Cumhuriyet Dönemi Türk romanında devrik cümle
Inverted sentences in Repuclic Period of Turkish literature
- Tez No: 477247
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. NURSEL DİNLER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 93
Özet
Dilin gelişmişliğinin en önemli göstergelerinden birisi, o dilin cümle yapısının zaman içinde gösterdiği gelişimdir. Bu gelişimi göstermek ve gelecek kuşaklara aktarmak da dili işleyen yazar ve şairlere, aynı zamanda dilbilimcilere düşmektedir. Şair ve yazarlar dilde ifade çeşitliliği yaratmak için devrik cümlelere de başvurmaktadırlar. Buna bağlı olarak konuşma dilinde olağan karşılanarak sıklıkla kullanılan devrik cümlelerin yazı dilinde de belli bir kullanım sıklığı bulunmaktadır. Ancak Türklük bilimi çalışmaları arasında Türkiye Türkçesi'nde devrik cümle üzerindeki çalışmalar yeterli değildir ve devrik cümle üzerindeki tartışmalar halen sürmektedir. Bu sebeple biz de çalışma alanımız olarak devrik cümleyi seçtik. Türkçe çok geniş bir alanı ve zaman dilimini kapsadığı için evren olarak 'Cumhuriyet Dönemi' romanlarını belirledik. Cumhuriyet'in ilan edilmesiyle birlikte dilde ve tabii olarak edebiyatta da bir takım değişiklikler olmuştur. Bu değişiklikler içinde devrik cümlenin durumunu tespit etmek önem arz etmektedir. Bu çalışma için 1923'ten başlayarak 2015 yılına kadar yayınlanan romanlardan her beş yıl için ortalama iki romanı materyal olarak belirledik. Romanları seçerken dönemlerdeki edebî, siyasî, sanatsal eğilimleri ve edebiyat topluluklarını göz önünde bulundurduk. Romanlardaki devrik cümleler yüklemin türüne göre (fiil cümlesi, isim cümlesi), yapısına göre (basit cümleler, sıralı cümleler, bağlı cümleler, iç içe cümleler, şart cümleleri) olarak sınıflandırılmış, aynı zamanda öge sayısına göre de sıklıkları tespit edilip gruplandırılmış ve romanlardan verilen örneklerle konu zenginleştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
The most important sign of developed language is development and change of sentence structure of this language in time. Denoting and transfering to then extgenerations of this develepment is the role of philologists, writers and poets. Inverted sentences usually are used by spoken language and it is used in literature language, too. Even so, Studies of inverted sentences in TurkeyTurkish is not adequate and discussing still have gone on. We choosed inverted sentences as work space due to this reason. We choosed novels in Republic period of Turkish literature because of Turkish includes wide period of time. Changes in language and literatüre have been with the proclamation of the Republic. The situation of inverted sentences in these changes is an important point for us. We choosed two novels for every five years between 1923-2015. When we choosed this novels, we have considered the sense of political, literary and artistic and literary movements at these periods. Inverted sentences are categorised according to type of verb ( verb sentence, noun sentence) andstructure of sentences ( simple sentences, coordinate sentences, connected sentences, nested sentence, sand conditional sentences), according to the number of items sentences and a few example will giv efrom novels.
Benzer Tezler
- Ahmet Hamdi Tanpınar'ın 'Sahnenin Dışındakiler' adlı romanının söz dizimi bakımından incelenmesi
Examination of Ahmet Hamdi Tanpinar's novel named 'Sahnenin Dışındakiler' in terms of syntax
CEMİLE VARHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Dilbilimİstanbul Aydın ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DINARA DUISEBAYEVA
- Cumhuriyet devri Türk romanında kadına yönelik istismar(1923-1950)
Women abuse in the Turkish novel of republic period (1923-50)
NİHAL ÖZCAN
Doktora
Türkçe
2022
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Medeniyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SECAATTİN TURAL
- Cumhuriyet Dönemi Türk romanında Osmanlıya bakış (1920-1970)
The overview to Ottoman in Republican period Turkish novel (1920-1970)
TAYFUN BARIŞ
Doktora
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıUludağ ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALEV SINAR UĞURLU
- Türk romanında Bosna ve Boşnaklar (1970-2010)
Bosna and Bosnians in Turkish novel (1970-2010)
NERMINA KJOROVIKJ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAMAZAN MELİH ERZEN
- Türk romanında din ve inanç algısı (1955)
Perception of religion and belief in Turkish novel (1955)
ALİYE YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL TİMUR