Geri Dön

Madde bağımlılarının rehabilitasyonunda eylem araştırma temelli aile yaşam becerileri programının etkililiği

The effectiveness of the family life skills program based action research on the rehabilitation of substance addictions

PDF İndir

  1. Tez No: 490647
  2. Yazar: ENVER ULAŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HALİL EKŞİ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Madde Bağımlılığı, Aile Yaşam Becerileri, Eylem Araştırması, Drug Addiction, Family Life Skills, Action Research
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 180

Özet

Bu araştırmanın amacı madde bağımlılığının tedavisinde yararlanılacak aile yaşam becerileri programını geliştirip uygulamaktır. Aile yaşam becerileri programını geliştirmek için bağımlı birey ve ailelerinin ihtiyaçlarını analiz etmek, süreç içerisinde bu programı dinamik olarak iyileştirmek gerektiği için eylem araştırma modeli tercih edilmiştir. Eylem planı oluşturma ve veri toplama aşamasında bağımlılık danışmanları, madde bağımlıları ve aileleri ile görüşmeler yapılmıştır. Görüşmelerin amaçları Mils'in Eylem modeli kapsamında eylem odağını belirlemek, bağımlılık nedenlerini incelemek, eylem planını oluşturmak ve eylem uygulamaya yönelik ihtiyaç analizi yapmaktır. Görüşmeler yarı yapılandırılmış bir şekilde toplam 36 kişi ile gerçekleştirilmiştir. Bu katılımcılardan madde bağımlıları çeşitli sağlık kuruluşlarında yatarak ya da ayakta tedavi gören bağımlı birey ve onlara refakat eden ailelerinden oluşmuştur. Ayrıca sahada bağımlılık tedavisine yönelik çalışan bağımlılık danışmanları ile de görüşülmüştür. Eylem planı oluşturulduktan sonra eylem uygulama aşaması gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın eylem uygulama aşamasında katılımcılar amaçlı örnekleme yöntemlerinden olan kartopu örnekleme ile 16'sı bağımlı birey 16'sı bağımlı ebeveyni olmak üzere toplam 32 kişiden oluşturulmuştur. Bu katılımcılar içerisinden random atama ile eylem uygulama ve kontrol grubu oluşturulmuştur. Geliştirilen Aile Yaşam Becerileri Programı Bilişsel Davranışçı Grupla Psikolojik Danışma ile 16 kişiden oluşan eylem uygulama grubuna uygulanmıştır. Her grup çalışmasından sonra katılımcı değerlendirmeleri, araştırmacı gözlem ve notları ile eylem planı yeniden düzenlenerek uygulamaya devam edilmiştir. Eylem planı çerçevesinde geliştirilen aile yaşam becerileri programında bağımlı bireylerin bağımlılık düzeylerini düşürmek, grup üyelerinin baş etme becerilerini, aile yılmazlık düzeylerini ve problem çözme becerilerini arttırmak amaçlanmıştır. Eylem planının etkililiğini tespit etmek için eylem uygulama grubu ve kontrol grubuna sosyal problem çözme ölçeği, bağımlılık ölçeği, baş etme ölçeği, aile yılmazlığı ölçekleri uygulanmıştır. Yapılan görüşmelerde bağımlı birey ve ailelerine yönelik geliştirilen aile yaşam becerileri programında olması gereken ihtiyaçlar da tespit edilmiş ve programın içerisine yerleştirilmiştir. Geliştirilen aile yaşam becerileri programı eylem uygulama aşamasında Bilişsel Davranışçı Grupla Psikolojik Danışma ile bağımlı birey ve ailelerine uygulanmıştır. Program her oturumdan sonra alınan geri bildirimlerle yeniden düzenlenmiş ve nihai şeklini almıştır. Eylem araştırmasının birinci aşamasında, yapılan görüşme sonuçlarına göre madde bağımlılığına başlama nedenleri ortaöğretim çağından önce daha çok çevresel faktörlerle açıklanmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre ortaöğretim öncesi çağda bulunan bireyler ilgisiz, kontrol eksikliği olan, disiplinsiz ve ihtiyaçların karşılanmadığı aile ortamlarında madde bağımlılığı için yüksek risk taşımaktadırlar. Araştırma bulgularına göre madde bağımlılığına ortaöğretim ve sonrasında yakalanan bireylerin madde kullanma gerekçeleri daha çok kişisel faktörlerle açıklanmaktadır. Buna göre merak ve keyif arama, yanlış arkadaş ortamı, varoluşsal anlam arayışı, maddeyi bir baş etme kaynağı olarak görme, sosyal problem çözme beceri eksikliği ve ilişki sorunları ortaöğretim ve sonrasında madde bağımlılığı için risk faktörleri olarak öne çıkmaktadır. Arınmış bireylerin tedaviye ilişkin önerilerinin başında bağımlının tedaviye ikna edilmesi gelirken, bağımlıya saygı duyulması, tedavi sürecinde aile desteği bağlamında özellikle baba desteği, tedavi sürecinin sürekliliği, yeni bir çevre oluşturulması, bağımlının sorumlulukları ile yüzleştirilmesi, tedavi merkezlerine kolay ulaşım için merkezlerin çoğaltılması diğer tavsiyelerdir. Araştırmanın eylem uygulama aşamasında ulaşılan sonuçlar şöyledir: Aile Yaşam Becerileri Programı bağımlılık düzeyini düşürmektedir. Aile Yaşam Becerileri Programı bağımlı birey ve ebeveynlerinin aile yılmazlık düzeylerini, baş etme beceri düzeylerini ve sosyal problem çözme beceri düzeylerini arttırmaktadır. Madde bağımlılığında her bağımlının maddeyi bıraktığı bir dönem olmaktadır bağımlılık tedavisinde odak noktası nüksetmeyi önleme ve tedavi programının sürekliliği olmalıdır. Bağımlılık tedavisinde tıbbi müdahalenin yanında babanın tedavi sürecine dahil olması başta olmak üzere aile desteği ve sosyal çevreyi kapsayan psikolojik destek çalışmaları nüksetmeyi önlemektedir.

Özet (Çeviri)

The aim of this research is to develop and apply the program that is going to be benefited for the treatment of drug of addiction (substance abuse) of family life skills. The Action research model was preferred because it is necessary to analyze the needs of dependent individuals and their families and to improve this program dynamically in the process in order to improve the program of family life skills. During the action planning and data collection phase, the addiction counselors made qualitative interviews with drug addicts and their families. The main aim of the interviews Mils Action Model collects to determine the focus of action to analyze the reasons for addiction, to create an action plan and to collect data for conducting action-oriented analysis of needs The interviews were held semi-structured with a total of 36 people. The participants drug addicts who were inpatient or outpatient treatment at various health institutions and their companion families. It has also been discussed with addiction counselors working with the community on addiction treatment. After the action plan was created, the implementation phase of the action was carried out. During the implementation phase of the action, participants were formed from a total of 32 individuals, 16 of whom were dependent and 16 of using snowball sampling method which is one of the Purposes Sampling Method. The sample consisted of dependent individuals and their families who were interviewed during the data collection phase and were treated inpatient outpatient. Action implementation and control group were created by random assignment from these participants. The developed family life skills program was applied to the 16 person action group with Cognitive Behavioral Group Psychological Counseling. After the each group study participant evaluations, researcher observations and continued notes, and action plan were revised and continued to be implemented. Within the framework of action plan ıt was aimed to decrease the dependency levels of dependent individuals to increase the coping skills of group members, family resilience levels and problem solving skills. In order to determine the effectiveness of the action plan, social problem coping scale and family aggression scales control group. Also needs that should be in the program of family life skills for dependent individuals and their families were identified and included in the program. Developed family life skills program has been applied to dependent individuals and their families through psychological counseling with Cognitive Behavioral group. The program has been rearranged and finalized with the received feedback after each session. In the first phase of the action research, according to the results of interviews, the reasons for starting substance abuse are explained with family and social factors in before secondary education. According to the results of the research, there is more risk of using substance that are irrelevant, lack of control and needs are not met. According to the research findings, the reasons of substance use of the individuals who are caught in secondary school and after the drug addiction are explained with more personal factors. Thus, searching for curiosity and joy, wrong friend environment, seeking existential meaning, seeing matter as a source of coping, lack of social problem solving skills and relationship problems appear as risk factors for secondary education and subsequent substance dependence. While convincing the dependent to receive treatment is one of the first suggestions for the drug users, respecting the dependent, family support, continuity of the treatment process, creating a new circle facing with responsibilities, increasing the number of the treatment centre for reaching easily are other suggestions. Other conclusions reached in the study include: Family life skills program reduces the level of dependence. The family life skills program increases levels of family resilience, coping skills and social problem solving skills of dependent individuals and their parents. In substance abuse, there is a period in which each dependent leaves substance. In the treatment of dependence, the focus point should be prevention of relapse and continuity of treatment program.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    492320

    Madde bağımlılarının sosyal rehabilitasyonunda yerel yönetimlerin rolü-Bursa ili örneği

    The role of local administrations in the social rehabilitation of substance abusers

    KAMİL ATEŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Kamu YönetimiHacettepe Üniversitesi

    Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TARIK TUNCAY

  2. Tez No

    647065

    Madde bağımlılığı rehabilitasyonunda psikososyal destek ve ilaçsız tedavi: Isparta uyuşturucu, bağımlılıklarla ve alkolizmle mücadele derneği örneği

    Pscyhosocial support and unmedicated treatment in drug addiction rehabilitation: isparta association to fight against drugs, addictions and alcoholism case

    HANZADE TOSUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Sosyal HizmetlerÜsküdar Üniversitesi

    Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İSMAİL BARIŞ

  3. Tez No

    647424

    Denetimli serbestliğe tabii hükümlülerin iş sağlığı ve güvenliği kültürünün yerleşikliğinin istatistiksel analizi: Gaziantep örneği

    Statistical analysis of presence of occupational healthand safety culture of convicts of probation in Gaziantep

    MEHMET ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    HukukHasan Kalyoncu Üniversitesi

    İş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN SELÇUK SELEK

  4. Tez No

    494610

    Fotoğraf çekme sanatı'nın bağımlılık tedavisi üzerindeki etkileri

    Effects of the art of photography on addiction treatment

    SELİN ÖZCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    PsikolojiEge Üniversitesi

    Madde Bağımlılığı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAKAN COŞKUNOL

  5. Tez No

    253253

    Yerel sosyal politikalar çerçevesinde madde bağımlısı gençlerin sosyal rehabilitasyonu (Karapürçek İlçesi Sosyal Rehabilitasyon Merkezi projesi)

    In the framework of local social politics social rehabilitation of substance addiced youngs (Karapürçek Districh Social Rehabilitation Center project)

    SONER KARATAŞOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriSakarya Üniversitesi

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. OSMAN SARI

Geri Dön