Jackson Mesleki İlgi Envanterinin üniversite öğrencileri üzerinde bir uyarlama çalışması
An adaptation study of Jackson Vocational Interest Survey on university students
- Tez No: 481750
- Danışmanlar: PROF. DR. RAHİME NÜKHET DEMİRTAŞLI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: mesleki ilgi, ölçek, alt ölçek, norm, vocational interest, scale, subscale, norm
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 181
Özet
Bu araştırma ile uluslararası akademik standartlara uygun olduğu belirlenen Jackson Mesleki İlgi Envanterinin Türk kültüründe uygulamaya sunulması yönünde bir uyarlama çalışması gerçekleştirilmiştir. Envanter maddeleri, cevaplama ve uygulama yönergeleri uyarlamalı olarak Türkçeye çevrilmiştir. Çevirinin dilsel eşdeğerliği kanıtlanmış, maddeler analiz edilmiş, geçerlilik ve güvenilirlik kanıtları elde edilmiş, envanterin üniversite normları çıkarılmıştır. Jackson Mesleki İlgi Envanteri 34 temel ilgi alanını ölçen ABD ve Kanada'da yaygın olarak uygulanan bir envanterdir. Envanter 289x2=578 madden oluşmakta olup uygulama süresi 40-50 dakikadır. Uyarlamalı çevirisi yapılan envanter alt ölçeklerinin Türkçe ve İngilizce uygulamaları (N=83) arasındaki korelasyonlar ortalaması dilsel eşdeğerlik katsayısı olarak hesaplanmıştır. Alt ölçekler korelasyonlar ortalaması 0.77'dir. Jackson Mesleki İlgi Envanterinin Türkçe çevirisinin orijinal İngilizce formuyla dilsel eşdeğerliliği kabul edilebilir düzeydedir. Envanter Ankara Üniversitesi lisans öğrencilerinden 1059 kişiye uygulanmıştır. Çalışma grubu 6 farklı alt gruptan oluşmaktadır: Fen, İngiliz Dili, Öğretmenlik, Rehberlik, Siyasal-Hukuk, Tıp-Biyoloji. Verilere temel bileşenler faktör analizi uygulanmış, faktörlerin özdeğerleri incelenmiştir. Tüm alt ölçeklerde tek boyutluluk varsayımının karşılandığı kanıtlanmıştır. Çalışma grubunda 34 ilgi alanını 34 alt ölçekle ölçmeyi öngören envanterin yapısal eşitliği ve yapı geçerliliği sağlanmıştır. Ayrıca, ölçüt grup geçerliliği kanıtları da yeterli düzeyde elde edilmiştir. Çalışma grubu verileri üzerinde klasik test kuramına ve madde tepki kuramına göre madde analizleri yapılmış, madde istatistikleri ve madde parametreleri çıkarılmıştır. Sekiz alt ölçekte birer, altı alt ölçekte ikişer, bir alt ölçekte üç sorunlu madde gözlenmiştir. Toplam sorunlu madde sayısı 23'tür. Sorunsuz, uygun işlev gören madde sayısı 555'tir. Sorunlu maddeler envanterden çıkarılmamıştır. Bu maddeler başka çalışmalarda farklı örneklemlerde incelenebilir. Daha büyük, tüm branş ve meslekleri temsil edebilen örneklemlerde bu sorunların gözlenmeyeceği düşünülmektedir. Güvenilirlik kapsamında Cronbach Alfa değerleri alt ölçeklerde 0.65'ten 0.90'a doğru değişmektedir. Değerler ortalaması 0.75'tir. Test tekrar test korelasyon katsayılarının; 21 alt ölçekte 0.71-0.79, 13 alt ölçekte 0.80-0.89 arasında olduğu gözlenmiştir. Korelasyonlar ortalaması olarak test tekrar test güvenilirlik katsayısı 0.78'dir. Bulgular, JMİE'nin çalışma grubunda oldukça güvenilir olduğunu göstermektedir. JMİE Üniversite çalışma grubu normları çıkarılmıştır. Ham puanların çalışma grubundaki yüzdelik sırası karşılıkları 34 alt ölçek için verilmiştir. Ham puana karşılık gelen 0.70'in üzerindeki norm değeri, ilgili alt ölçeğin temsil ettiği ilgi alanına ilişkin yüksek ilgiyi göstermektedir. Envanterin Türkçe olarak, kurumsal düzeyde çevrimiçi (on-line) uygulamaya sunulması konusunda bir projenin başlatılması, bu proje içinde envanterin bütüncül bir uyarlama çalışmasının gerçekleştirilmesi, çalışmaların ortaöğretim öğrencileri ile sürdürülmesi önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
An adaptation study of Jackson Vocational Interest Survey which has coherence with international academic standards, to Turkish culture in the direction of presenting it to use, was accomplished in this research. Items and administrative directives were translated and adapted to Turkish language. Language equality of the translation was confirmed, items were analyzed, evidences of validity and reliability and university norms of the inventory were obtained. Jackson Vocational Interest Survey, widely administrated in USA and Canada consists of 289x2=589 items that measure 34 basic vocational interests. Administration period is 40-50 minutes. Completed adaptive translation and original inventory administered to a sample group (N=83). The mean of subscale correlation coefficients between two administrations is 0.77. This language equality coefficient of the inventory is in acceptable level. Then, the inventory administered to research working group (N=1059) consists of Ankara University students. The working group divided in 6 subgroups: (1) Science, (2) English Language, (3) Candidate Teachers, (4) Law-Politics, (5) Medicine-Biology. Principal component analysis was applied to the data and eigen values of the factors examined. Assumption of the one-dimension (unidimensionality) principle was confirmed in all 34 subscales. Structural equality and structural validity were ensured in 34 subscales, intended to measure 34 interests. In addition, other validity evidences like criterion group validity and content validity were obtained in suitable level. Item analysis was applied to working group data within classical test theory and item response theory. Item statistics and item parameters were figured out. The number of items with problems is 23. The number of items function properly is 555. Items with problems weren't excluded from the inventory. These items can be examined within different sample groups in other studies. It is thought that the number of items with problems would be less in large sample groups. Within the scope of reliability, Cronbach Alfa values change from 0.65 to 0.90. The mean of the values is 0.75. Test-retest correlation coefficients change from 0.71 to 0.79 in 21 subscales and from 0.80 to 0.89 in 13 subscales. The mean of the correlation coefficients is 0.78. These results show that Jackson Vocational Interest Survey is mostly reliable in working group. University working group norms were worked out. Norm values (percentages) of the row scores changing from 0 to 17 in each subscale were obtained. Norm value over 0.70 indicates high interest in related subscale. As a suggestion, a project group that will adapt the inventory to Turkish culture by covering complete professional adaptation requirements and present the inventory to use online in Internet in Turkish, should be organized. These studies should proceed with secondary school students.
Benzer Tezler
- Güreş antrenörlerinin mesleki doyum ve tükenmişlik düzeyleri ilişkisi
Relation between the job satisfaction and burnout levels of wrestling coaches
MUHAMMET YUNUS PEHLİVAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
SporAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERSAN TOLUKAN
- Öğretmenlerde mesleki tükenmişlik ve okul yönetiminde bürokrasi arasındaki ilişkinin incelenmesi
The study of the relation between occupational exhausting in teachers and bureaucracy in school management
TAMER ARICAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Eğitim ve ÖğretimYeditepe ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CANAN ÇETİN
- Öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeyleri ile işe angaje olma düzeyleri arasındaki ilişki
The relationship between teachers' professional burnout levels and work engagement levels
TUĞBA TATLI CÖMERT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT SAĞIR
- A cross-cultural examination of English language teachers' job burnout: The case of Iran and Turkey
İngilizce öğretmenleri arasındaki mesleki tükenmişlik düzeylerinin kültürlerarası incelenmesi: İran ve Türkiye
EBRAHİM KHEZERLOU
Doktora
İngilizce
2012
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET DEMIREZEN
- 112 acil sağlık hizmetlerinde çalışan personelin tükenmişlik ve iş doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation on relationship between burnout and job satisfaction of person working in 112 emergency health services
ORHAN PEHLEVAN