Psikolojik sözleşme ile işten ayrılma niyeti ilişkisinde kariyer yönetiminin rolünün belirlenmesine yönelik bir araştırma
A research on determining the role of career management in the relation between psychological contract and intention to leave
- Tez No: 475680
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YASEMİN ÖZDEMİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Kariyer Yönetimi, Kariyer Geliştirme, Kariyer Planlama, Psikolojik Sözleşme, İşten Ayrılma Niyeti, Career Management, Career Development, Career Planning, Psychological Contract, Intent to Leave Job
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 155
Özet
Kariyer aile, çevre ve kişilik gibi çeşitli faktörlerden etkilenip eğitimle şekillenen ve çalışılan örgütle biçim değiştiren bir süreçtir. Çalışanlar gelecekte olmak istedikleri yer için kendilerini geliştirirler, güçlü yanlarını artırmaya çalışırlar; tüm bu çabalar kariyer planlama olarak adlandırılmaktadır. Örgüt ise; insan kaynakları uygulamalarını kullanarak ulaşmayı hedeflediği örgütsel sonuçlar için faaliyetler yürütmektedir. Bu çalışmalar da kariyer yönetimini ifade etmektedir. Birey örgüt içinde yükselmek, saygınlık görmek, iyi bir ücret, eğitim-geliştirme desteği isterken, örgüt de çalışanlar aracılığıyla kendi amaçlarına ulaşmak istemektedir. Bu karşılıklı ve çeşitli beklentiler içinde kariyer geliştirme sürecinden yararlanılmaktadır. Örgüt ve birey arasında konuşulmadan gerçekleşeceğine inanılan bu karşılıklı beklentiler psikolojik sözleşmeyi oluşturmaktadır. Beklentiler karşılık bulmadığında çalışan, psikolojik sözleşmenin ihlali hissine kapılabilmektedir. Sonuç olarak bireylerin tutum ve davranışları etkilenmekte ve işten ayrılma niyetine yol açabilmektedir. Yapılan literatür taraması sonucunda kariyer yönetimi, kariyer planlama, psikolojik sözleşme ve işten ayrılma niyeti kavramlarının ayrı ayrı incelendiği görülmektedir. Ancak bu kavramların tamamının birlikte incelendiği yeterli sayıda çalışmaya rastlanmamıştır. Araştırmada daha detaylı bulgular elde edebilmek için karma yöntem benimsenmiştir. Örneklem, bir kamu bankasının genel müdürlük çalışanları, İzmit Bölge Müdürlüğü ve ilgili bölge müdürlüğüne bağlı merkez şube çalışanlarından oluşmaktadır. Çalışma, karma yöntem yaklaşımına göre anket soruları ile nicel, mülakat soruları ile de nitel yöntemin kullanıldığı iki aşamadan oluşmaktadır. İlk aşamada elde edilen 321 anket, ikinci aşamada ise gerçekleştirilen 32 mülakatın dökümleri analiz edilmiştir. Bu kapsamda; işlemsel ve ilişkisel olmak üzere iki alt boyutu olan psikolojik sözleşme ile işten ayrılma niyeti kavramı arasındaki ilişkiyi araştırırken, kariyer yönetiminin bu ilişkide bir aracılık rolünün olup olmadığını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırma sonucunda; psikolojik sözleşmenin alt boyutları olan işlemsel ilişkisel psikolojik sözleşme ile işten ayrılma niyeti ilişkisinde kariyer yönetiminin ve kariyer geliştirmenin aracılık rolü bulunmaktadır. İlişkisel psikolojik sözleşme ile işten ayrılma niyeti ilişkisinde kariyer planlamanın aracılık etkisi tespit edilmiştir. Psikolojik sözleşme ihlali ile işten ayrılma niyeti ilişkisinde kariyer yönetimi ve kariyer geliştirmenin aracılık etkisinin olduğu görülmektedir.
Özet (Çeviri)
Career implies a process that is influenced by several factors such as family, environment and personality, shaped by education and changed by the organization. Employees develop themselves with a view to their future prospects by trying to enhance their strengths, which could be named as career planning. Organisation, on the other hand, operates to reach organisational goals by using human resources practices, which is named as career management. The individual employee intends to be respected, to be paid well and to be supported in their education-development efforts, while the organisation seeks to reach its goals by utilizing its employees. Both parties use career development practices with mutual and various expectations. These implicit and mutual expectations of the individual and the organisation constitute a psychological contract. Employees, when their expectations are not satisfied, can get the impression that the psychological contract is violated. This can influence the individual's attitude and behaviour and consequently lead to an intent to leave job. A literature review shows that the concepts of career management, career planning, psychological contract and intention to leave job have mainly been discussed separately. However, there are not sufficient number of studies which addresses these concepts together. In order to obtain in depth data, this study employs a mixed method conducted among the employees in the General Directorate, Izmit Regional Directorate and the central branch under the District Directorate of a public bank. Accordingly to the mixed method approach, the study consists of two phases, one being the quantitative phase using a survey and the second, the qualitative phase using interviews. 321 questionnaires were obtained in the first stage and 32 interviews conducted in the second stage were analyzed. This study investigates the relations between the concept of psychological contract that includes two sub dimensions and the intent to leave job, while aiming to explain how the mediation role of career management, influence that relation. The study found that career management and career development have intermediate roles in the correlation between operational relational psychological contract which is a sub division of psychological contract and intention to leave job. Career planning was found to have an intermediary role in the correlation between relational psychological contract and intention to leave. The study also found that career management and career development have intermediary roles in the correlation between breach of psychological contract and the intention to leave job.
Benzer Tezler
- Psikolojik sözleşme ihlali ile işten ayrılma niyeti ilişkisinde tükenmişliğin rolü: Sağlık sektöründe bir araştırma
The role of burnout on the relationship between psychological contract breach and turnover intention: A research i̇n the health sector
KANAN ASLANOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sağlık Kurumları YönetimiDokuz Eylül Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OYTUN BORAN SEZGİN
- Psikolojik sözleşme ihlali ve işten ayrılma niyeti ilişkisinde birey-örgüt uyumunun düzenleyici rolü
The role of perceived person-organization fit as moderator in the link between psychological contract breach and turnover intention
BEDİRHAN ELDEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
İşletmeNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN VAHİT ERKUTLU
- Otel işletmelerinde çalışma koşullarının işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinde aracı ve düzenleyici değişkenlerin rolü: Antalya bölgesinde bir araştırma
The role of mediator and moderator variables in the effect of working conditions on turnover intention in hotel businesses: A research in Antalya region
İBRAHİM AKÇA
Doktora
Türkçe
2023
TurizmAnadolu ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ÇİĞDEM KIREL
- Sosyal değişim, psikolojik sözleşme ihlali, örgütsel sinizm ve işten ayrılma niyeti: Bodrum örneği
Social exchange, psychological contract violation, organizational cynicism and job quit intention: Bodrum case
MÜGE APAYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
İşletmeAdnan Menderes ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERRİN GÜZEL
- Akademik personel açısından psikolojik sözleşme ihlali ile işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkilerin analizi
The examination of relationship between academicians' psychological contract breach and intention to leave
OZAN BÜYÜKYILMAZ