Metropoliten yönetimler ve çevre
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 4896
- Danışmanlar: PROF.DR. NAZİF KUYUCUKLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1988
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 178
Özet
IV ÖZET İleri derecede uzmanlaşmış sanayi toplumlarında ol sun, gelişmekte olan ve az gelişmiş tarım toplumlarında ol sun, son 70-80 yıldır gözlenen metropoliten şehir ve metro politen alan olgusu, yeni ileri ulaşım, haberleşme ve Üre tim teknolojisi yanında, bunların gerektirdiği ileri derecede uzmanlaşma ve örgütleşme sonucudur. Özellikle 20. yüzyılda yaygınlaşan motorlu araçlar günlük ilişki alanını genişletirken, büyük kenti çevreleyen çok geniş bir alandaki yerleşmeleri bütünleştirmiş, çevre üzerinde egemenlik kurulmuş, ekonomik ve demografik büyüme iyice hızlanmıştır. Bu büyüme hem kırsal alandaki nüfusun üzerinde hem de sınai yatırımcıların yatırım kararları üzerinde çekici nitelikte etkiler doğurmuştur. Böylece metropoliten alanlar hem nüfusun hem de sanayinin yoğunlaştığı mekanları oluş turmuştur. Bu yoğunluk, metropoliten alanlarda çevrenin aşırı kirlenmesine yol açmıştır. Konut, trafik, gürültü, plansız lık ve düzensizlik problemleri metropol alanları ve metro pol şehirleri tehdit eder hale gelmiştir. Bu ise insanların ve kurumların merkez kentten çevreye doğru dağılması süre cini başlatmıştır. Dağılma ise kamu hizmetlerinde artışı gerektirmiş, mahalli idarelerden belediyeler, hem parça lanmış yapıları, hem de finansman güçlükleri nedeniyle, bu isteme cevap verememiş, sorun daha da büyümüştür. Su, kana lizasyon, sağlık, temizlik, kontrol gibi kamu hizmetleri çevre yerleşmelere götürülemeyince çevre kirliliği farklı bir boyutta kendini göstermiştir, ki buna gecekondu proble mi adını vermekteyiz.Yalnız başına gecekondular, belediyeleri en çok uğ raştıran problemi oluşturmuştur. Ancak soruna köklü çözüm getirecek yetki ve sorumluluklara sahip değildirler. Yetki leri kendi sınırları ve finansman yapılarıyla sınırlıdır. Gecekondu sorununun yanında ekolojik açıdan yanlış yer seçimi sonucu ortaya çıkan su, hava ve toprak kirliliği gibi problemler de belediyelerden çözüm beklemektedir ve araştırmalar göstermiştir ki metropoliten alanlarda merkezi şehrin hizmet girdileri ile burada oturan nüfus arasında ters orantı vardır ve şehir merkezleri çok hizmet gerek tirdiği halde, gelirler bakımından ikamet bölgelerinin nimetlerine sahip değildir. Tüm bu problemler belediyeler konusunda yeniden düzenleme çalışmaları yapılmasını gerektirmiştir. Çünkü metropol kentte hizmet gereksinimi nüfus ve sanayi tesis lerinin artışından kaynaklanan çevre kirliliğini bertaraf etmek nedeniyle artış göstermektedir. Çevre kirliliği ile savaşta ilk etapta en rasyonel çözümü ise belediyele rin üreteceği bilinmektedir. Bu nedenle düzenleme çalış maları önce parçalı yapıya sahip belediye kuruluşlarını birleştirip, koordine etmek; yetki ve sorumluluklarını be lirlemek ve bu yetki ve sorumluluğun sonucu sunması gereken hizmetlerin gerektirdiği geliri sağlamak süreci içinde ge lişmiştir. Batı'da bu konuda yapıya ve siyasal geleneğe bağlı olarak ya belediyelerin kendi isteği ile ya da yasal zorun luluklar olarak yerel federasyon modelleri üretilmiştir. Bunlardan en önemlileri Tokyo (1943), Toronto (1953) ve Londra (1964)“Metropoliten Yönetim Modelleri”dir.VI İki kademeli bir belediye yapısı getirmiş, büyük öl çek gerektiren kamusal hizmetler anakent belediyelerince, yerel nitelik taşıyan hizmetler ise alt yerel birimler ce yerine getirilecek şekilde yasalarla düzenlenmiştir. Bu yönetimlerde meclisin ve başkanlığın oluşturulması halkın demokratik katılımı ile gerçekleşmektedir. Metropol yönetim modeli ile büyük yatırım gerektiren kanalizasyon, su, sağlık, çöp toplama, temizlik özellikle konut ve yeşil alan (Çevre Düzenlemesi) oluşturma gibi hiz metleri yerine getirmede koordinasyon sağlanmış, büyük ölçek gerektiren bu yatırımların kaynak israfına yol açma yacak şekilde planlanması ve uygulanması gerçekleştiri lebilmiştir. Ayrıca mahalli halkın yerel istemlerine en iyi cevap verecek otoriteler, yerel idareler olduğundan hem arzın gerektiğince belirlenmesi hem de denetimin daha yakından ve sağlıklı yapılması sağlanmıştır. ülkemizde de 1960'lı yıllardan itibaren ortaya çıkan metropolleşme süreci içinde, kentsel ve çevresel kirlenme problemleri yaşanmıştır ve yaşanmaktadır. Kalkınma planları, anayasal ve yasal düzenlemeler ile soruna çözüm bulunmaya çalışılmaktadır. Batı'daki metropol yönetim oluş turma ihtiyacına ülkemizin metropol kentlerinde rastlanmış ve gelişime uygun olarak desantralize müesseseler olan yerel idarelerden belediyeler, kendilerini ikili bir yapı olan yerel federasyon modeli içinde bularak merkezileşmiş- lerdir. 3030 sayılı yasa ile İstanbul, İzmir, Ankara, Bur sa, Adana, Konya ve Gaziantep metropolleri yapılarına uygun metropol yönetim modeli içine oturtulmuş ve uygulama ya konulmuştur.VII Kanundan kaynaklanan problemler halen mevcuttur ve 3030 sayılı kanun halen sorgulanmakta ve getirdiği modele yönelik eleştiri ve endişeler sık sık dile getirilmek tedir. Ancak girişilen büyük ölçekli yatırımlarında göz ardı edilmemesi gerekir. Kanundan kaynaklanan problemlerin çözüm yeri ise“Parlamento ”dur. Bu sorun kanun üzerinde ya pılacak ve uygulamaya dayalı çözümlerle zamanla giderilebi lecektir sanıyoruz. Amaç modelin işlerliğini sağlamak ve bu yolla metropol kentlerde ortaya çıkan çevre sorunlarının ortadan kaldırılması için gerekli kamu hizmetini arttırmak olmalıdır.
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- Genel olarak metropoliten yönetimler ve yerel yönetimlerin çevre konusunda sosyo-ekonomik yaklaşımları
Başlık çevirisi yok
ATİLLA AYVALI
Yüksek Lisans
Türkçe
1989
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul ÜniversitesiGirişimcilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN FUAT ÇELEBİOĞLU
- Küresel şehirlerde kentsel ulaşım yönetimi ve İstanbul için bir model önerisi
Urban transportation management in global cities and a model proposal for Istanbul
ADNAN TETİKOL
Doktora
Türkçe
2024
Kamu YönetimiMarmara ÜniversitesiYerel Yönetimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURAK HAMZA ERYİĞİT
- Yüzey kentsel ısı adası yoğunluğu ve kırılganlığının araştırılması: İstanbul metropoliten bölgesi için çok boyutlu bir yaklaşım
Investigating surface urban heat island intensity and vulnerability: a multidimensional approach for istanbul metropolitan area
YUSUF EMİNOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN MURAT ÇELİK
- Türkiye'de üst düzey planlama sistemi ve yönetimine afet yönetimi kapsamında bakış
A look at the upper level planning system and its management through disaster management in Turkey
İ.BAKIR KANLI
Doktora
Türkçe
2003
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜCEL ÜNAL