Fiziksel siğstemlerin kaotik dinamiği
Chaotic dynamics of the physical systems
- Tez No: 47816
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. ÖMER YAVAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1996
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 83
Özet
Fiziksel sistemlerin, başlangıç koşullarına aşırı duyarlı ve zaman gelişimi kes tirilemeyen periyodik-dışı davranışları deterministik kaos olarak bilinir. Özellikle analitik çözümü olmayan lineer olmayan sistemler başlangıç koşullarına, parametre değerlerine ve dış etkilere bağlı olarak periyodik, yarı periyodik ve kaotik davranışlar gösterebilirler. Bu çalışmada lineer olmayan fiziksel sistemlerde ortaya çıkabilecek kaotik davranışın niteliği ve analizi açısından teorik ve deneysel süreçler incelendikten sonra, bu alanda temel sistemler olarak kabul edilen lineer olmayan sürülmüş ve sönümlü matematiksel salınıcı, Duffing salmıcısı ve Van der Pol salmıcısı için kaotik dinamik analizi sayısal olarak yapılmıştır. Bu sistemlere ait haraket denkleminin matematiksel ifadesi en genel hali ile x + ax = - dV(x) + f{t) şeklinde yazılabilir. Sistemlerin dinamik analizinde dinamik değişkenlere ait zaman gelişimi, faz uzayı çekicisi, Paramatre uzayında kaos diyagramı, güç spektrumu, Poincare haritası, Lyapunov üstelleri ve kesirsel boyut sayısal tekniklerle elde edilmiş ve sonuçlar grafik yöntemlerle sunulmuş ve sistemlerin dinamik karakterleri ile ilgili yorumlar, bu alandaki literatür dikkate alınarak yapılmıştır. ANAHTAR KELİMELER: Kaotik Salınıcı, Deterministik Kaos, Çekici, Güç Spektrumu, Poincare Haritası, Lyapunov Üsteli, Kesirsel Boyut.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Masters Thesis CHAOTIC DYNAMICS OF THE PHYSICAL SYSTEMS Binnur UNSAL Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Engineering Physics Supervisor: Asst. Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 1996, Page: 83 Jury : Prof.Dr.Mehmet ŞİMŞEK Assoc.Prof.Dr.A.Ulvi YILMAZER Asst. Prof. Dr. Ömer YAVAŞ Deterministic, chaos is aperiodic and unpredictable behaviors of nonlinear, deterministic physical systems which are very sensitive to the initial conditions. Nonlinear physical systems can show periodic, quasi-periodic and chaotic behaviors dynamically depending on some parameter values, initial conditions and external loadings. In this study, at first, we investigated the theoretical and experimental as pects of chaotic dynamics. Then, we have analyzed numerically three basic systems of the nonlinear dynamics which are mathematical pendulum, Duffing oscillator and Van der Pol oscillator. Equation of motion of these three systems is in the form of x + ax = - dV(x) + f(t). In our analysis we obtain time evolutions of different dynamical variables, their phase space attractor, Poincare maps and Power spec- trums. We have obtained also Lyapunov exponents spectrum, fractal dimension and chaos diagrams of these systems. We have shown then with the aid of graphs being sensitive to the initial conditions. Our all results are in approprate with those chaos literature. We interprated the results using the tools of dynamical analysis. KEY WORDS: Chaotic Oscillator, Deterministic Chaos, Attractor, Power Spect rum, Poincare Map, Lyapunov Exponent, Fractal Dimension
Benzer Tezler
- Space time evolution of dynamical systems with few degrees of freedom
Düşük boyutlu dinamik sistemlerin uzay zaman evrimi
ERGUN ERAY AKKAYA
Doktora
İngilizce
2016
Fizik ve Fizik MühendisliğiYeditepe ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AVADİS SİMON HACINLIYAN
- Mühendislikteki kaotik devreler ve sistemlerin araştırılması için elektronik tabanlı eğitim setlerinin tasarımı ve gerçekleştirilmesi
Design and implementation of electronic based training sets for investigation of chaotic circuits and systems in engineering
BARIŞ KARAUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiErciyes ÜniversitesiElektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RECAİ KILIÇ
- Stability analysis of multiple time-delay systems and design of time-delay filters
Çoklu zaman gecikmeli sistemlerin kararlılık analizi ve gecikme tabanlı filtre tasarımı
BARAN ALİKOÇ
Doktora
İngilizce
2017
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiKontrol ve Otomasyon Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ FUAT ERGENÇ
- Implementations of novel cellular nonlinear and cellular logic networks and their applications
Yeni hücresel doğrusal olmayan ve hücresel lojik ağların gerçeklemeleri ve uygulamaları
RAMAZAN YENİÇERİ
Doktora
İngilizce
2015
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiElektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜŞTAK ERHAN YALÇIN
- Postural dynamics and stability
Beden durumu dinamiği ve kararlılığı
SENİH GÜRSES
Doktora
İngilizce
2002
Mühendislik BilimleriOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMühendislik Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURİ AKKAŞ