İran ekonomisinde yatırım harcamalarının dış ticaret ve istihdam üzerindeki etkileri: 1985-2015 dönemi için bir uygulama
The effects of investment expenditures on foreign trade and employment in Iran economy: A study for the 2015-1985 period
- Tez No: 501932
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ABDULLAH TAKIM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 152
Özet
Ekonomik büyüme ve kalkınmanın en önemli unsurlarından birisi yatırımlardır. Üretim artışı yatırımların artırılması ile mümkündür. Yatırımlardaki artış milli geliri artırmakla kalmayıp dışa bağımlılığı azaltmakta, ihracatta rekabet gücünü artırıp işsizliği azaltmaktadır. Ekonominin büyük bir kısmının devlet tarafından kontrol edildiği İran ekonomisi, petrol ve doğalgaz ihracatı üzerine kuruludur. İran'ın DTÖ üyesi olması halinde bölgesinde büyük bir yatırım ve ticaret merkezi olacağı öngörülmektedir. Ekonominin dış dünya ile ilişkilerini geliştirmek amacıyla son yıllarda izlenen dışa açılma politikalarının sonucu olarak birçok üründe tarife dışı engeller kaldırılmıştır. ABD ve AB tarafından uygulanan ekonomik ambargolara rağmen İranı, önemli bir yatırım potansiyeline sahiptir. Ülkede yatırımların artırılmasına yönelik olarak önemli teşvikler sağlansa da merkezi ve yerel kurumlar arasındaki koordinasyon eksikliği, düşük rekabet ve bürokrasi, yatırımların önünde önemli engeller oluşturmaktadır. Buna rağmen daha fazla yabancı yatırım çekmek adına yatırım ortamının iyileştirilmesi,ekonomi politikalarının öncelikli konularıdır. Bu çalışmada 1985-2015 döneminde İran ekonomisinde yatırım harcamalarının istihdam ve dış ticaret üzerindeki etkileri incelenmiştir. Çalışmada kullanılan değişkenlere DF ve pp birim kök sınaması uygulanarak, değişkenlerde birim kök olup olmadığı araştırılmıştır. Daha sonra her bir model için en uygun ARDL modeli belirlenmiş ve hata düzeltme testi yardımıyla değişkenler arasındakı uzun ve kısa dönemli ilişki incelenmiştir. Araştırmada elde edilen bulgulara göre kısa dönemde istihdam değişkeni üzerinde kamu kesimi, özel sektör yatırımları ve doğrudan yabancı yatırımlarının istatistiksel olarak anlamlı bir nedensellik olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Uzun özel sektör ve doğrudan yabancı yatırımları istihdam üzerindeki etkisi istatistiksel olarak anlamlıder. kamu yatırımlarının uzun dönemde istihdam değişkeninin nedeni olmadığı görülmüştür. Yine beklentilere uygun olarak milli gelir değişkeni kısa dönemde istihdam değişkeninin nedeni değilken uzun dönemde ise nedeni olduğu görülmektedir. Ayrıca dış ticaret hacmini açıklamaya yönelik denklemden elde edilen bulgulara göre; kısa dönemde kamu kesimi, özel sektör yatırımları, yabancı sermaye ve milli gelir değişkeninin dış ticaret haciminin nedeni olduğu görülmektedir. Ancak uzun dönemde bu değişkenlerin dış ticaret hacmini açıklayamadığı görülmektedir.
Özet (Çeviri)
One of the most important elements of economic growth and development is investments. Increase in production is possible by increasing investments. Increase in the investments not only increase the National Revenue, but also reduce the dependency on the outside, it increases competition power in exports and reduces unemployment. The Iranian economy, where a large part of the economy is controlled by the state, is based on oil and natural gas exports. If Iran is a member of the WTO, it is foreseen to be a major investment and trade center in the region. As a result of the outward opening policies that have been pursued in recent years in order to improve the relations of the economy with world, manynon tariff barriers have been lifted. Despite the economic embargo imposed by the US and the EU,, the country has a significant investment potential. Although significant incentives are provided to increase investments in the country, lack of coordination between central and local institutions, low competition and bureaucracy constitute important obstacles in front of investments. Nevertheless, improving investment climate in order to attract more foreign investment is a priority of economic policies. In this study, the effects of investment expenditures on employment and foreign trade in the Iranian economy in 1985-2015 period were examined. The DF and pp unit root tests were applied to the variables used in the study and the existence of unit root in the variables was investigated.. Then, the most appropriate ARDL model for each model was determined and the long and short relationship between the variables was examined by using error correction test. According to the findings obtained in the survey, it is concluded that the public sector, private sector investments and foreign direct investments have a statistically significant causality on the employment change in the short term. The long-term effect of private sector and foreign direct investment on employment is statistically significant. it is seen that the long term employment of public investment is not the reason for the variable. Again, according to the expectations, the national income variable is seen as the reason for the long term, while not being the cause of the employment variable in the short term. In addition, according to the findings obtained from the equation for explaining foreign trade volume, it is seen that short-term public sector, private sector investments, foreign capital and national income variable are the reasons for foreign trade volume. However, it can be seen that these variables do not explain the foreign trade volume in the long run.
Benzer Tezler
- Türkiye'de kriz dönemlerinde uygulanan maliye politikaları 1994, 2001 ve 2008 krizleri üzerine bir değerlendirme
An evaluation on financial policies applied in crisis periods in Turkey and 1994, 2001 and 2008 crises
TÜRKER ERKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
EkonomiKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LÜTFÜ ÖZTÜRK
- Cumhuriyet Dönemi'nde Doğu Karadeniz Bölgesi'nde yapılan kamu harcamaları ve yatırımlar (1923-1950)
In the Eastern Black Sea Region in the Republican Period public expenditures and investments (1923-1950)
ÜMİT BİLİCİ
Doktora
Türkçe
2018
Siyasal BilimlerAtatürk ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİNEVER ESİN DAYI
- İran ekonomisinde ithal ikamesi ve yapısal değişmenin ekonometrik analizi
Başlık çevirisi yok
HEDAYAT MONTAKHAB
- Avrasya Birliği Projesi ve Türkiye için alternatif bir entegrasyon olabilirliği
Eurasian Union and the feasibility of an alternative integration for Turkey
NURAY KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Ekonomiİstanbul Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA BAHAR ŞANLI GÜLBAHAR