Geri Dön

Osmanlı yüksek din eğitimi anlayışının değişimi (XIX. ve XX. yüzyıllarda)

Transformation of Ottoman conception of higher religious education (In 19th and 20th centuries)

  1. Tez No: 483044
  2. Yazar: HASAN SABRİ ÇELİKTAŞ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞE ZİŞAN FURAT
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Eğitim ve Öğretim, Tarih, Religion, Education and Training, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 370

Özet

Araştırmanın temel konusu, Osmanlı Devleti'nin XIX. ve XX. yüzyıllarında medrese eğitim sisteminden yeni bir yüksek eğitime geçiş sürecinde yüksek din eğitimi anlayışında yaşanan değişimdir. Döneme ilişkin değişimin tespit edilmesi ile günümüzdeki ilahiyat fakültelerinin ilk örnekleri sayılan kurumların eğitim anlayışını ayrıntılı bir şekilde çözümleyebilmek ve medrese eğitim anlayışında verilen yüksek din eğitiminden hangi açıdan farklılaştığını ortaya çıkarmak hedeflenmektedir. Osmanlı Devleti'nde XIX. ve XX. yüzyılda yaşanan değişimden devlet teşkilatının birçok alanı gibi eğitim alanı da etkilenmiştir. XIX. yüzyıla kadar devletin hukuki, idari, dini ve eğitim alanında görev yapan üst düzey idarecilerini oluşturan insan kaynağı medreselerden yetişmiştir. Medreselerde eğitim devam ederken devletin yenilendiği dönemde yaşanan çok boyutlu değişim, yeni eğitim ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. Süreç içinde medrese tahsili yapanların görevlendirildikleri alanlara yönelik açılan yeni okulların müfredatının belirlenmesinde; idareci, hoca ve öğrenci kaynağının teşekkülünde medrese eğitim sistemi belirleyici olmuştur. Ayrıca Batı'daki örnekleri de dikkate alınarak Darülfünun bu dönemde açılmıştır. Bu çerçevede XIX. yüzyıl boyunca oluşan yeni eğitim anlayışı, XX. yüzyılda açılan yüksek din eğitimi kurumlarını ve bu dönemdeki medreseleri etkilemiştir. Araştırmada incelenen eğitim kurumlarına yönelik tarihi bilgi vermenin ötesinde, konuya değişim eksenli yaklaşarak, yüksek din eğitimi anlayışının geçirdiği aşamalar izah edilmeye çalışılmıştır. Araştırma dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Osmanlı Devleti'nde son dönemde yaşanan çok yönlü değişim ele alınmıştır. İkinci bölümde XIX. yüzyılda oluşan yeni eğitim anlayışında yüksek din eğitimi müfredatının aldığı şekil üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölümde XX. yüzyılda kurulan yüksek din eğitimi kurumları ve bunlara ait müfredatların oluşum süreçleri takip edilmiştir. Son bölümde ise Osmanlı yüksek din eğitimi anlayışının değişimi incelenmiştir.

Özet (Çeviri)

The subject matter of the research is the transformation, which occurred regarding the conception of higher religious education within the Ottoman Empire in the 19th and the 20th century in the transitory phase from madrasas to a new system of higher education. This study aims to detect the change related the period, and analyze educational methodology of the institutions which are accepted as very first examples of contemporary faculties of theology, and to reveal in which aspects madrasa education is differentiated from current faculties of theology. As many fields of the state organization, education field was also influenced by transformations took place in Ottoman Empire in the 19th and the 20th centuries. Human resources, which served as senior administrators in legal, administrative, religious, and educational fields of the state were raised in madrasas till the 19th century. The multidimensional change which took place in the period of renewal of the state brought about a new education model. In the formation of curriculums for new schools and provision of administers, instructors, and students madrasa system was the determining factor. In addition, Darülfünun was founded in the period by considering its Western equivalents. In this context, the common conception of higher education of the 19th century had influenced the madrasas and the institutions of higher religious education which established in the 20th century. The study aims to describe and explain the transformation phases of higher religious education rather than shedding historical information. The study consists of four chapters. In the first chapter, the multifaceted change that took place in the Ottoman Empire in the last period was discussed. The second chapter investigates the new shape of higher religious education curriculums' in the 19th century. The third chapter tackles with institutions of higher religious education which established in the 20th century and tracks the formation process of the curriculums. In the last chapter, the change of the Ottoman understanding of higher religious education was investigated.

Benzer Tezler

  1. Tanzimat'ın din eğitimi anlayışına getirdiği yenilikler

    Influence of Tanzimat on reforms in religious education

    HAVVA SİNEM UĞURLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    DinAnkara Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RECAİ DOĞAN

  2. Şemsettin Günaltay'ın ahlak anlayışı

    Şemsettin Günaltay's ethic approach

    LEVENT BAYDAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    FelsefeErzincan Binali Yıldırım Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. VAHDETTİN BAŞÇI

  3. Nahçivan Karabağlar külliyesinin Türk sanatındaki yeri

    The status of Nakhcevan Karabağlar compleks in Turkish art

    MEHMET CÜNEYT TAŞIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Sanat TarihiAtatürk Üniversitesi

    Temel Sanat Eğitimi Ana Sanat Dalı

    PROF. DR. ALİMURAT AKTEMUR

  4. Türk Cumhuriyetlerinden gelen yükseköğrenim öğrencilerinin Türk milliyetçiliği algısı: Ardahan Üniversitesi örneği

    The Turkish nationalism perception by the higer education students that come from Turkic Republics: Case of Ardahan University

    UĞUR BİLGİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Siyasal BilimlerArdahan Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ KUTAY ÜSTÜN

  5. Uluslaşma süreci Türk romanında uluslaşma süreci Türk romanında (1923-1929) İslâm algısı

    The perception of İslam in Turkish novel of nation building process (1923-1929)

    FATMA ŞİMŞEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    SosyolojiAkdeniz Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BEDİA KOÇAKOĞLU