Geri Dön

Artvin ili polimetalik maden sahaları örneğinde asit maden drenajı oluşumunu ve çevresel etkilerini kontrol eden jeokimyasal süreçler

Geochemical processes controlling the generation and environmental impacts of acid mine drainage in the case of polymetallic mines, Artvin

  1. Tez No: 494784
  2. Yazar: AYDA DOĞRUL DEMİRAY
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İRFAN YOLCUBAL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 348

Özet

Tez kapsamında, Artvin sınırlarındaki Murgul ve Kuvarshan sahalarının çevresel etkileri belirlenmiştir. Sahalardan alınan alınan dasitik kayaçların, maden atıklarının mineralojik ve jeokimyasal karakterizasyonu yapılmış, asit maden drenajı (AMD) oluşturma potansiyelleri, statik testler ve nem hücresi testiyle belirlenmiştir. Testlerle, süzüntü sularının kimyası, metal salınım kinetikleri ve AMD oluşumunu kontrol eden jeokimyasal süreçler tanımlanmıştır. Yapılan incelemelerde, Murgul sahasının, Murgul Deresi'ne etkisinin, atık su barajından flotasyon çamuru kaçağının olduğu 2011'de, ciddi boyutlarda olduğu; kaçak önlendikten sonraki yıllarda dere suyu kalitesinde iyileşme olduğu gözlenmiştir. Murgul Deresi'nin maden atıklarıyla kirlenmiş alanı, 2011'de Al, Fe, Mn, Cu,Zn, Pb açısından IV. sınıf; 2012'de Mn, Hg, Cu açısından II.sınıf; 2013'de ise Cu açısından IV., Pb açısından II. sınıf su kalitesi sergilemiştir. Murgul madeninden kaynaklanan atık çamurları, Murgul Deresi boyunca ve Borçka Baraj rezervuarında metrelerce kalınlıkta istif oluşturmuştur. Kuvarshan sahasından kaynaklanan deşarjların debileri nispeten düşüktür ve yüzey sularına etkileri zayıftır. Kuvarshan Sahası etkisindeki Fabrika Deresi her üç dönemde I.sınıf su kalitesi sunmuştur. Oluşumlarında pirit oksidasyonun ana rolde olduğu belirlenen AMD'lerin, yüzey sularıyla bağlantıları olmadığından etkileri sınırlı kalmıştır. Statik test sonuçlarıyla kinetik test sonuçları çoğunlukla uyumludur. Statik testlerde asit üretici karakter sergileyen örneklerden altısı (Kuvarshan pasa ve flotasyon atığı, Murgul cevherli dasitleri), nem hücresi deneyinde de asidik drenaj oluşturmuştur. Fakat statik testlerde asit üretici karakter sergileyen 3 örnek (atık barajı, Murgul dekapaj, Çarkbaşı evherli dasit) nem hücresi testinde alkali drenajlar üretmiştir. Bu sonuç, statik testlerin, kinetik testlerle desteklenmesi gerektiğini göstermiştir. AMD oluşturan örneklerde, jarosit, alunit yada demir hidroksitler gibi minerallerin çözünmesi yada çökeliminin süzüntü sularının asitlik derecesini, jeokimyasını kontrol ettiği saptanmıştır.

Özet (Çeviri)

In this work, environmental effects of mining in Murgul and Kuvarshan areas (Artvin, Turkey), which are located in Eastern Pontide metallogenic belt, were investigated. Mineralogic and geochemical characterization of dacidic rocks and mine tailing samples, which were taken from the study area, were carried out following by investigation of acid mine drainage (AMD) potentials by static tests and humidity cell test. These tests help us understand the geochemical processes that control leachate chemistry, metal release kinetics as well as AMD production potentials. The most critical effect of Murgul mine is the flotation slurry leakage from tailing dam into the Murgul River and it became the worst in 2011. It was observed that when the leakage was stopped, the water quality of the river improved. Area contaminated by the Murgul River mine waste showed different water quality class different years; in 2011 based on Al, Fe, Mn, Cu, Zn, Pb concentrations quality IV, in 2012 based on Mn, Hg, Cu concentrations class II, in 2013 based on Cu concentrations class IV and based on Pb class II . Flotation slurry originating from Murgul mine formed several meters thick pile in the Borçka Dam reservoir and throughout the Borçka River bed. Flow rates of discharges in the Kuvarshan mine are relatively low therefore the effects on surface waters are weak. The Fabrika River, which was affected by Kuvarshan mining activities, showed class I water quality during three sampling periods. Pyrite oxidation is the main controlling process of AMD however since these AMD formations are not connected to surface waters, its effects are limited. Static test results were generally in line with kinetic test results. Six of the samples (Kuvarshan mine tailing and flotation slurry, Murgul ore-bearing dacite samples) which were found to be acid generators in the static tests also generated acidic drainage in the humidity cell tests. On the other hand, 3 samples that showed acidic character in the static tests (tailing dam, Murgul decapage and Çarkbaşı ore-bearing dacite samples) generated alkali drainages in the humidity cell tests. These results indicate that it is essential to support the static tests with the kinetic tests. Dissolution or precipitation of mineral phases such as jarosite, alunite or iron hydroxydes control the degree of acidity and geochemistry of leachates.

Benzer Tezler

  1. Artvin ili ormancılık örgütünde çalışan teknik elemanların zaman yönetimi açısından incelenmesi

    Investigation of time management of tecnical staff who worked in forestry organization in Artvin

    LEYLA ÖZKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiKafkas Üniversitesi

    Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CANTÜRK GÜMÜŞ

  2. Artvin ili Şavşat ilçesi Yavuzköy özelinde Ahıska Türkleri üzerine sosyal antropolojik bir araştırma

    A social antropologyic study on Ahiska Turks living in Yavuzköy, Şavşat, Artvin

    TURGAY AKKOYUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    AntropolojiAnkara Üniversitesi

    Antropoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZAFER İLBARS

  3. Artvin ili şimşir alanlarında zarar yapan Cydalima perspectalis (Walker, 1859) (şimşir kelebeği)'in morfolojisi, biyolojisi, zararı ve mücadele olanaklarının araştırılması

    Investigation of morphology, biology, damage and struggling opportunities of Cydalima perspectalis (Walker, 1859) (boxwood butterfly) which damaged in the boxwood fields in artvin province

    ŞEVVAL SALİOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiArtvin Çoruh Üniversitesi

    Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TEMEL GÖKTÜRK

  4. Artvin ili Yusufeli ilçesindeki 65 yaş üzeri yaşlılarda kırılganlık düzeyinin ve ilişkili faktörlerin incelenmesi

    Investigation of frailty level and related factors in elderly people over 65 years of age in Yusufeli district of Artvin province

    HATİCE DEMİRCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    GeriatriAtatürk Üniversitesi

    Hemşirelik Esasları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. REVA BALCI AKPINAR

  5. Artvin ili Borçka ilçesinde bulunan örnek bir yapının güneş enerjisi destekli soğurmalı soğutma sistemi ile ısıtılması ve soğutulması

    Heating and cooling of a sample building in Borçka district of artvin province by solar energy assisted absorption cooling system

    AHMET ATAMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Makine MühendisliğiAtatürk Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. İSMAİL SOLMUŞ