Hızır kültü: İnanışlarda ve sözlü edebiyatta Hızır
Khidr ash:: Beliefs and accomplishments in oral literature
- Tez No: 492098
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ALİ ABBAS ÇINAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
- Anahtar Kelimeler: Hızır, İnanış, Söz, Halkbilim, Khidr, Belief, Speech, Folklore
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
Bu çalışmada Hızır kültürü üzerine yapılmış çalışmalar, Hızır'ın kimliği, Hızır'ın fonksiyonu gibi konular ele alınmıştır. Çalışma kapsamında konuyla alakalı genel bir girişten sonra çalışmanın gidişatı üzerine bilgiler verilmiştir. Mitolojik ve İslami kaynaklarda Hızır konusu incelendiğinde, kutsal kitaplarda Kur'an Tevrat ve diğerlerine bakılmıştır. Ayrıca tasavvuf, hadisler ve eski metinler açısından literatürden taranan kaynaklardan yola çıkılarak veriler incelenmiş mitolojik ve İslami kaynaklarda Hızır'ın yeri analiz edilmiştir. İnanışlarda Hızır araştırılmış ve Hızır'ın şekli, Hızır'ın Boz atı, Hızır'ın darda olanı kurtarması, diğer özellikleri ile Türk inançlarında Hızır ortaya konulmaya çalışılmıştır. Türk evliya menkıbelerinde, destanlarda, halk hikâyelerinde, masallar ve efsanelerde Hızır'ın yeri irdelenmiştir. Sözlü edebiyatta Hızır, özellikle sözlü kültür çerçevesinde incelenmiştir. İçerik olarak bakıldığında efsaneler, hikâyeler, masallarda Hızır'ın durumu verilmiş ve anlatılan ve aktarılan metinlerde Hızır'la ilgili kaynak kişiler çerçevesinde onların başından geçenler aktarılmıştır. Sözlü kültür çerçevesinde bayramlarda Hızır'a bakıldığında Hıdırellez Bayramı, Nevruz Bayramı ve Hızır Nebi Bayramı gibi kutlamalarda Hızır ismi çerçevesinde yapılan etkinlikler aktarılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, studies on Khidr culture, Khidr's identity and Khidr's function are discussed. In the scope of the work, information is given on the way of study after a relevant general introduction. The Qur'an, Torah and other sacred books have been examined when the concept of Khidr is examined in mythological and Islamic sources. In addition, the data are examined by searching from literature sources in terms of mysticism, hadiths and ancient texts and the location of Khidr is analyzed in mythological and Islamic sources. Khidr is researched among the beliefs and the shape of Khidr, Khidr's grizzly horse, Khidr's rescue of people in difficult situations and Khidr with other features in Turkish beliefs are tried to put forward. The location of Khidr is examined in Turkish saint sagas, epics, folk tales, epics and legends. Khidr in oral literature is investigated especially in the context of oral culture. When viewed as content, the state of Khidr is given in legends, stories and fairy tales and compilations made among the people are given place in this study. When Khidr is viewed on fests in the context of oral culture, events which occur in the frame of Khidr name is transferred in celebrations such as Hidrellez Feast, Nawruz Feast and Khidr Nebi Feast.
Benzer Tezler
- Bingöl efsaneleri
Legends of Bingöl
RECAİ BAZANCİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Halk Bilimi (Folklor)Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. M.İLHAN BAŞGÖZ
- Hatay'da bulunan ziyaret-yatır yerleri ile ilgili inanışlar ve bu ziyaretler etrafında oluşan efsaneler
The beliefs about visiting-pilgrimage places in Hatay and the legends aroused from these places
GÜL İNCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Halk Bilimi (Folklor)Sakarya ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. PAKİ KÜÇÜKER
- Tunceli yöresindeki eski Türk inançlarının izleri
Traces of old Turkish beliefs in Tunceli region
ONUR KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Halk Bilimi (Folklor)Muğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA GÖKÇE
- Cemşid'den Hızır'a bereket mitleri
Myths of abundance from Cemşid to Hızır
AYGÜL KÖŞKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Kültür ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHARREM KAYA
- Kemal Tahir'in romanlarında halbilimi unsurları
Folklore elements in the novels of Kemal Tahir
REZAN KARAKAŞ
Doktora
Türkçe
2010
Halk Bilimi (Folklor)Dicle ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENSAR ASLAN