Cumhuriyet Devri Türk romanında erkek (1923-1938)
The Men charecters in Turkish novels during the 'Republican Era' (1923-1938)
- Tez No: 144211
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. DİLEK YALÇIN ÇELİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 396
Özet
11 ÖZET Türk toplumunun önemli siyasal çalkantılar içinde olduğu XDC. yüzyıl romanı, insanı çok farklı yönleri ile ele almıştır. Romanların birçoğunda insan, dönemin siyasî yapısını, sosyal değişimleri ve ahlâki değerleri yansıtan bir simge olmuştur. Türk romanları bu uzun süreç içinde, yazarların döneme bakış açılarını yansıtmak bakımından önemli kaynaklar olmuştur. Estetik değer taşımadığı söylenen ilk eserler bile bize, konu alman dönemler hakkında önemli ipuçları vermiştir. 1923- 1938 dönemi Türk romanında, Osmanlı İmparatorluğu' nun son dönemleri, Kurtuluş Savaşı yıllan ve Türkiye'nin yeni yüzü olmak üzere üç ayrı devir anlatılır. Cumhuriyet romanının ele aldığı bu üç dönemde, erkek karakterleri tahlil etmeye çahştığımız tezimiz, dokuz bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında, roman tamümlan ve seçilen romanlar hakkında yapılan akademik yorumlar ele alınmış, ardından romanların erkek karakterleri; fiziksel özellikleri, giyim kuşam tarzları, meslekleri, eğitim-öğretim durumları, aile yapılan, hobileri, idealleri ve dönemin ünlü kahramanlan olmak üzere dokuz bölümde incelenmiştir. Sonuç kısmında yapılan tasnifler değerlendirilmiş, 1923-1938 dönemi romanlarında erkek karakterler hakkında genel bir yargı çıkarılmaya çahşıhnıştir. Giriş kısmında, erkek karakterlerin tahliline geçmeden önce seçilen romanların kısaca tamtımlanmn yapılmasının eseri, eserde ele alman dönemi ve eserin konusunu hatırlatma açısından uygun olacağı düşünülmüştür. İlk bölümümüz olan“Fiziksel Özelliklerine Göre Erkekler”başlığı altında erkekler, dış görünüşlerine, yaş durumlarına, hastalık ve sakatlıklarına göre incelenmiş, bu inceleme sonucunda farklı fiziksel özelliklere sahip olan erkeklerin ortak noktalan bir araya getirilmiştir.m İkinci bölümde erkekler, giyim ve kuşamları açısından incelenmiş ve kıyafet açısından ortak kullanımlar bir araya getirilmiştir. Üçüncü bölümde, erkek karakterlerin eğitim öğretim durumları ele alınmıştır. Eğitimin, kişiliğin oluşmasında önemli bir etkisi olduğu bilinci ve karakterlerin eğitim durumlarını inceleyerek, ele alınan romanlardaki erkeklerin; genel eğitim durumunu belirlemek amacı ile yapılan incelemede erkekler okumayanlar, ortaöğretimde okuyanlar, yüksek öğrenim görenler ve evde eğitim görenler olarak beş alt başlıkta değerlendirilmiştir. Dördüncü bölümde, erkekler uğraştıkları mesleklere göre graplandırılmıştır. Dönemde, erkek karakterlerin daha çok ne tür işlerde çalıştığı, bu işlere yaklaşımları ve iş ahlâkları incelenmiştir. Mesleklerine göre erkekler bölümü, din adamları, bürokratlar, devlet adamları, hukukçular, yazarlar ve sanatkarlar, eğitim öğretim kurumlarında çalışanlar, askerler, eğlence işlerinde çalışanlar, esnaf-sanayiciler ve diğer meslekler olmak üzere on alt başlıktan oluşmaktadır. Beşinci bölümde, incelenen romanlarda farklı mekânlarda ve sosyal şartlarda yaşayan ailelerin erkek bireylerinin aile içindeki rolleri incelenmiştir. Bu incelemede amaç; bir gelişim ve değişim dönemi olan Cumhuriyet döneminde yazılan eserlerde, değişimin yansımalarını aile içinde görebilmek ve değişim esnasında yaşanan bozulmayı, bozulmanın aşamalarım verebilmektir.“Hobilerine Göre Erkekler”başlığı altında ele aldığımız altıncı bölüm; erkeklerin değişen veya değişmeyen alışkanlıklarını, eğlence anlayışlarını, kısaca yeni dönemle birlikte yaşamlarında ve kişiliklerinde meydana gelen farklılıkları ortaya çıkarmak amacıyla ele alınmıştır. Erkeklerin yaşadıkları mekânları ele aldığımız yedinci bölüm, eşya-insan ve çevre-insan ilişkisi düşünülerek hazırlanmıştır. Özellikle II. Meşrutiyet'ten sonra çöken konaklardan, yükselen apartmanlara geçiş sürecinde, bir kargaşa döneminin erkek karakterlerini mekânlarla bağdaştırarak, kişiliklerini çözümlemekte yaşadıkları ortamlardan yararlanılmıştır.IV Sekizinci bölümümüzde erkekler, ideallerine göre ele alınmış ve siyasî düşünce tarzları incelenmiştir. Siyasî açıdan büyük bir kargaşanın yaşandığı bu dönemde Cumhuriyetçi erkekler, ittihat ve Terakki yanlıları, devrimciler, Padişah yanlıları ya da idealist olan erkekler tipler irdelenmeye çalışılmıştır. Dokuzuncu bölümde, eserlerde adlan geçen ünlü kişiler ve yazarların kimler olduğu araştırılmıştır. Bu bölümlerde çıkan veriler değerlendirilerek sonuç bölümünde 1923-1938 döneminin erkek karakterleri ile ilgili genel bir yargı oluşturulmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT The novels narrate human in many different ways in XIX. Century there are very important political chaos in Turkish society. In many of novels, human is a symbol that reflects the political structure, social changes and moral values of a period. Turkish novels, in this long period, are the very important sources of authors that convey their points of view about the period. Even the first works that haven't literary value give us very important clues about the periods. In Turkish novels between 1923 and 1938 we can see three different periods: the Last Period of Ottoman Empire, Salvation War Period and The New Face of Turkey. Our thesis in which we try to analyze men characters in“Republican Era”consists of nine parts. In the introduction part, the novels are introduced and given academic interpretations and then the men characters in the novels are examined in nine parts according to their physical appearance, dressing style, occupations, education level, family life, living places, hobbies, ideals and famous men characters of the period. In the conclusion part, these classifications are evaluated and tried to reach a general judgment about men characters in 1923-1938 novels. In the introduction part, it is thought the short summaries of the novels help us to remember the period and the subjects of the works. In the first part“Men Characters According to Their Physical Appearance”, men characters are examined according to their appearance, age, illness and disability. At the end of the examination, the same aspects of men characters that have different physical peculiarity come together. In the second part, men characters are examined according to their dressing style and common usages of clothes come together from different years. This causes our classification according to the clothe names. In the third part, education level ofVI men characters is examined because it is known that education is an important thing to improve personalization. We researched their general education level under these five topics: illiterate, elementary education level, secondary education level, university level and education at home. In the fourth part, men are classified according to their occupation. In the era, it is examined what kind of jobs they work, what their thoughts are about these jobs and their work ethics. The men characters according to their occupation composed of ten groups: imams, bureaucrats, statesmen, jurists, authors and artists, educationalists, soldiers, the people working in entertainment sector, tradesmen- industrialists and other jobs. In the fifth part, the roles of men characters in a family life at different places and different social conditions are examined in the twenty novels. In this examination, the aim is to see how Republic period in which it is seen rapid developments and changes affected families and to give the corruption during the changes. In the sixth part, the topic is“The Men According to Their Hobbies”. In this part, their concept of entertainment, their habits are examined. In other words, we try to indicate the differences of their life style and their characterization in this new era. In the seventh part,“Living Places of Men”, we try to display the relation of thing-human and environment-human. Especially, after“the Second Constitutional Monarchy”how the transition from come down mansions to he apartments affects men characters. Living places help us analyze their characterization in this chaos period. In the eighth part, men characters are examined according to their ideals based on their political idea style. In this period that is seen a big political chaos. Wevu examined Republicans, Revolutionists, Monarchists, supporters of“Union and Progress Party”(İttihat ve Terakki), or patriots. In the ninth and the last part, we research who the famous people and authors taking place in the works are. The information taken from these nine parts evaluated and in the conclusion part, by the help of the information we try to reach a general judgment of men characters in the period 1923-1938.
Benzer Tezler
- Türk romanında iktisadi kalkınma fikri (1923- 1938)
The idea of economic development in Turkish novel (1923-1938)
BİLAL KAS
Doktora
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAZİM HİKMET POLAT
- Uluslaşma süreci Türk romanında (1935-1942) İslam algısı
The perception of Islam in Turkish novel of nation building process (1935-1942)
GÜLBAHAR ÖZTİNAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıAkdeniz ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BEDİA KOÇAKOĞLU
- Erken Cumhuriyet Dönemi'nde Ankara kenti mekansal dönüşümlerinin Ankara Romanı üzerinden değerlendirilmesi
The Evaluation of the residental transformation of the city Ankara in the Early Republican Era through the Novel Ankara
DİDEM ERTUĞRUL AKSAMAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
MimarlıkDokuz Eylül ÜniversitesiBina Bilgisi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DÜRRİN SÜER KILIÇ
- Cumhuriyet devri Türk romanında Balkan Türkleri
Balkan Turks in the republican age Turkish novels
DİLEK NALBANTLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAZIM YETİŞ
- Cumhuriyet devri Türk romanında kadına yönelik istismar(1923-1950)
Women abuse in the Turkish novel of republic period (1923-50)
NİHAL ÖZCAN
Doktora
Türkçe
2022
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Medeniyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SECAATTİN TURAL