Şizofreni hastaları ve sağlıklı kardeşlerinin bilişsel fonksiyon, yüz tanıma becerisi ve düşünce-dil fonksiyonlarının sağlıklı kontroller ile karşılaştırılması
Comparison of cognitive function, face recognition skills, thought and language function in schizophrenia patients, their healthy siblings and healthy controls
- Tez No: 478270
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET HAMİD BOZTAŞ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Giriş ve Amaç: Şizofreni kronik, yıkıcı sonuçları olan, sanrı ve varsanı gibi pozitif; içe çekilme, sosyal iletişimin kısıtlanması gibi negatif; yürütücü işlevlerde bozulma gibi kognitif belirti kümeleri ile tanımlanan ruhsal bir bozukluktur. Yüz ve duygu tanıma işlevlerinin şizofrenide fenomenolojik görünümlerle ilişkisi gösterilmiştir. Ancak bu bozulmanın sadece hastalarda mı olduğu, yoksa hastalık geliştirmemiş sağlıklı yakınlarında da bozuk olup olmadığı açık değildir. Şizofrenide, yürütücü işlevlerle hastalık bulgularının ilişkili olduğu birçok çalışmada gösterilmiştir. Ancak, yürütücü işlevler kontrol edildikten sonra, yüzün yapısal özellikleri ve duygu tanımanın şizofreni hastalarında, sağlıklı kardeşlerinde ve sağlıklı kontrollerde nasıl bir değişim göstereceği açık değildir. Bu çalışmada şizofreni hastaları, hastaların sağlıklı kardeşleri ve sağlıklı kontrollerin yüz ve duygu tanıma işlevlerinin birbirinden farklı olup olmadığı; farklıysa hastalıkla ilgili state/trait marker patterni gösterip göstermediği; yüz ve duygu tanıma işlevinin hangi klinik, yürütücü işlevler, büyüsel düşünce ölçeği, düşünce dil ölçeği gibi etmenlerle ilişkili olduğu; yüz tanıma işlevindeki bozuklukları hangi etmenlerin yordadığı sorularına yanıt aranmıştır. Gereç ve Yöntem: Yaş, cinsiyet ve eğitim durumu açısından eşleştirilmiş klinik olarak remisyonda olan 33 şizofreni hastası, 33 sağlıklı şizofreni kardeşi ve 30 sağlıklı kontrol grubu, yüz ve duygu tanıma becerileri açısından karşılaştırılmıştır. Yüz tanıma için Benton Yüz Tanıma Testi kullanılmış olup, duygu tanıma için Ekman duygu tanıma bataryasından yararlanılmıştır. Yürütücü işlevler için Wisconsin Kart Eşleme Testi (WCST) ve Stroop Testi, Klinik görünüm için Pozitif ve Negatif Belirtileri Değerlendirme Ölçeği (PANSS), işlevsellik için Global Değerlendirme Ölçeği (GDÖ), yapısal düşünce bozukluğuyla ilişkisi açısından her üç gruba Düşünce ve Dil Ölçeği (DDÖ) ile toplumda bulunabilen ancak klinik tanı koymaya yetmeyen psikoza benzer belirtilerin taranması açısından sağlıklı kardeşler ve kontrol grubuna Büyüsel Düşünce Ölçeği uygulandı. Bulgu ve Sonuçlar: Şizofreni hastaları, şizofreni hastalarının sağlıklı kardeşleri ve sağlıklı bireylerin, Ekman ile ölçülen kızgın ve şaşırmış yüz ifadesini ve kızgınlık-şaşkınlık duygusunu tanıma açısından ve Benton ile ölçülen yüz kimlik, tanınma ve ayırma işlevleri açısından birbirinden farklı olduğu saptandı. Ekman ile duygu tanıma trait marker olma özelliğine daha yakın iken, Benton ile yüz tanımanın ise state marker olma özelliğine daha yakın olduğu bulundu. Yürütücü işlevlerde bozulmanın işlevsellik ve negatif belirtilerle yakın ilişkili olduğu saptandı. Toplum içerisinde psikoza benzer beliritileri tanımada Büyüsel Düşünce Ölçeğinden çok, DDÖ'nün daha iyi ayırıcı özelliklere sahip olduğunu belirlendi. Sanrı ve varsanı oluşumuyla muhtemel ilişkili kızgınlık duygusunu tanımada bozulma özelliğinin, DDÖ toplam skoru, alt ölçekleri, dikkat ve pozitif psikotik belirtilerce yordanması, boyutsal yaklaşımın santral izdüşümleri olduğunu düşündürtmektedir. Bu çalışmanın sonuçlarına göre psikoz gelişmemiş, sağlıklı kardeşler gibi riskli bireylere yönelik izleme çalışmalarında duygu tanıma için Ekman bataryası ve DDÖ ölçeği kullanılması, psikoza yatkınlığı erken tanıma açısından ek katkı sağlayabilir.
Özet (Çeviri)
Introduction and Aim: Schizophrenia is a chronic mental disorder characterized by destructive outcomes; positive symptoms such as delusions and hallucinations, negative symptoms such as avolution and disabiliy of social communication and cognitive symptoms like impairment of executive functioning. Facial and emotion recognition functions are shown to be related to phenomenological appearances of schizophrenia. However, it is not clear whether this deterioration is only in patients or also in healthy relatives whom the disorder haven't emerged. Many studies point that executive functions correlate with findings in schizophrenia. It is not clear how the discrimination of face's structural features and recognition of emotion would change in patients with schizophrenia, healthy siblings and healthy controls after controlling the executive functions. In this study, we tried to find the difference of facial and emotional recognition between schizophrenia patients, healthy siblings of schizophrenic patients and healthy controls and to determine whether the severity of the difference is a state or trait marker and to analyze if facial and emotion recognition are related with clinical factors, executive functions, magical ideation scale and thought and language index; and finally to find out the predictors of the impairment in emotion recognition. Material and Methods: 33 schizophrenia patients, 33 healthy siblings of schizophrenia patients and 30 healthy subjects matched in terms of age, gender and educational status were compared for facial and emotional recognition skills. Benton Face Recognition Test was used for facial recognition and Ekman emotional recognition battery was used for emotion recognition. Wisconsin Card Sorting Test (WCST) and Stroop Test were used for executive functions, the Global Assessment Scale was used for Functionality (GAS), Thought and Language İndex was used for evaluating structural thought disorder in all three groups; Positive and Negative Symptom Assessment Scale (PANSS) was used for clinical appearance in schizophrenia gruoup and Magical Thought Scale was used in healthy siblings and control groups to determine similar symptoms of psychosis that could be found in the society, which is not enough to make a clinical diagnosis. Findings and Results: Schizophrenia patients, healthy siblings of the schizophrenia patients and healthy control group differed from each other in terms of discrimination of identity and faces measured by Benton and the recognition of emotion measured by Ekman battery. Ekman battery turned out to be a trait marker whereas Benton facial recognition test turned out to be a state marker. Deficits in executive functions were found to be closely related to functionality and negative symptoms. It was found that TLI had better discriminatory characteristics than the Magical Thought Scale in defining the psycho-similar identities within the community. The prediction of the deficit in recognizing angry feelings (which is thought to be related to the formation of hallucinations and delusions) by TLI total score, TLI subscale scores, attention and positive psychotic symptoms suggest that dimensional approach has a central projection. According to the results of this study, use of Ekman battery for emotional recognition and TLI in screening studies of risky individuals like healthy siblings, who have not developed psychosis, may provide additional contribution in terms of early diagnosis of psychosis.
Benzer Tezler
- Şizofreni hastaları ile psikotik özellikli bipolar duygudurum bozukluğu I hastaları, hasta kardeşleri ve sağlıklı kontrol gruplarında silik nörolojik bulgular ve minör fiziksel anomalilerin karşılaştırılması
Comparision of neurological soft signs and minor physical anomalies in schizophrenia patients, psychotic symptomatic bipolar affective disorder I patients, their healthy siblings and healthy controls
DERYA ARSLAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
PsikiyatriAbant İzzet Baysal ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET HAMİD BOZTAŞ
- Şizofeni Hastalarında Elektrofizyolojik ve Nöropsikolojik Ölçümlerin Şizofreni Hastalarının Yakınları ve Normal Kontrollerle Karşılaştırılması
Comparison of Electrophysiological and Neuropsychological Measurements in Schizophrenia Patients, Their First Degree Relatives and Normal Control Subjects.
ALİ EMRE ŞEVİK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2008
PsikiyatriHacettepe ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ELİF ANIL YAĞCIOĞLU
- Şizofrenide sosyal bilişin oksitosin ve vazopressin düzeyi ile ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship between the level of vasopressi̇n and oxytoci̇n on soci̇al cogni̇ti̇on i̇n schi̇zophreni̇a
KUZEYMEN BALIKÇI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
PsikiyatriCelal Bayar ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEN ESEN DANACI
- The well-being of siblings of patients with schizophrenia: An evaluation within the transactional stress and coping model
Şizofreni hastalarının kardeşlerinde psikolojik iyilik halinin stres ve başa çıkma modeli ile değerlendirilmesi
MUAZZEZ MERVE YÜKSEL
Doktora
İngilizce
2013
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. A. NURAY KARANCI
- Şizofreni hastaları ve sağlıklı kardeşlerinde retina sinir lifi tabakası ve makula kalınlığının karşılaştırılması ve bilişsel işlevler üzerine etkisi
Comparison of retinal nerve fiber layer thickness and macular thickness in schizophrenia patients and their healthy siblings and its effect on cognitive functions
FUNDA AKIN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
PsikiyatriManisa Celal Bayar ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEN ESEN DANACI