1982 anayasası'nda Cumhurbaşkanlığı seçim usulünün siyasal rejime etkisi
The effects of election system for President on political regime in 1982 constitution act
- Tez No: 492955
- Danışmanlar: PROF. DR. SİBEL İNCEOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Siyasal Bilimler, Law, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kamu Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 340
Özet
İlk kez Birleşik Krallık'ta uygulamalar sonucunda şekillenen parlamenter rejim, XIX. yüzyılda Kıta Avrupası'nda yayılarak gelişimini sürdürmeye devam etmiştir. Bu gelişim içerisinde, ülkeden ülkeye uygulamalar esnasında kimi farklılıklar da ortaya çıkmıştır. Bu farklılıklardan biri de, Cumhurbaşkanının seçim usulünde yapılan değişikliklerdir. İlk kez tarihi Weimar Anayasası ile gerçekleştirilen“halk tarafından seçilen Cumhurbaşkanı”usulü, Kıta Avrupası'nda yer alan kimi ülkeler tarafından da benimsenmiştir. Ancak Cumhurbaşkanı seçim usulünde gerçekleştirilen bu değişiklik, siyasal rejim türünün yarı-başkanlığa dönüşüp dönüşmediği hususundaki belirsizlikleri de gündeme taşımıştır. 31 Mayıs 2007 tarih ve 5678 sayılı Anayasa değişikliği uyarınca, 1982 Anayasası'nda Cumhurbaşkanlığı seçim usulünde önemli bir değişiklik gerçekleştirilmiştir. Buna göre, 1876 Kanun-i Esasi'den bu yana, parlamenter rejim etrafında şekillenen ve Cumhuriyetin kabulüyle birlikte yasama organı tarafından seçilen devletbaşkanının, 2007 Anayasa değişikliği ile halk tarafından seçilmesi usulü kabul ediliştir. 1982 Anayasası'nın Cumhurbaşkanına tanıdığı önemli yetkiler düşünüldüğünde, halk tarafından seçilen Cumhurbaşkanı usulü sonucunda, mevcut siyasal rejimin niteliği oldukça tartışmalı bir hale gelmiştir. İki bölümden oluşan bu çalışmanın amacı, 5678 sayılı yasayla Cumhurbaşkanı seçim usulünde yapılan değişikliğin, parlamenter rejimin niteliğini değiştirip değiştirmediğinin tespit edilmesidir. Bunun için, ilk bölümde parlamenter rejimin ortaya çıkışı ve tarihsel gelişimi incelenmiş, ardından Freedom House ölçütlerine göre tam demokratik kabul edilen, halk tarafından seçilen Cumhurbaşkanı ve parlamenter rejim uygulamalarına sahip ülke örnekleri incelenmiştir. İkinci bölümde ise, 1876 Kanun-i Esasi'den bu yana parlamenter rejimin gelişimi incelenmiş, ardından ilk bölümde bilimsel analizlerle örnek ülkelerde ölçülen Cumhurbaşkanı yetkileri karşılaştırmaya tabi tutularak, 1982 Anayasası'nın benimsediği siyasal rejim tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The parliamentary regime which took its shape after the implementations in the United Kingdom, it kept growing by spreading in Continent Europe in XIX century. In this growing section, some differences occurred during the implementations in each country. One of these is the difference in electing system for President. First applied“elected by public system for president”in ancient Weimar Constitutional Act, it was approved by some other countries in Continent Europe. But this difference in electing the President system raised the question for uncertainty of the political regime's turning into semi-Presidential system. In accordance with May 31st 2007 and 5678 numbered Constitutional Amendment, an important difference in President election system carried out in 1982 Constitution Act. According to this, the president election system, which was changed into by public system with the Constitutional Amendment in 2007, were shaped around parliamentary system from 1876 The Ottoman Basic Law until now and with the proclamation of the Republic they were done by the legislative power of the country. When the power, which 1982 Constitution Act give to the President is considered, the qualifications of the current political regime became questionable after the President election system by public. The main purpose of this two section study is to figure out whether the difference in President election system affect the qualifications of the parliamentary regime. In order to do this, in the first section, the occurrance of the parliamentary regime and its historical development was examined, then some examples of countries which have parliamentary system and Presidential elections by public and accepted as full-democratic according to Freedom House criteria were examined. In the second section, the parliamentary regime's development from 1876 Ottoman Basic Law until now was studied, and then the political regime adopted by 1982 Constitution Act was confirmed by comparing the President's power to the countries to those in the first section.
Benzer Tezler
- Cumhurbaşkanlığı makamınının Türk bürokrasisindeki yeri
The place of president in Turkish bureaucracy
HAKAN DİREK
- Anayasa yargısında yargısal sınırlılık doktrini
The doctrine of judicial self-restraint in Constitutional adjudication
ENDER TÜRK
Doktora
Türkçe
2022
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞULE ÖZSOY BOYUNSUZ
- Türk anayasal sisteminde Cumhurbaşkanı'nın konumu ve yetkilerine ilişkin tartışma ve öneriler üzerine bir inceleme
A study on the debates and proposals related to the position and powers of the President of the republic within Turkish constitutional system
YURDANUR URAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Kamu YönetimiSüleyman Demirel ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YÜKSEL METİN
- Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde yürütme organı
Executive authority in the presidential government system
SEYDİ PARAKAZAN
- Türk siyasal sisteminde Cumhurbaşkanı'nın yeri ve seçimi
Position and election of president in Turkish political system
SEMA AKYÜZ