The impact of intangible capitals on market exploitation and exploration with mediating role of network capabilities
Maddi olmayan sermayelerin ağ oluşturma kabiliyetleri aracı değişkeni ile pazardan yararlanma ve yeni pazar keşfetme üzerine etkisi
- Tez No: 492962
- Danışmanlar: PROF. DR. MÜJDELEN İPEK YENER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 176
Özet
Bilgi çağında şirketlerin yapısı, stratejileri ve başarı ölçütleri endüstri çağına kıyasla değişiklik gösterebilmektedir. Bu çağda rekabet avantajı sağlayan unsurların başında entellektüel ve sosyal sermaye geldiği genel olarak kabul edilmektedir. Şirketlerin gitgide yalınlaştığı ve dikey entegrasyon yerine iş ortakları ile birlikte hareket ettiği günümüzde ağ oluşturma kabiliyetleri de büyük önem kazanmıştır. Bu çalışmada maddi olmayan sermayelerin ağ oluşturma kabiliyetlerini desteklediği, ağ oluşturma kabiliyetlerinin ise şirketlerin pazardan yararlanma ve yeni pazarlar keşfetme aktivitelerine pozitif etki ettiği öne sürülmektedir. Günümüzde şirketler hem uzun süreli hem de hem kısa süreli hedeflerinde başarılı olmak için mevcut pazarlardan yararlanma ve yeni pazarlar keşfetme aktivitelerine aynı anda yoğunlaşmalıdırlar. Çift yönlülük perspektifine göre en başarılı şirketler bu iki farklı aktiviteyi aynı anda dengeleyebilen şirketlerdir. Şirketlerin izledikleri temel statejiler pazardan yararlanma ve ve pazarı keşfetme aktivitelerini nasıl dengeleyeceklerine ve bu aktivitelere hangi kaynak ve yetenekler ile ulaşabilecekleri şekillendirebilir. Bu bağlamda, araştırmanın temel amacı ağ oluşturma kabiliyetlerinin şirketlerin maddi olmayan sermayeleri (sosyal ve entellektüel sermaye) ve pazarı öğrenme (mevcut pazarlarından yararlanma ve yeni pazarları keşfetme) aktiviteleri arasındaki ilişkideki aracılık rolünü ampirik olarak analiz etmek ve stratejik eğilimlere göre genel modeldeki değişiklikleri karşılaştırmaktır. Bu çalışmada kullanılan ölçütlere göre, sosyal sermaye tek boyuttan oluşurken, entellektüel sermaye beşeri sermaye, yapısal sermaye ve müşteri sermayesi olarak 3 alt kategoride ele alınmıştır. Ağ yetenekleri ise literatüre göre 4 alt boyuttan oluşmakla birlikte faktör analizi sonucunda 3 alt boyut bulunmuştur (şirket içi iletişim, iş ortaklarını koordine etmek ve iş ortakları ile ilişkiler). Türkiye'de faaliyet gösteren ilk 500 bilişim şirketlerinden 180 adedine ulaşılmış ve yüz yüze anket yöntemi uygulanmıştır. Araştırmada kullanılmaya uygun 173 şirkete ait veriler SPSS 20.0 istatistik programında analiz edilmiştir. Stratejik eğilimler Miles ve Snow (1978) tipolojisine göre ayrılmış, örneklemde öne çıkan iki eğilim fırsatçı ve analist olarak saptanmıştır. Sonuçlar, ağ oluşturma kabiliyetlerinin, sosyal sermaye ile mevcut pazarlardan yararlanma/yeni pazarları keşfetme arasında arabulucu bir role sahip olduğunu göstermektedir. Beşeri sermayenin yeni pazarlar keşfetme üzerinde doğrudan etkisi olduğu halde mevcut pazarlardan yaralanma üzerinde doğrudan veya dolaylı herhangi bir etkisinin olmaması en çarpıcı farktır. Veri stratejik eğilimlere göre (fırsatçı ve analist olarak) ayırılıp incelendiğinde, fırsatçı şirketlerin yeni pazarlar keşfetme aktivitelerinde beşeri sermayenin, sosyal sermayenin ve şirket içi iletişimin doğrudan etkin bir rol oynadığı görülmüştür. Analist şirketlerde ise iş ortaklarını koordine etme ve şirketi içi iletişim önemli olmuştur. Mevcut pazarları etkileyen faktörler ise, fırsatçılar için, iş ortağı ile ilişkiler ve sosyal sermaye olurken, analistler için iş ortağı ile ilişkiler olmuştur. Tüm bu sonuçlar irdelendiğinde, genel tabloda olduğu gibi fırsatçı strateji güden şirketler için beşeri sermaye yeni pazarlar keşfetmede ayırt edici faktör olmuştur. Analist strateji güden şirketlerin beşeri sermayeleri yerine iş ortaklarını koordine ederek ve şirket içi iletişimi arttırarak yeni pazarları keşfettikleri görülmüştür. Çalışmanın en büyük kısıtı tek bir sektörde uygulanmış olmasıdır. Gelecek çalışmalarda farklı sektörlerin de ele alınması sektörler arası kıyaslama imkanı verecektir. Bunun yanı sıra, çiftyönlülük perspektifine paralel olarak pazardan yaralanma ve yeni pazar keşfetme aktivitelerinin eş zamanlı nasıl yürütüldüğünü nitel çalışmalar ile analiz edilmesi önerilmektedir. Tanımlayıcı analiz sonuçlarına göre hizmet alt sektöründe mevcut pazardan yaralanma ve yeni pazarlar keşfetme aktivitelerinin aynı anda yüksek ortalamaya sahip olması gelecek çalışmalarda özellikle hizmet sektörüne yoğunlaşılması gerektiğini göstermektedir. Bu çalışmanın en büyük katkısı, pazardan yararlanma ve pazar keşfetme aktiviteleri için gereken dinamik kaynak ve yeteneklerin sosyal sermaye, beşeri sermaye ve ağ oluşturma kabiliyetleri üzerinden ampirik olarak açıklanması ve modelin farklı stratejilere göre nasıl değişiklik gösterebileceğini ortaya koymak olmuştur. Türkiye'nin gelişimi için kilit önem taşıyan bilişim sektörünün bu bağlamda incelenmesi, akademi ve sektör için güncel içerimler sunmuştur.
Özet (Çeviri)
In the knowledge era, the structure, strategies and success criterias of companies can be different compared to the industry age. In this era, it is widely accepted that the leading factors that bring competitive advantage are intellectual capital and social capital of the firms. Besides, network capabilities have become very important as the firms get leaner and act together with their partners instead of depending on vertical integration. In this dissertation, it is argued that intellectual capital and social capital have impact on network capabilities, and in return internal and external network capabilities have positive influence on the market exploitation and exploitation activities of the companies. Today, companies should focus on both market learning activites at the same time in order to be succesful on their short term and long-term goals. According to ambidexterity perspective, the most successful firms are the ones that can balance the both activities. It is proposed that the main strategies pursued by the companies may influence how they balance these two different activities and which resources and capabilities they allocate for them.The main purpose of this research is to empirically analyze the mediaton impact of network capabilities on the relationship between intangible capitals (social capital and intellectual capital) and market learning activities (market exploration and exploitation) of companies and to compare the main model according to different strategic orientations. According to the scales used in this study, social capital was consisted of single dimension, while intellectual capital had 3 sub-dimensions that are human, structural and customer capital. Network capabilities, which have originally 4 dimensions, decreased to 3 sub-dimensions which were internal communications, partner coordination, and relational skills after factor analysis. Among the first 500 IT companies operating in Turkey, 180 companies were reached and face to face surveys were conducted. Qualified data obtained from 173 companies were analyzed through SPSS 20.0 statistical program. Strategic approaches of the firms were separated according to Miles and Snow (1978) typology, and two main strategies (prospectors and analyzers) were observed from the sample data. The results showed that network capabilities mediated the relationship between social capital and market exploitation/exploration. When the results were compared, the most striking difference was that human capital had a direct impact on market exploration, whereas it had no direct or indirect impact on market exploitation. When the data were analyzed according to strategic approaches as prospectors and analyzers, it was seen that human capital, social capital and internal communication had impacts on market exploration for prospectors. Partner coordination and internal communication were found significant for the analzyers on their market exploration activities. Regarding market exploitation, social capital and relational skills were found important for prospectors; and relational skills construct was found important for analyzers. When the results are evaluated in general, and specifically for prospectors, human capital had a crucial role in market exploration. On the other hand, it was seen that analyzers utilized partner coordination skills instead of human capital for market exploration. The main limitation of the study that it was applied on single sector. In future studies, other sectors can be included for multi-sectoral comparison. Besides, it is also recommended to conduct qualitative research in order to understand how firms achieve market exploitation and exploration activities at the same time. Since service sector had the highest mean scores for market exploration and exploitation, it is suggested that further researches can be performed focusing especially on service sector. The main contribution of present study to compare the dynamic needs of two different market activities through intangible capitals and network capabilities of the firms according to different strategic orientations and contribute literature through new models and empirical supports. The analysis of Turkish IT sector, which is considered as a key driver for national development, has provided valuable implications for the academy and sector.
Benzer Tezler
- Impact of capital structure on corporate performance during financial crisis: Evidence from shariah compliant companies
Sermaye yapısının finansal kriz döneminde işletme karlılığına etkisi: Şeriate uyumlu işletmelerden kanıtlar
NOR KHADIJAH MOHD AZHARI
Doktora
İngilizce
2020
MaliyeEskişehir Osmangazi Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİROL YILDIZ
- Türk imalat sanayiinde faaliyet gösteren firmaların entelektüel sermaye kullanım etkinliği ve firma performansı ilişkisi
Intellectual capital efficiency and firm performance rrelationship in Turkish manufacturing sector
AYŞE ELVAN BAYRAKTAROĞLU
Doktora
Türkçe
2015
Bilgi ve Belge Yönetimiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MURAT BASKAK
PROF. DR. FETHİ ÇALIŞIR
- Payları Borsa İstanbul'da işlem gören şirketlerin VUK ve TFRS'ye göre açıklanan finansal tablolarının pay fiyatları üzerindeki etkileri
The impact of the disclosure of financial statements prepared in line with TPL and TFRS on the prices of firms listed on Borsa Istanbul
MERYEM UYAR
- Büyük işletmelerde entelektüel sermayenin yenilikçiliğe dayalı rekabet üstünlüğüne etkisi: Eskişehir'de kurulu işletmeler üzerinde bir araştırma
The impact of intellectual capital of large firms on their innovation based competitive advantage: A research on businesses established in Eskişehir
DENİZ YILDIZ
- Entelektüel sermaye ile muhasebe temelli belirleyicileri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi: Dünya borsalarında karşılaştırmalı bir analiz
Evaluation of the relationship between intellectual capital and accounting based determinants: A comparative analysis in world exchanges
ABDÜSSAMED KOÇ
Doktora
Türkçe
2020
EkonometriSakarya Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET VECDİ CAN
PROF. DR. SELAHATTİN KARABINAR