Geri Dön

Kentsel dönüşüm sürecinde enkaz atıkları yönetimi

C&D waste management during urban transformation process

PDF İndir

  1. Tez No: 485360
  2. Yazar: KADRİYE ELİF MAÇİN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. İBRAHİM DEMİR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Çevre Bilimleri, Mühendisliği ve Yönetimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 181

Özet

Türkiye'de yaşayan neredeyse herkesin doğrudan veya dolaylı olarak etkilendiği kentsel dönüşüm süreciyle ilgili çeşitli çalışmalar yapılmaktadır. Mevcut çalışmalara bakıldığında genellikle sürecin kendisiyle ve paydaşlarla ilgili konularda yoğunlaşıldığı görülmüştür. İnşaat ve yıkıntı atıkları kentsel dönüşüm denilince ilk akla gelen konu olmasa da, atıkların istenilen düzende yönetilememesi halkın gündelik hayatını ve sağlığını da etkilemeye başlamış ve bu konuda araştırma yapılma ihtiyacını doğurmuştur. Tezin birinci bölümünde; amaç ve kapsam belirtilmiştir. İkinci bölümde, inşaat ve yıkıntı atıklarında ki genel anlayışı kavrayabilmek için diğer ülkelerde ki yasal dayanaklardan ve uygulamalardan bahsedilmiştir. Avrupa Komisyonun inşaat ve yıkıntı atıkları için koyduğu % 70 geri kazanım hedefini gerçekleştiren ülkelerin çoğunlukta olduğu görülmüştür. Finlandiya ve Polonya gibi ülkelerin hala hedefin altında olduğu görülmüştür. Hollanda ve Almanya %70 hedefini geçmekle kalmamış, ülkeleri için ek hedefler koymuşlar ve başarılarının sürdürülebilirliği için yeni yasal yasal dayanaklar hazırlamışlardır. AB ülkeleri dışında inşaat ve yıkıntı atıkları yönetimi için örnek gösterilebilecek ülkelerden biri Hong-Kong'dur. Hong-Kong ülke içinde oluşturduğu kamu dolgu alanları kavramı sayesinde hem inşaat ve yıkıntı atıklarının geri dönüşümünü sağlamış hem de, kısıtlı yer sorunu için, kıyılara dolgu yaparak alanı genişletmiş olmaktadır. İnşaat ve yıkıntı atıklarının yönetimi için, diğer atık türlerinde olduğu gibi, son adımı yani atığın oluşmasını beklemenin çözüm için yeterli olmadığı anlaşılmış ve döngüsel ekonomi, yeşil bina sertifikaları gibi yeni oluşumlar ortaya çıkmıştır. Tezin üçüncü bölümünde, Türkiye'de inşaat ve yıkıntı atıklarının yönetimiyle ilgili yasal dayanaklar ve mevcut atık yönetimini hakkında bilgiler verilmiştir. Mevcut uygulamaları düzenlemek için en kapsamlı yasal dayanak Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği'dir. Yönetmelik atığın oluşumundan bertarafına kadar geçen süreçte; atık üreticisinin, taşıyıcısının, geri kazanan/geçici depolayan kişinin ve kamunun görevlerinden ayrıntılı şekilde bahsetmektedir. Yönetmelikte en çok önem verilen konulardan biri, bitkisel toprağın, hafriyat toprağı ve diğer inşaat atıklarından ayrılmasıdır. 2 cm bitkisel toprağın oluşması 500 yıl gibi uzun bir süreci kapsadığından bitkisel toprakla ilgili özel düzenlemeler bulunmaktadır. Mevcut atık miktarı, cezalar ve sahalara dair veriler, belediyelerin yayınladıkları yıllık faaliyet raporlarından ve tez kapsamında gerçekleştirilen ziyaretler sırasında yetkililerden birinci ağızdan öğrenilmiştir. Geri kazanılabilecek atıklar ayrıştıktan sonra geriye kalan hafriyat toprağı, inşaat ve yıkıntı atıklarının bertaraf edilmesi için III. sınıf düzenli depolama alanları kullanabilmektedir fakat genellikle eskiden madencilik faaliyetlerinin gerçekleştirildiği yerler depolama alanı olarak seçilmektedir. İstanbul'daki inşaat ve yıkıntı atıkları miktarı özellikle 2012 senesinden itibaren önemli oranda artmıştır. Bu durumun kentsel dönüşüm süreciyle beraber artan inşaat faaliyetlerinden kaynaklı olduğu tahmin edilmektedir. Dördüncü bölümde ise, tezin diğer önemli başlığı kentsel dönüşüm ele alınmıştır. Kentsel dönüşüm kavramının tarihçesi anlatılmış dünyadan örnek uygulamalar verilmiştir. Kentsel dönüşüm sürecinden geçen diğer örnekler incelendiğinde her birinin farklı nedenlerden dolayı, sürece girdiği gözlenmiştir. Tezde incelenen örneklerde bazen ekonomik sebepler öncü olurken bazen de savaş gibi bölgeyi çevresel, sosyal ve ekonomik açıdan etkileyen olaylar dönüşüm sürecini zorunlu kıldığı gözlemlenmiştir. Beşinci bölümde, Türkiye'deki kentsel dönüşüm sürecinin tarihçesinden ve mevcut durumundan örnekler verilmiştir. Tezin üçüncü bölümünde olduğu gibi öncelikle yasal dayanaklar belirtilmiş ve mevcut uygulamalar hakkında veriler elde edilmiştir. Türkiye'nin içinde olduğu süreç, tüm ülkeyi kapsayan geniş bir proje olduğundan, konuya dair daha yerel örnekler verilmeye çalışılmıştır. Yaşayan nüfusun, ülkenin yaklaşık %20'sini oluşturmasından ve atık yönetiminde en düzenli verilerin tutulmasından dolayı İstanbul'un kentsel dönüşüm süreci için temsil edici bir örnek olacağı kararına varılmıştır. İstanbul'da kentsel dönüşüm sürecinde olan ilçeler belirtilmiştir. Altıncı bölümde, kentsel dönüşüm sürecinde atık yönetiminden bahsedilmiştir. Türkiye genelinde atık yönetimine dair profil çıkarılmaya çalışılmış fakat halen pek çok şehirde gereken düzeyde veri tutulmadığı tespit edilmiştir. Mevcut uygulamalarda atık miktarının nasıl ölçüldüğü ve geri dönüşüm çalışmalarının ne oranda olduğunu anlayabilmek için İstanbul ilçe belediyeleri ve sektör yetkilileriyle görüşülmüştür. Yedinci bölümde, tez konusuna dair sonuç ve değerlendirmelerde bulunulmuştur

Özet (Çeviri)

There are various studies about the urban transformation process, which are directly or indirectly affect almost everyone living in Turkey. When current studies are examined, it is seen that generally studies are concentrated on the issues related to urban transformation process itself or the stakeholders in the process. Although construction and demolition wastes are not the first thing to come to mind in the context of urban transformation, however the inability to proper waste management, has affected the daily life and health of the public, and it has led to the need for conduct research in this topic. In the first chapter of the thesis; purpose and scope are determined. In the second chapter, legal structures and practices in other countries have been mentioned in order to understand the general concept of construction and demolition waste management. It is seen that the majority of the European Union countries have achieved the 70% recovery goal of the construction and demolition waste. Some countries like Finland and Poland are still under the target. The Netherlands and Germany have surpassed the 70% target and they have set additional targets for themselves. They have set new legal basis for the sustainability of their success. Hong Kong is one of the successful countries for the management of construction and demolition wastes. Thanks to the concept of public filling areas which is established by Hong Kong, they not only recycles construction and wasted wastes but also enlarges their area by filling their shore. Recently it is understood that planning the management of construction and demolition waste as a final step, is not a sufficient solution. Hence there has been emerged new approaches, such as circular economy and green building certifications. In the third chapter of the thesis, the legal structure for the management of construction and demolition wastes in Turkey and the current waste management are given. The most comprehensive legal basis, for regulating existing practices, is the Excavation Soil, Construction and Demolition Waste Control Regulation. Regulation set rules for all processes between the generation and the disposal of the C&D wastes. The waste producer, transporter, disposer and municipalities are responsible for management of C&D wastes. One of the most important issues in the regulation is the separation of vegetative soil, from excavation soil and other C&D wastes. 2 cm vegetal soil formation is take almost 500 years, so there are special rule in regulation for management of vegetative soil. Informations like the amount of generated C&D waste, penalties and disposal area are learned from the annual reports published by the municipalities and from the authorities during the visits conducted within the scope of the thesis. After the separable wastes are removed, the remaining excavated soil and C&D wastes should be disposal. C&D wastes can sent to 3th class landfills, but generally old mining areas are chosen as a disposal area for C&D wastes. The C&D waste in Istanbul has increased significantly especially since 2012. It is estimated that this situation is due to the increasing construction activities along with the urban transformation process. In the fourth chapter, the other important title of the thesis,“urban transformation”is examined. The history of the urban transformation concept is investigated and examples are given from the world. When examining other examples of the urban transformation process, it is observed that each of them entered the process due to different reasons. Sometimes the economic reasons are pioneer for urban transformation and sometimes the events that affect the region such as the war or environmental, social and economical conditions make the transformation process mandatory. In the fifth chapter, historical trends of the urban transformation process in Turkey are investigated and examples from the current situation are given. Firstly legal basis is stated and data about existing applications are obtained. Since urban transformation is broad project which is covering all of the country, more local examples of the subject have been tried to be given. Since the number of living people constitutes about 20% of the country, it has been decided that Istanbul will be a representative example for the urban transformation process. The districts in the urban transformation the process of are determined. In the sixth chapter, waste management during the urban transformation process is explained. Turkey has been trying to improve the waste management profile but there is still not enough data in many cities. İstanbul district municipalities and sector authorities have been interviewed in order to understand how much amount of waste is generated and how the recycling activities are in progress. Two different methods are applied to guess future waste generation in the process. According to calculations at the end of the process 500 million C&D waste will be produced in Istanbul. In the seventh chapter, conclusions and evaluations were made about the thesis topic.It is known that urban transformation process is aimed to transforming around 7.5-8 million buildings. When it is considered only 1 million of them were transformed, it is not too late to improve the waste management practicies for C&D wastes. One of the major obstacles standing front of better waste management in Turkey is backwardness in academic research area. Most popular research topics in C&D waste management are; waste generation, waste reduction, reuse of waste and recovery of waste. When academic papers of C&D waste topic are analysed by the countries; Hong Kong contributes about 25-30%, United States contributes 12-14%, Australia's contributes 8-9% , United Kingdom contributes 7-8%, China and Turkey have 4% - 0.5-0.6% ratios respectively. It is seen that the number of academic publications and the success of C & D waste management are directly proportional. Another issue that is directly related to the success in waste management is C & D waste disposal fees. Currently, the disposal of wastes usually takes place in old mining areas. The fields that allowed to accept C&D wastes are filled up in 1-1.5 years. When the increasement in C&D waste amount and lack of places for final disposal problems are examined, 3R policy for C&D waste in Turkey is not an option it is an obligation.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    784916

    Construction and demolition waste management understanding the phenomenon with a case study in turin

    İnşaat ve yikim atik yönetimitorino'da bir vaka çalişmasiyla fenomeni anlamak

    AHMET CAN AKTOLUĞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    MimarlıkPolitecnico di Torino

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. RICCARDO POLLO

    PROF. MATTEO TRANE

  2. Tez No

    740383

    İnsanlarını bekleyen yeni kent merkezi: Uşak eski tabakhane çevresi kentsel dönüşüm projesi üzerine bir durum çalışması

    A case study on the urban transformation project of the new city center waiting for its people:

    MEHMET YASİN ÜNALAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    SosyolojiUşak Üniversitesi

    Kentsel Dönüşüm Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HAKAN ARSLAN

  3. Tez No

    479810

    Betonarme binaların patlayıcı kullanılarak yıkımında yapı davranışının analizi

    An analysis of reinforced concrete buildings under explosive based demolition

    HAKAN ÖZMEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    İnşaat MühendisliğiGazi Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. KURTULUŞ SOYLUK

  4. Tez No

    589015

    İstanbul'da tamamlanan kentsel dönüşüm projelerinin sosyal ve mekânsal etkileri (Gaziosmanpaşa, Esenler ve Zeytinburnu örneği)

    Social and spatial effects of urban transformation projects completed in İstanbul (Gaziosmanpaşa, esenler and Zeytinburnu case)

    SEÇKİN HARDAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    CoğrafyaBilecik Şeyh Edebali Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ TANER KILIÇ

  5. Tez No

    82826

    The Effects of land ownership on urban transformation processes. A case study Öveçler (Ankara)

    Kentsel dönüşüm sürecinde mülkiyetin etkileri. Öveçler (Ankara) örneği

    EMİNE YETİŞKUL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1999

    Şehircilik ve Bölge PlanlamaOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖZCAN ALTABAN

Geri Dön