the Islamic and Ottoman law. For example, consent was obtained from the parents of children or their vassals, legal representatives for full incompetence, and from masters for slaves. The physician who has a faulty medical intervention, has criminal, administrative, medical ethics and legal responsibility. The legal responsibility of physician can also be caused by different reasons. This responsibility may arise from a contract, from an act of injustice or from acting without authority
Benzer Tezler
- Sivas şer'iyye sicileri'nde ceza davaları (M.1792-1799 yılları arası)
Criminal trials in the ser'iyye sicils of Sivas (Between 1792-1799 A.D)
NİLGÜN TEMEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
HukukCumhuriyet ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SABRİ ERTURHAN
- İslâm hukuku açısından cinnet hali ve hükümlere etkisi
Başlık çevirisi yok
SEBAHAT UZUNLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinKocaeli ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN OKUR
- Osmanlı dönemi fetva mecmualarında ceninle ilgili hükümler
Provisions regarding fetus in Ottoman period fatwa collections
ZEİNEP PADALI MEMET
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinBursa Uludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEYİT MEHMET UĞUR
- Cezayir Aile Kanununun 1917 Osmanlı Hukuk-ı Aile kararnamesi ile mukayesesi
Comparison of the Algerian Family Code with the Ottoman Law of Family Rights of 1917
ABDELBASSET KHALED
Doktora
Türkçe
2023
HukukAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET KILINÇ
- Geç Osmanlı'dan Erken Cumhuriyet'e adlî tıp ve bilirkişilik
Forensic medicine and expertise from Late Ottoman Period to Early Republic period
YAĞIZ FATİH NAZLIER