Ortaokul matematik öğretmenlerinin matematiği öğretme bilgilerinin gelişim sürecinin incelenmesi: Ders imecesi modeli
Investigating the development process of secondary mathematics teachers' mathematical pedagogical content knowledge: Lesson study model
- Tez No: 480361
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET IŞIK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 471
Özet
Bu çalışmanın amacı, ortaokul matematik öğretmenlerinin matematiği öğretme bilgilerini geliştirmeyi hedefleyen ders imecesi modelinin sınıf ortamında uygulanışını gerçekleştirmek ve bu süreçte öğretmenlerde meydana gelen gelişimi izlemektir. Bu amaçla, çalışmada matematiği öğretme bilgisinin bileşenlerinden matematik alan bilgisi, öğrenciyi tanıma bilgisi ile dersin organizasyonu ve sunumu bilgisi bileşenleri üzerine odaklanılmıştır. Ders imecesi çalışmaları, 6. sınıf geometri ve ölçme alt öğrenme alanı içinde yer alan ölçme konusu ile ilgili kazanımlara yönelik yapılmıştır. Çalışma, 2016-2017 eğitim öğretim yılında, Erzurum il merkezinde bulunan iki farklı devlet ortaokulunda görev yapan dört matematik öğretmeni ile yürütülmüştür. Ders imecesi modelinin öğretmenlerin matematiği öğretme bilgilerinin gelişim sürecinin incelenmesinde nitel veri toplama araçları olarak öz değerlendirme yazılı görüş alma formları, yarı yapılandırılmış görüşme, gözlem, ders planı, günlükler, yansıtıcı rapor ve alan notları kullanılmıştır. Ayrıca uygulama dersleri ve öğretmenlerle yapılan planlama ve tartışma toplantıları kamera ile video kayıt altına alınmıştır. Ders imecesi süreci öncesinde öğretmenlerin genel anlamda matematik öğretme bilgilerini belirlemeye yönelik öz değerlendirme yazılı görüş alma formu ve alan ölçmeyi öğretme bilgilerini belirlemeye yönelik matematik alan bilgisi testi uygulanmış ve yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Bu uygulamalar tamamlandıktan sonra ders imecesi döngüleri yürütülmüştür. Ders imecesi döngüleri planlama, araştırma dersi ve yansıtıcı tartışma aşamalarından oluşmaktadır. Araştırmaya katılan dört öğretmen ile yedi ders imecesi döngüsü gerçekleştirilmiştir. Ders imecesi döngüleri tamamlandıktan sonra öğretmenlere süreç öncesinde uygulanan formlar tekrar uygulanarak bu süreçte öğretmenlerin matematiği öğretme bilgilerinde bir gelişim olup olmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Bu çalışma nitel araştırma yöntemlerinden özel durum çalışmasına bir örnek teşkil etmektedir. Çalışmada elde edilen verilerin analizinde betimsel ve içerik analiz teknikleri kullanılmıştır. Bununla birlikte süreç sonrasında öğretmenlerin öğretim sürecine ilişkin farkındalık düzeylerini yorumlamak amacıyla van Es (2011) tarafından geliştirilen teorik çerçeveden faydalanılmıştır. Çalışma sonucunda, ders imecesi modelinin ortaokul matematik öğretmenlerinin alan ölçme konusunda matematiği öğretme bileşenlerinin matematik alan bilgisi, öğrenciyi tanıma bilgisi, dersin organizasyonu ve dersin sunumu bilgisinin gelişimine katkı yaptığı tespit edilmiştir. Ders imecesi sürecinde yapılan çalışmaların öğretmenlerin alan ölçme konusu ile ilgili öğrencilerin öğrenme güçlüğü çektiği durumları belirleme ve bu durumları açıklamaya yönelik öğrenciyi tanıma bilgilerinin gelişimini olumlu yönde etkilemiştir. Ayrıca öğretmenlerin dersin organizasyonu ve sunumu bilgisine yönelik özellikle ders planı hazırlama, etkinlik seçimi, somut materyallerden faydalanma, öğrencinin derse etkin katılımını sağlama, öğrencinin matematiksel düşünmelerini açığa çıkarma, öğretim yöntem, teknik ve stratejilerini kullanma kategorilerinde olumlu katkı yaptığı ortaya çıkmıştır. Buna karşın öğretmenlerin alan ölçme konusunda yer alan kavramların matematiksel tanımlarını yapabilmelerinde ders imecesi süreci yetersiz kalmıştır. Öte yandan ders imecesi sürecinde yapılan çalışmaların öğretmenlerin mesleki gelişimini desteklemesiyle birlikte öğrencilerin matematiksel düşünmesi üzerine farkındalık düzeylerini de arttırdığı görülmüştür. Sonuç olarak, ders imecesi modelinin ortaokul matematik öğretmenlerinin alan ölçmeyi öğretme bilgilerinin gelişimini desteklediği söylenebilir. Buna bağlı olarak, okullarda ders imecesi modelinin uygulanabilmesi için öncelikle seminer dönemlerinde öğretmenlere hizmet içi eğitimler verilebilir. Bu eğitimlerden sonra okul döneminde bir uzman desteğiyle zümre öğretmenleri bir araya gelerek ders imecesi döngüsünün planlama, uygulama ve yansıtıcı tartışma aşamaları yürütülebilir.
Özet (Çeviri)
Knowledge of teaching and learning mathematics has recently turned out to be among hot topics in the studies in mathematics education. However, when considered the thought that teaching and learning mathematics are though subjects, teaching mathematics and its components has come to the forefront. It can be seen when seeking facilitating aspects of teaching mathematics that lesson study model remains an affirmative one. By taking the points mentioned into consideration, it is aimed in the present study to perform the application of lesson study model in the classroom, aimed at improving the teaching knowledge of secondary school mathematics teachers, and to observe the improvements among the teachers during the process. In the scope of the study, among the components of Mathematical Pedagogical Content Knowledge; mathematical content knowledge, knowledge of student, lesson organization and presentation knowledge are emphasised on. The lesson study model has been devoted to the acquirements associated with the area measurement topics in the 6th grade geometry and measurement sub-learning field. The study was conducted including four mathematics teachers working at two different state secondary schools in the city centre of Erzurum province in 2016-2017 academic years. In the study of the lesson study model's effects on Mathematical Pedagogical Content Knowledge of teachers, self-evaluation written opinion form, mathematics content knowledge test, semi-structured interview, observation, lesson plans, diaries and field notes were used as data collection tools. In addition, applied lessons and planning and discussion meetings with the teachers were camera - recorded. This study is an example of the case study of qualitative research methods. Descriptive and content analysis techniques were used in the analysis of the data obtained in the study. Theoretical framework developed by van Es (2011) was employed in order to interpret the awareness level of the teachers after the teaching process. It was determined as the result of the study that the lesson study model contributes to the development of teaching knowledge in the field measurement of secondary school mathematics teachers. Studies conducted during the lesson study model process were determined to affect positively cases of the teachers' knowledge of students, where teachers have difficulty determining and explaining the difficult learning situations of the students. In addition, it was found that teachers make positive contributions to their skills in the categories like preparing plans for the course organization and presentation knowledge, choosing activities, benefiting from concrete materials, ensuring active participation of students in the classroom, introducing mathematical thinking, teaching methods, techniques and strategies. However, lesson study model fell short in the mathematical expressions of concepts taking place in teachers' area measurements. In addition, it was observed that since the studies conducted during the lesson study model supported the professional development of the teachers, students raised awareness about mathematical thinking. Accordingly, in order to apply the lesson study model at schools, teachers may be trained about the subject at work during their seminar periods. Following such trainings, with the supports of experts, group teachers can meet and plan, implement and perform reflective debates on lesson study model in each academic term.
Benzer Tezler
- Ortaokul matematik öğretmenlerinin özel alan yeterlilik algılarının incelenmesi:Bir ders araştırması modeli
Examining middle school mathematics teachers' perceptions of special field competency: A lesson study
ELİF BORAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAMURAN TARIM
- Ortaokul 5. ve 7. sınıf matematik öğretmenlerinin geometri öğretim süreçlerinin ve geometrik- pedagojik alan bilgilerinin incelenmesi
An investigation of 5th and 7th grade mathematics teachers' geometry teaching processes and geometric - pedagogical content knowledge
ELİF NUR AKKAŞ
Doktora
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF TÜRNÜKLÜ
- Ortaokul matematik öğretmenlerinin istatistiksel akıl yürütmeye ilişkin alan ve pedagojik alan bilgilerinin incelenmesi
Examining middle school mathematics teachers' content and pedagogical content knowledge of statistical reasoning
RUKİYE GÖKCE
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimPamukkale Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SİBEL KAZAK
- Ortaokul fen bilimleri derslerinde Türk-İslâm bilginlerinin öğretilmesi hakkında uzman ve öğretmen görüşleri
Experts and teachers' views about teaching Turkish-Islamic scholars and scientists in middle school science courses
NAZIME ÖZGÜR TAMDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA BAHADIR AKTAN
- Ortaokul matematik öğretmenlerinin zeka oyunları mesleki gelişim programı hakkındaki görüşleri ve geliştirdiği etkinliklerin incelenmesi
Secondary school mathematics teachers' views about mind games vocational development program and investigation of the activities they developed
ESRA KUDUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF SAYGI