Vâkıât-ı Hüdâyî'nin tahlîl ve tahkîki(1 rabîu'l-âhir-9 şevvâl/987)
Analysis and study of Vakiat-i Hüdayi (1 rabiu'l-ahir-9 shawwal/987)
- Tez No: 491008
- Danışmanlar: PROF. DR. OSMAN NURİ KÜÇÜK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Tarih, Religion, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tasavvuf Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 399
Özet
Tezimizde Türk İslam dünyasının en önemli mutasavvıflarından olan Aziz Mahmud Hüdâyî (ö. 1038/1628)'nin“Vâkıât”adlı eserinin 3. Cildinin 1 Rabîu'l-Âhir-9 Şevvâl/987 tarihleri arasını kapsayan kısmının tahlîl ve tahkîkî yapılmıştır.“Vâkıât-ı Hüdâyî”Azîz Mahmûd Hüdâyî (ö.1038/1628) Hazretleri'nin, Üftâde (ö.988/1580) Hazretlerine intisâbı (984/1576)'ndan hilâfeti (987/1579)'ne kadar geçen üç yıllık seyr ü sülûku boyunca şeyhi ile aralarında geçen konuşmaları bizzat kaleme aldığı günlük niteliğinde bir eserdir. Eser üç cilt olup, her bir cilt Azîz Mahmûd Hüdâyî'nin üç yıl içerisinde tamamladığı seyr ü sülûkunun bir yılına denk gelmektedir. Çalışma konumuz Hüdâyî'nin seyr ü sülûkunun son altı aylık kısmına tekabül etmektedir. Vâkıât'taki tarih belirtilerek yazılmış olan günlük niteliğindeki notlar, Hüdâyî'nin görüp şeyhine anlattığı vâkıalar, rüyalar, temessüller, gün içinde yaşadığı olaylar ve karşılaştığı kişilerin yanı sıra ilâhi ma'rifetleri, tarîkat sırlarını, tasavvufî makamları ve menkıbeleri konu almıştır. Üftâde, gerek rüyalar gerek ma'rifetler gerekse menkıbeler olsun, konuşma konularının hepsini, mürîdinin mânevî eğitimi için birer vâsıta ve metot olarak değerlendirmiştir. Celvetiyye tarîkatının pîri sayılan Üftâde, Hüdâyî'nin rüya ve temessüllerinden yola çıkarak onun mânevî eğitiminde Celvetiyye tarîkatının usül ve adabını uygulamıştır. Bu sebeple eser, rüya tabirlerinin yanı sıra bu tarîkatın usûllerinin Hüdâyî üzerinde tatbikinin kaydedilmiş şekli olması ve mürîd-mürşid ilişkisini en ince ayrıntılarına kadar sergilemesi bakımından önemlidir. Bunun yanı sıra eserde Bâyezid-i Bistâmî, Abdulkâdir Geylânî, Mevlânâ Celâleddin-i Rûmî, Hac-ı Bayrâm-ı Velî, Cüneyd-i Bağdâdî ve Muhyiddîn İbnü'l-Arabî gibi büyük sûfilerin sözlerinin nakledilmiş olması tasavvufî açıdan olduğu kadar zamanın şahıs ve hâdiselerine ışık tutması ile târihî bakımdan da büyük önem taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
In this study, the part, involving the times between 1st of Rabiu'l-Ahir and 9th of Shawwal/987, of third volume of“Vakıat”, one of the works of Aziz Mahmud Hudayi (d.1038/1628) who is one of the most important sufis of Turkish-Islamic world, were analysed and inquired. Vakıat-ı Hudayi is a daily written work of dialogues between Hudayi and his mentor, Uftade (d: 988/1580). It starts with Hudayi's initiation to Uftade, 20th of January 1577 and finishes with his hilaphet, 1580. The work consists of 3 volumes. Each one comes up to the one year of Aziz Mahmud Hudai's“seyr-u suluk”which he finished in three years. Our study corresponds last 6-month period of Hudai's“seyr-u suluk.”The work is about the notes which are written as diary, the events Hudayi told to his sheik, dreams, similitudes, incidents and people during a day, secrets of religion, sufi positions and legends. Uftade made use of dreams, legends and topics of speeches as a tool to educate his follower. He was regarded as the leader of Celvetiyye cult. In Hudayi's education, Uftade used methods and morals of Celvetiyye Cult. Fort his reason, this work is important not only because its dream interpretations, but also it is the saved form of this cults methods on Hüdayi and it displays the relation between follower and mentor. Beside these, words of important sufis such as Bayezid-i Bistami, Abdulkadir Geylani, Mevlana Celaleddin-i Rumi, Hadji Bayram-i Veli, Cuneyd-i Bagdadi, Muhyiddin İbnü'l-Arabi are reported in the work. In this respect, it is both historically and sufistic important.
Benzer Tezler
- Vâkıât-ı Hüdâyî'nin tahlîl ve tahkîkî (17 Ramazan 986/30 Rebiü'l ahir 987)
Analysis and enquiry of Vakiat-i Hudayi (17th of Ramadan 986 / 1st of Rabiul ahir 987)
HİLAL ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinErciyes ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN NURİ KÜÇÜK
- Vakiat-i Hüdayi'nin tahlil ve tahkiki (1. cilt)
Analysis and investigation of Waqiat-i Hudayi (volume l)
MUSTAFA BAHADIROĞLU
- Vâkıât-ı Hüdaî'nin tahlil ve tahkiki (II. cild)
Analysis and edition of Vâkiât-i Hüdaî (volume II)
MUSTAFA NALBAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinErciyes ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN NURİ KÜÇÜK
- Vâkıʻâtu Hüdâyî'nin I. (18 Şaban 985-25 Zilkâde 985) ve II. ciltlerinin tahlîl, tahkîk ve incelemesi
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA NALBAT
- Hüdâyî'nin Vâkıât-ı Üftâde isimli eserinin Muizzüddin Celvetî tarafından yapılan tercümesi (Metin ve inceleme)
Translation of Waqiat-i uftade by Muizzuddin Jalwati (Text and study)
ZEHRA GÖKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECDET TOSUN