Muhammed Fethü'l-Maârif'in mensur Vahdetnâmesi inceleme-tenkitli metin
Mohammed Fath al-Maârif's Prose Work texts-review
- Tez No: 475670
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL GÜLEÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 997
Özet
Klasik Türk Edebiyatı oldukça zengin bir çeşitlilik ve muhtevaya sahiptir. Özellikle İslâm kültür ve medeniyeti içerisinde kurulup gelişmesi sebebiyle dini ve tasavvufî muhtevalı eserlerin sayısı da oldukça fazladır. Bunlar arasında vahdetnâme adıyla kaleme alınanlar farklı bir özellik taşımaktadır. Türk edebiyatında 1461 yılından itibaren takip edebildiğimiz bu eserlerin ilk örnekleri manzumdur. Bunlarda genellikle Allah'ın varlığı, birliği, isim ve sıfatları, Peygamber sevgisi ele alınmaktadır. İsminden de anlaşılacağı üzere inananları vahdete götürecek yolun incelikleri anlatılmaktadır. Manzum vahdetnâmeler üzerinde akademik seviyede bazı çalışmaların yapıldığını görmekteyiz. XVII. yüzyıldan itibaren karşımıza çıkan mensur vahdetnâmelerde de tevhid inancı işlenmekte, müellifler özellikle vahdet-i vücûd düşüncesi üzerinde durmaktadırlar. Onlara göre Allah'tan başka varlık yoktur. Görünen âlem ise Mutlak Varlığın değişik tezahürlerinden ibarettir. İnsanın amacı, bu sırları anlamaya çalışmaktır. Felsefi ve tasavvufî konuların izahına daha elverişli olması dolayısıyla ontolojik konuların işlendiği vahdetnâmeler mensur olarak kaleme alınmıştır. Ancak bu eserler üzerinde ciddî çalışmaların bulunduğu da söylenemez. Biz bu çalışmamızda, Muhammed Fethü'l-Maârif tarafından kaleme alınan mensur Vahdetnâme üzerinde durmaktayız. Muhammed Fethü'l-Maârif, Rıfailik içerisinde Ma'rifîlik adıyla yeni bir tasavvufî anlayış geliştiren, dine ve tasavvufa ait görüşlerini sohbetleri ve kaleme aldığı eserler vasıtasıyla halka ulaştırmaya çalışan mutasavvıf bir şair ve müelliftir. Öncelikle çalışmamızda vahdetnâmelerin edebî bir tür sayılıp sayılamayacağı üzerinde duruyor, ardından Muhammed Fethü'l-Maârif'in Vahdetnâme'sinde ortaya koyduğu dinî ve tasavvufî görüşlerini ele alıyoruz. Çalışmanın sonunda, kütüphanelerimizde dört yazma nüshası olan Vahdetnâme'nin karşılaştırmalı metnini veriyor ve eserle ilgilenecek kimselere kolaylık sağlamak üzere metni günümüz Türkçesine aktarıyoruz.
Özet (Çeviri)
• It is known that the Classical Turkish Literature is very rich for its scope and diversity. Due to being started and developed in the Islamic culture and civilization, the Turkish classical Literature has a lot of theological and mystical works. Vahdetnâmes among such works have had a very important and distinguished place. • First instances of those works which can be followed since 1461 are in form of verses. Themes generally found in these verses are like existence, oneness, names, attributes of God, and love for the prophet. As its name implies, the details of the path to the unity of God are shown to the believers in the verses. It is seen that some academic studies have already been done on Vahdetnâme verses. • In the proses seen after the XVIIth century, tawheed belief is also found to be studied, and that the authors especially focus on the idea of wahdat al-wujudd. According to them, there is nothing but God, and the visible world is nothing but the manifestations of the Absolute Being. The purpose of man is to try to understand these secrets. Since it is more suitable for the explanations of philosophical and mystical subjects, the vahdetnâmes in which the ontological issues are studied have been written in proses. However, it can not be said that there have been serious works on these works. • The purpose of this study is to examine the Wahdatname in prose written by Muhammad Fethul al-Maârif. Muhammad Fethu'l-Maârif, who developed a new mystical understanding in the name of Ma'rifism in Rifailik, is a mystics poet and writer who tried to pass his religional and mystical ideas to people through his conversations and works. • First focus of this study is if Wahdatnames can be regarded as a literary genre, and secondly, the religious and mystical views that Muhammad Fethul al-Maârif has revealed in his Wahdatname are studied. Also a comparative text of the four copies existing in the libraries of the same Vahdetnâme, and a translation in today's Turkish is presented at the end of the study for convenience to the academicians who would study the work.
Benzer Tezler
- Seyyid Muhammed Maʿrifî'nin Risâle-i Âdâb ve Tarîkatnâme-i Fethü'l-Maʿârif adlı eseri (Metin-inceleme)
Risâle-i Âdâb ve Tarîkatnâme-i Fethü'l-Maʿârif by Seyyid Muhammed Maʿrifî (Text-analysis)
ASLI SÜRGİT
Doktora
Türkçe
2020
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ŞÜKRÜ ÇORUK
- İbn Hacer'in Fethu'l-bârî'deki hadis usûlü değerlendirmeleri
Ibn Hajar and Usul al-Hadith with special reference to Fath al-Bari
MUHAMMED MASUM ŞENBURÇ
Doktora
Türkçe
2023
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET EFENDİOĞLU
- Kutbuddin eş-Şirazi^nin 'Fethu'l-Mennan fi Tefsiril Kuran' adlı eserinin Bakara suresinin 1-34 ayetlerini tahkik ve incelemesi
فتح المنَّان في تفسير القرآن المعروف ب تفسير العلَّاميلقطب ال دين محمود بن مسعود بن مصلح ال شيرازي )المتوفَّى 710 ه - 1311 م(من الآية الأولى حتَّى الآية الرابعة والثلاثين من سورة البقرةدراسة وتحقيق
MUHAMMED NUR KENGO
Yüksek Lisans
Arapça
2020
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET EMİN MAŞALI
- Şevkânî'nin Fethu'l-Kadîr'de kırâatleri tetkik usulü
Examining methodology of Shawkani in his fath al-qadir
ADEM YEŞİLDAĞ
Doktora
Türkçe
2021
DinOndokuz Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE ŞAHİN AYNUR
- El-Fethu'l-Kutsî fi Tefsiri Âyeti-l Kürsî adlı el yazması eserin tahkiki
Investigation of the hand writing work named al-Fethu'l-Kutsî fi Commentary Yeti-l Kürsi
BUTHAINA AHMED ALI SALEH
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinKastamonu ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURHAN BALTACI