Obsesif kompulsif bozukluğa yönelik sosyal damgalama üzerinde psikoeğitim ve temastan oluşan müdahale yönteminin etkisinin incelenmesi
Examining the effect of intervention including psychoeducation and contacton the public stigma towards obsessive compulsive disorder
- Tez No: 496173
- Danışmanlar: PROF. DR. ORÇUN YORULMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Bu çalışmada, Obsesif Kompulsif Bozukluğa (OKB) yönelik psikoeğitim ve teması içerecek şekilde hazırlanan müdahale programının sosyal damgalamayı azaltma üzerindeki etkisini değerlendirmek amaçlanmıştır. Öntest, son-test kontrol grubu içeren bu araştırmanın ilk aşamasında 234 katılımcı seçkisiz şekilde bir vaka vinyeti okuduktan sonra bu vakayı düşünerek sosyal mesafeyi değerlendirmiştir. İkinci aşamada ise yine seçkisiz olarak müdahale grubuna atanan katılımcılar OKB'ye yönelik müdahale programı içeren bir videoyu, kontrol grubuna atananlar ise Multiple Skleroz hastalığına yönelik bir videoyu izlemiştir. Video ardından katılımcılar, ilk aşamada okunan vaka vinyetini sosyal mesafe yönünden yeniden değerlendirmiştir. Ayrıca 6 ay sonra ilk vinyet tekrar verilerek katılımcılardan bir kez daha sosyal mesafe izlem ölçümü alınmıştır. Öncelikle müdahale programının sosyal damgalama üzerindeki etkisi 2 (video türü) x 2 (ön-test-son-test) x 6 (vinyetler) karma desen analizi ve Bonferroni analizi ile değerlendirilmiştir. Analiz bulguları, OKB videosu izleyen katılımcıların MS videosuna kıyasla daha düşük sosyal mesafe rapor ettikleri; müdahale sonrası bu düşmenin özellikle OKB'de tabu kavramlar olarak görülen şiddet, cinsellik ve din türlerinde olduğu görülmüştür. İzlem verileri dahil edilerek yapılan 2 (video türü) x 3 (ön-test, son-test, izlem) karma araştırma deseni analizi sonuçları ise OKB'ye yönelik müdahale programının etkisinin 6 aylık sürede de devam ettiğine işaret etmektedir. Özetle psikoeğim temelli müdahale programının OKB'ye yönelik damgalayıcı tutumları azaltmada etkili olduğu belirlenmiştir. Çalışma bulguları ilgili alanyazın bulguları doğrultusunda tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
In the current study, it was aimed to assessesed the effectiveness of an intervention program designed to include psychoeducation and contact in reducing stigmatizing attitudes towards Obssessive Compulsive Disorder (OCD). In the initial phase of this study, which included the pre-test, post-test control group with mixed design, 234 participants read a case vignette randomly among five subtypes of OCD and a paranoid schizophrenia cases; then they assessed social distance by considering that vignette- defined cases. In the second phase, the participants who were assigned to the intervention group watched a video including psychoeducation and contat for OCD, while those who assigned to the control group watched a similar video for Multiple Sclerosis. Following the video, participants reevaluted previous case vignette in terms of social distance. After 6 months, the first vignette was given again and follow-up score for social distance was taken once more from the participants. Firstly, the effectiveness of the intervention program on reducng social stigmatization was assessed by 2 (intervention-control) x 2 (pretest-posttes) x 6 (vignettes) mixed design ANOVA with Bonferroni analyses. The results indicated that participants watching OCD video reported lower social distance compared to MS video; and it was observed that this reduction was especially salient in sexuality, religion and violence contents which are viewed as taboo concepts in OCD. Morever, the results of 2 (video type) x (pre-test, post-test, follow-up) mixed design analyses pointed out that significant effect of the intervention program maintained 6-months later. In sum, these results support the efficacy of psychoeducation based intervention program for reducing stigma toward the OCD. The findings of the present study are discussed in the light of relevant literature findings.
Benzer Tezler
- Obsesif-kompulsif bozukluğa yönelik tepkilerin sosyo-bilişsel damgalama modeli kapsamında incelenmesi
Examination of the reactions towards obsessive-compulsive disorder from the perspective of social-cognitive stigma model
GÜLŞAH DURNA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
PsikolojiDokuz Eylül ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ORÇUN YORULMAZ
- Obsesif kompulsif bozuklukta psikolojik yardım arama tutumlarıyla ilişkili faktörlerin incelenmesi
The examination of factors associated with psychological help seeking attitudes in obsessive-compulsive disorder
FİLİZ KOÇOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BAŞAK BAHTİYAR
- Obsesif kompulsif bozukluğa yönelik çıkarımsal akıl yürütme perspektifinden bir inceleme: Çıkarımsal karmaşa, korkulan benlik, algılanan ebeveynlik ve obsesif inançların belirtiler üzerindeki etkisi
An investigation on the obsessive-compulsive disorder from inferential reasoning perspective: The impact of inferential confusion, feared self, parental attitudes and obsessive beliefs on the symptoms
ECE TUNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiDokuz Eylül ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORÇUN YORULMAZ
- Obsesif-Kompulsif Bozukluk belirtileri ve ı̇lişkili değişkenlerin yetişkin örnekleminde ı̇ncelenmesi: Bir deneyim örnekleme çalışması
Examination of Obsessive-Compulsive Disorder symptoms and associated variables in an adult sample: An experience sampling study
GÜLŞAH DURNA YÜRÜM
- Stres, obsesyon ve sosyal kaygılar taşıyan insanların kompulsif satın alma davranışlarının incelenmesi
Investigation of compulsive buying behaviors for people with stress, obsession and social anxiety
YUSUF OZAN YILDIRIM