Aerobik membran biyoreaktörlerde farklı karbon/azot oranına sahip atıksuların arıtımı ve aktif çamur özelliklerinin değişimi
Treatment of wastewater having different carbon to nitrogen ratio and activated sludge properties in aerobic membrane bioreactors
- Tez No: 488189
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLEDA ENGİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 264
Özet
Evsel ve endüstriyel atıksularının arıtımında batık membran biyoreaktörlerin (bMBR) kullanımı son yıllarda ciddi bir şekilde artış göstermiştir. MBR'lerde membran tıkanmasını etkileyen pek çok bileşen olmasına karşın en önemli membran kirleticileri, mikroorganizmalar tarafından salgılanan hücre dışı polimerik maddeler (EPS) ve çözünmüş mikrobiyal ürünlerdir (SMP). EPS bileşenlerinin üretimi, atıksuyun karbon/azot (C/N) oranından önemli derecede etkilenmektedir. EPS ve SMP konsantrasyonları da özellikle flok oluşumunu, flok boyutunu, aktif çamur floklarının göreceli hidrofobisitesini ve zeta potansiyelini etkilemektedir. Ayrıca EPS'ler MLSS konsantrasyonu ile birlikte aktif çamurun reolojik özelliklerini de değiştirmektedir. Bu çalışmada, farklı çamur yaşlarında (SRT) ve her bir çamur yaşında 3 farklı C/N oranında atıksu ile işletilen bMBR'lerde membran kirlenmesinde birincil bileşen olan EPS ve SMP konsantrasyonlarının aktif çamur reolojisi üzerindeki etkileri ve membran kirlenmesine etkileri araştırılmıştır. Çalışmanın ilk periyodunda giriş atıksuyunun değişkenliğini önlemek ve elde edilecek sonuçların birbiriyle karşılaştırılmasını kolaylaştırmak maksadıyla birbirine paralel işletilen üç bMBR sisteminde C/N oranı 6, 21 ve 40 olan sentetik atıksular ile dört farklı çamur yaşında (20, 40, 80 ve 5 gün) işletme çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Sentetik atıksu çalışmalarında bMBR'ler dört farklı çamur yaşı için 20 L etkin işletme hacminde ve yaklaşık 1,2 kg/m3.gün organik yükleme oranında 364 gün işletilmiştir. Her bir SRT değerinde bMBR'lerde kararlı hal şartlarına ulaşıldıktan sonra EPS ve SMP bileşenlerinin protein ve karbonhidrat fraksiyonları, aktif çamur göreceli hidrofobisitesi, flok boyut dağılımı, zeta potansiyeli ölçümleri, gönünür viskozite ölçümleri ve reolojik analizler ile kritik akı ve membran kirlenme oranı (MFR) belirleme çalışmaları gerçekleştirilmiştir. bMBR'lerde KOİ giderim verimleri atıksu C/N oranından bağımsız olarak %96'nın üzerinde bulunurken NH3-N giderim verimleri ise SRT 20, 40 ve 80 gün için %94'ün üzerinde tespit edilmiştir. SRT 5 gün için ise NH3-N giderim verimleri %87 civarında bulunmuştur. Kararlı hal şartlarında aktif çamurdan ekstrakte edilen EPS'nin protein fraksiyonu atıksu C/N oranı artışıyla birlikte azalırken, EPS'nin karbonhidrat fraksiyonu artmıştır. Süpernatanttaki SMP protein konsantrasyonları farklı C/N oranlarında birbirine yakın bulunurken, SMP karbonhidrat konsantrasyonları atıksu C/N oranının artışı ile birlikte artmıştır. Aktif çamur görünür viskoziteleri ise C/N oranının ve SRT'nin artışı ile artış göstermiştir. Aktif çamurun ortalama flok boyutu ise C/N oranı artışı ile birlikte genel olarak artarken SRT artışı ile birlikte azalmıştır. Zeta potansiyelleri ise atıksu C/N oranının artışı ile birlikte genel olarak negatif yönde artış gösterirken, göreceli hidrofobisite değerleri C/N oranının ve SRT'nin artışı ile beklendiği üzere azalmıştır. bMBR'lerde MFR'ler C/N oranının artışı ile artarken, her bir C/N oranında SRT artışı ile azalmıştır. Sentetik atıksu çalışmaları ve bunlara ait istatistiksel analiz sonuçları göz önünde bulundurularak bir değerlendirme yapıldığında çalışmanın ikinci periyodunda yapılacak olan gerçek atıksu çalışmalarının SRT 40 gün değerinde gerçekleştirilmesine karar verilmiştir. Gerçek atıksu çalışmaları etkin hacmi 10 L bMBR'de evsel, süt endüstrisi ve kağıt endüstrisi atıksuları için organik yük sırasıyla 1,2 kg/m3.gün, 7,48 kg/m3.gün ve 7 kg/m3.gün değerlerinde yaklaşık 100 gün boyunca sürdürülmüştür. Kararlı hal şartlarında evsel atıksu ile beslenen bMBR'de %90 KOİ ve %80 NH3-N giderim verimlerine, süt endüstrisi atıksuyu ile beslenen bMBR'de %99 KOİ ve %85 NH3-N giderim verimlerine ve kağıt endüstrisi atıksuyu ile beslenen bMBR'de %93 KOİ ve %98 NH3-N giderim verimlerine ulaşılmıştır. Gerçek atıksular ile elde edilen sonuçlar sentetik atıksular ile paralellik göstermesine karşın membran tıkanması açısından gerçek atıksularda daha fazla membran tıkanma oranları gözlenmiştir. Bunun nedeni olarak kullanılan gerçek atıksuların tümünde sentetik atıksulara kıyasla çok daha fazla inorganik çözünmüş maddelerin var olması ve membran üzerinde mikrobiyal tıkanmanın yanı sıra inorganik tıkanmanın da söz konusu olduğu düşünülmüştür. Sonuç olarak, endüstriyel bir MBR işletiminde dikkat edilmesi gereken en önemli husus olarak atıksu C/N oranının uygun bir şekilde ayarlanması, nütrient azlığı tespit edilmesi durumunda bunun giderilmesi yönünde tedbirlerin alınması gerekliliği ortaya konmuştur. İstatistiksel analiz sonuçları, membran tıkanma oranına viskozitenin, C/N oranının, SRT ve karışık sıvıdaki askıda katı madde (MLSS) parametrelerinin ağırlıklı bir etkisi olduğunu ortaya çıkarmıştır.
Özet (Çeviri)
The use of submerged membrane bioreactors (sMBR) for the purpose of municipal and industrial wastewater treatment have increased significantly over the last few years. Although there are a number of components that affect membrane fouling, the most important membrane fouling parameters are extracellular polymeric subtances (EPS) and soluble microbial product (SMP) secreted by microorganisms. The production of EPS components are affected significantly by the carbon/nitrogen (C/N) ratio of wastewater. The concentration of EPS and SMP values influence flocculation, floc size, relative hydrophobicity and zeta potential of activated sludge. In addition, EPS production alters the MLSS concentration as well as the rheological properties of activated sludge. In this study, the effect of the EPS and SMP concentration, which are the primary components for membrane fouling, at different sludge ages and at three different C/N ratios on the activated sludge rheology in a submerged MBR were investigated. In the first period of the study, the sMBRs were operated with synthetic wastewaters having C/N ratios of 6, 21 and 40 in order to avoid feed wastewater compositional changes and to be able to compare the results obtained at different sludge ages (20, 40, 80 and 5 days). The sMBRs, having effective volumes of 20 L each, were operated with an approximate volumetric organic loading rate of 1,2 kg/m3.d using synthetic wastewater at four different SRT values for a period of 364 days. After steady-state conditions reached, at each SRT values, the fractions of protein and carbohydrate of EPS and SMP, the measurements of floc size distribution, zeta potential, apparent viscosity and rheological analyses, and the determination of critical flux and membrane fouling rate (MFR) were performed. While COD removal efficiencies were found over the 96% independent of C/N ratio at all SRT values, NH3-N removal efficiencies were found over 94% for SRT values of 20, 40 and 80 days. However, the NH3-N removal efficiencies were found nearly 87% at 5 days SRT. While the fraction of protein of EPS, which was extracted from activated sludge at steady-state conditions, decreased with increasing C/N ratio of wastewater, the fraction of carbohydrate of EPS increased. As the protein concentrations of SMP in supernatant were found close to each other, the carboydrate concentrations of SMP increased with an increase of C/N ratio. Activated sludge apparent viscosities showed an increase, when the C/N ratio and SRT value were increased. The activated sludge mean floc sizes increased with an increase in C/N ratio, while decreased with a decrease of SRT values. Zeta potential values showed a negative increase with increasing C/N ratio, on the other hand, the relative hydrophobicity (RH%) values decreased with increasing C/N ratio and increasing SRT values, as was expected. The MFR values increased with increasing C/N ratio, however they decreased with increasing SRT values. Taking into consideration the results of experimental studies and their statistical analysis, it was decided to operate the sMBRs at a sludge age of 40 days for the treatment of real wastewaters in the second period of study. Real wastewater studies were performed for a period of aproximately 100 days at effective volume of 10 L and the volumetric organic loading rate of 1,2 kg/m3.d, 7,48 kg/m3.d and 7 kg/m3.d for municipal wastewater, dairy wastewater and paper-mill wastewater, respectively. It was found that 90% COD and 80% NH3-N removal efficiencies for municipal wastewater, 99% COD and 85% NH3-N removal efficiencies for dairy wastewater and 93% COD and 80% NH3-N removal efficiencies for paper-mill wastewater at steady-state conditions in MBRs. Although similar results were obtained for the real wastewaters studied with synthetic wastewaters, increased membrane fouling rates were observed for the real wastewaters. It is thought that the inorganic components present in real wastewaters were one of the main reasons for increased membrane fouling rates which indicated inorganic fouling along with the microbial fouling. As a result, the most important parameters in the operation of MBRs were found to be the adjustment of the C/N ratios and, if necessary, to eliminate possible nutrient deficiency. The statistical analysis revealed that the most important parameters on membrane fouling rate were the viscosity, C/N ratio, sludge retention time (SRT) and mixed liquor suspended solid (MLSS) values.
Benzer Tezler
- Kombine anoksik hareketli yatak biyofilm reaktör ve aerobik membran biyoreaktör ile çöp sızıntı sularının arıtımı
Landfill leachate treatment with combined anoxic moving bed biofilm reactor and aerobicmembrane
AHMET DUYAR
Doktora
Türkçe
2021
Çevre MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖKHAN CİVELEKOĞLU
PROF. DR. KEVSER CIRIK
- Impact of different inoculum sources on performance of MBRs for municipal wastewater treatment: Dynamic membrane versus ultrafiltration membrane
Evsel atıksu arıtımında farklı aşı çamurlarının MBR'lerin performansı üzerindeki etkisi: Dinamik membran ve ultrafiltrasyon membran kıyaslaması
ALİ İZZET CENGİZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA EVREN ERŞAHİN
- The prevention of biofilm formation and prohibiting of the antibiotic resistance development
Biyofilm oluşumunun önlenmesi ve antibiyotik direnç gelişiminin engellenmesi
HADI FAKHRI
Doktora
İngilizce
2021
Biyoteknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN ÖVEZ
DOÇ. DR. SEVCAN AYDIN
- Investigation of textile industry wastewater treatment using laboratory and pilot scale submerged membrane bioreactors (MBR)
Tekstil atıksularının laboratuvar ve pilot ölçekli membran biyoreaktörler ile arıtılabilirliği
MERVE ERGÜL
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Biyoteknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL KOYUNCU
- Membran biyoreaktörler ile evsel atıksu arıtımında mikrokirletici gideriminin incelenmesi
Investigation of micropollutant removal from municipal wastewater by membrane bioreactors
MELEK ÇAĞLA ERBİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALE ÖZGÜN ERŞAHİN