Kişilerin sağlık okuryazarlıkları ve sağlık hizmeti kullanımlarının değerlendirilmesi; Kırıkkale örneği
Evaluating health literacy and health care utilization of people; Kirikkale sample
- Tez No: 499197
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. FATMA ÖZLEM YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sağlık Kurumları Yönetimi, Health Care Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
Sağlık, yaşama değer katan olguların başında gelmektedir. Her birey değerli bir yaşamı hak etmektedir. Sağlığa kavuşabilmek için kişilerin sağlık hizmetleri hakkında bilgilerinin olması ve bu bilgiyi kendileri ile ilgili sağlık hizmetleri için kullanmaları onlara avantaj sağlamaktadır. İyi olan sağlık durumunu korumak ve geliştirmek için, bireylerin gerekli sağlık bilgisine erişimi, bilgiyi anlaması ve kullanması yeteneklerini içeren bilişsel ve sosyal beceriler şeklinde tanımlanan bu durum sağlık okuryazarlığı kavramıdır. Bu çalışmada Kırıkkale İli Kırıkkale Yüksek İhtisas Hastanesi'ne başvuran bireylerin sağlık okuryazarlık seviyeleri, sağlık hizmetleri kullanımı ve bunların birbirleriyle ilişkilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Veri toplama aracı olarak bir anket ve bir sağlık okuryazarlığı ölçeği kullanılmıştır. Bireylerin sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel değişkenleri ile genel sağlık okuryazarlık skorları arasındaki ilişki ortalama, standart sapma ve yüzdeler ile özetlendi. Numerik verilerin karşılaştırılmasında t testi veya Mann-Whitney U testi, kategorik verilerin karşılaştırılmasında ki kare testi kullanıldı. Ayrıca seçilen bazı sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel değişkenleri (yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu, hanenin ortalama aylık geliri ve kronik hastalık olup olmaması), sağlık okuryazarlığı alt boyutlarını, son 12 ayda kullanılan sağlık hizmeti sayısı, son 12 ayda acil servise başvuru sayısı ve genel sağlık durumlarını nasıl hissettiklerini içeren bir model oluşturulmuş, bu model Path analizi ile incelenmiştir. Çalışmaya katılan 382 kişinin %44,8'i üniversite veya daha yüksek öğrenime sahiptir. Katılımcıların genel sağlık okuryazarlığı indeks ortalaması 30,43 olarak, %63,6'sının ise yeterli sağlık okuryazarlığına sahip olmadığı sonucu bulunmuştur. Yaş, medeni durum, eğitim durumu, gelir, sahip olunan çocuk sayısı, aile içerisinde sağlık mensubu olup olmaması ve sağlıkla ilgili bir eğitim alınıp alınmaması ile sağlık okuryazarlığı arasında; yaş, cinsiyet, eğitim durumu ve gelir ile genel sağlık durumu arasında; cinsiyet, medeni durum ve eğitim durumu ile hastane başvuru sayısı arasında; cinsiyet ve medeni durum ile ise acil servise başvuru sayısı arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Sağlık hizmetlerine erişimin sağlanması, ulaşılan sağlık hizmetlerinin verimliliğinin artırılması ve gereksiz sağlık hizmeti kullanımın azaltılması için sağlık okuryazarlığı seviyesinin yükseltilmesi önemlidir.
Özet (Çeviri)
Health is the most important event that add value to life. Every individual deserves a valuable life. It is advantageous for people to have information about health services in order to be healthy and to use this information for health services which are related to them. This is the concept of health literacy that is defined as cognitive and social skills involving individuals' access to essential health knowledge, the abilities of understanding and using the knowledge for the protection and improvement of good health. In this study, it was aimed to assess the health literacy levels of the individuals who applied to Kırıkkale Yüksek İhtisas Hospital (Kırıkkale-Turkey) and the use of health services and their relationships with each other. A questionnaire and a health literacy scale were used as data collection tools. The relationship between socio-economic and socio-cultural variables and general health literacy scores of the individuals were summarized with mean, standard deviation and percentage. The t test or the Mann-Whitney U test were used to compare numerical data, Chi-Square test was used to compare categorical data. In addition, a model which contain some selected socio-economic and socio-cultural variables (age, gender, marital status, educational status, average monthly income and the presence of chronic illnesses), health literacy, the number of used health services in the last 12 months, the number of applications to emergency services and the individuals' perceptions about their own health statuses was developed, this model was analyzed by Path analysis. 44.8% of 382 people who participated in the study have an university or higher education degree. The mean of the participants' overall health literacy index was found as 30.43, 63.6% of them did not have adequate health literacy. The relationships between age, marital status, educational status, income, number of children in the family, health status within the family, health education and health literacy, between age, gender, educational status and income and general health status, between gender, marital status and educational status and number of hospital applications, between gender and marital status and the number of emergency service applications were statistically significant. It is important to provide access to health services, to increase the efficiency of the health services, to reduce the unnecessary usage of health care services and to raise the level of health literacy.
Benzer Tezler
- Hastaların hekim seçme kriterleri ve sosyodemografik özellikler ve sağlık okuryazarlık seviyeleri ile ilişkisi
Criteria for physician selection by patients and sociodemographic characteristics and its relationship with health literacy levels
RÜŞTÜCAN ZANGUR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL KASIM
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERHAN ŞİMŞEK
- Profesyonel sporcularda sağlık okuryazarlığının değerlendirilmesi
Assesment of health literacy in professional athletes
CENK ÖZYILMAZ
Doktora
Türkçe
2022
Sağlık YönetimiÜsküdar ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ZELKA
- Finansal okuryazarlığa etki eden faktörler: Türkiye'de sağlık sektöründe ampirik bir çalışma
Factors affecting financial literacy: An empirical study in the health sector in Turkey
MEHMET ALİ CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Maliyeİstanbul Gelişim Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜLYA YILMAZ
- İstanbul'da bulunan özel hastanelerin Instagram kullanımı
Use of Instagram by private hospitals in Istanbul
SONER KAMBURGİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sağlık YönetimiÜsküdar ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUĞBA ALTINTAŞ
- Kişilerin sağlık hizmeti talebinde devlet, özel ve üniversite hastanelerine başvurmalarını etkileyen faktörlerin incelenmesi
Factors affecting patients choices of public, private and university hospitals for their health care demands
AHMET AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Sağlık Kurumları YönetimiMarmara ÜniversitesiSağlık Kurumları Yöneticiliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NADİ BAKIRCI