Geri Dön

Analysis of George Orwell's nineteen eighty-four narrative within the framework of literary semiotics theory

George Orwell'ın bin dokuz yüz seksen dört anlatısının yazınsal göstergebilim kuramı çerçevesinde çözümlenmesi

  1. Tez No: 502792
  2. Yazar: MURAT KALELİOĞLU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. TÜRKAY BULUT
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: İngiliz Dili ve Edebiyatı, English Linguistics and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 326

Özet

Göstergebilim, toplumları ve bu toplumların kültürüyle ilgili olgu ve olayları incelemeye ve yorumlamaya yarayan eleştirel bir yaklaşımdır. Bu özelliğinden dolayı, göstergebilimi bir anlamlandırma sanatı olarak tanımlamak doğru olacaktır. Bu sanat, belirli bir dizge içinde yer alan örtük ve soyut kavramlarda dâhil olmak üzere dilsel ve dilsel olmayan olan tüm kavramları çözümleme ve anlamlandırmayı kendisine görev saymaktadır. Sözü edilen dizge, içinde barındırdığı tüm kavram ve sembollerin birbirine eklemlenmesiyle oluşan belirli bir anlam evrenini temsil etmektedir. Göstergebilimsel anlamda, dizge, birden fazla alt bölümü temsil eden kapsayıcı bir terimdir. Bilimsel olsun olmasın bu bölümlerin her biri farklı çalışma alanlarını temsil etmektedir. Bu çalışma alanlarından birisi de göstergelerin birbiriyle olan anlamlı etkileşimiyle ortaya çıkan edebiyattır. Günlük hayatta kullanılan sıradanlaşmış bir dil dizgesinden uzakta, başka bir dil dizgesiyle oluşturulan edebiyat eserlerinde yer etmiş dilin doğası, edebi bir metnin karmaşık ve değerli yapısını ortaya koymaktadır. Sanat eserindeki bu değer ve karmaşıklık, metni gizemli bir şekilde üreten yazarın dilsel devriminden kaynaklanmaktadır. Yazarın sistematik çabasıyla, metinde ilk okumada fark edilebilen göstergelerin yanında fark edilemeyen örtük gösterge ve sembollerin de kullanılması, eseri keşfedilmesi gereken gizem dolu anlamlı bir bütün haline dönüştürmektedir. Bu gizemli anlam evrenini ortaya çıkarma ve bilinmeyeni bilinir, görünmeyeni de görünür hale getirerek açıklama işi ise göstergebilimcilerindir. Göstergebilimciler, çevrelerinde olup biteni kullandıkları bir üstdil vasıtasıyla anlamlandırabilme yeneteniğine sahip sanatkârlardır. Göstergebilimsel analizi gerçekleştirme (anlamlandırma) yetisine sahip olan bu sanatkârlar kendilerine sunulan anlamlı bütünlerde, anlamın nasıl oluştuğu sürecini irdeleyen ve açıklayan anlam avcılarıdır. Bu çalışmanın araştırma nesnesi, derin anlam katmanlarından yüzeysel anlam katmanlarına doğru oluşturulmuş bir yapıyla okuyucunun beğenisine sunulmuş George Orwell'ın Bin Dokuz Yüz Seksen Dört anlatısıdır. Anlatının değerini belirleyen olgu, Orwell'ın kapsamlı hayal gücü ve göstergeleri kendi dizgesi içinde seçme ve birleştirmedeki ustalığı olmuştur. Çalışmanın odak noktası dil ve edebiyat ile ilgili olduğu için, inceleme yazınsal göstergebilim eleştirisi kapsamında gerçekleştirilmiştir. Yazınsal göstergebilim; dil, edebiyat ve göstergebilim alanlarının birbirleriyle olan sıkı etkileşimi sonucu ortaya çıktığı için, bu çalışma disiplinlerarası bir bakış açısıyla yürütülmüştür. Bu bağlamda, Orwell'ın anlatısındaki anlam evreninin yapısal düzenlenişi, Greimas'ın yazınsal göstergebilim yaklaşımı çerçevesinde çözümlenmiştir. Bu yaklaşımdan dolayı, çözümleme etkinliği boyunca anlatının yüzeysel yapısından derin yapısına doğru bir çözümleme yöntemi belirlenmiştir. Bu çalışma beş ana bölümden oluşmaktadır: İlk bölümde, bu araştırmanın temelini oluşturan göstergebilimsel eleştiri teorisine ilişkin genel bir tartışma başlatılmıştır. Tartışma boyunca, anlamlı bütünün oluşmasını sağlayan gösterge, gösteren, gösterilen ve anlamlandırma gibi temel kavramlara ve anlamlama sürecine değinilmiştir. Daha sonra da çalışmanın dayandırıldığı temeller ve çalışmaya yön veren ana ve alt araştırma soruları tanımlanmıştır. İkinci bölümde, modern göstergebilim çalışmalarına yön vermiş önemli kişilere ve görüşlerine yer verilmiştir. Sonra, bu kişilerin ve göstergeler üzerine yaptıkları çalışmaların genel göstergebilim çalışmalarına nasıl bir katkı sağladığı irdelenmiştir. Son olarak da, çağdaş göstergebilimcilerin çalışmalarına ve bu çalışmaların, disiplinlerarası bir çalışma alanı olarak ortaya çıkan yazınsal göstergebilime nasıl katkı sağladığı tartışılmıştır. Üçüncü bölümde, disiplinlerarası çalışmalara öncülük eden yazınsal göstergebilimin tarihsel gelişimi, ilgi alanı ve sınırları ortaya konmuştur. Alana katkı sağlayan göstergebilimciler ve çalışmaları incelenmiştir. Daha sonra da, bu çalışmayla yakın ilişkisinden dolayı Greimas'ın göstergebilimsel yaklaşımı ve metin çözümle araçları üzerinde durulmuştur. Dördüncü bölümde, metnin yapısını oluşturan farklı türdeki anlam katmanlarına, bu anlam katmanlarına nüfuz edebilmek için göstergebilimsel inceleme seviyelerine, alan içi temel kavramlar dizinine, çözümleme araçları ve tekniklerine yer verilmiştir. Sonra, çözümleme sürecine geçmeden önce, yazınsal göstergebilim kuramı çerçevesinde bu çalışmanın kuramsal boyutu ve çözümlemeye yön verecek olan yöntem detaylandırılmıştır. Göstergebilimsel okuma edimi boyunca, Orwell'ın anlatısındaki anlam evreninin oluşmasına katkıda bulunan yüzeysel ve derin anlam katmanları ve bu katmanların oluşturucu ögeleri ortaya çıkarılmıştır. Beşinci ve son bölüm de ise, bir önceki bölümde gerçekleştirilen çözümleme sürecinde elde edilen bulgular araştırmanın temel ve alt soruları çerçevesinde tartışılmış ve yorumlanmıştır. Araştırma konusunun, daha sonraki araştırmacılara ışık tutması açısından araştırma boyunca karşılaşılan zorluklar, edinilen tecrübeler aktarılmış ve konu ile ilgili önerilerde bulunulmuştur.

Özet (Çeviri)

Semiotics is a critical approach to analyze and interpret the facts and incidents related to societies and their cultures. Therefore, it is possible to define it as an art of signification of signs produced by people. Semiotic theory enables to analyze both linguistic and non-linguistic signs including implicit and abstract concepts within a system. The system represents a specific semantic universe which is created thanks to the articulation of those concepts and signs with each other. In a semiotic sense, semiotics is the system which has the characteristics of being an umbrella term divided into many sub-divisions. Whether scientific or non-scientific, each of these divisions stands for different branches. One of those branches is the literature of which semantic universe is created by the intimate interaction of signs with each other. It is the literary language, far from conventional language, that makes the texts precious and complicated. The value and complexity of the work of art stem from the linguistic revolution of its author who generates the text mysteriously. As a result of the usage of implicit signs and symbols, the text turns into a enigmatical meaningful whole which needs to be discovered. It is the work of semioticians to unfold that arcane semantic universe, which is full of complex and implicit signs, systematically. Semioticians are the experts who can always ascribe a meaning to the goings-on around them with their metalinguistic ability. They are the sign hunters who can investigate the meaning formation process of all kinds of texts to reveal all the implicit and invisible facts to make the work of art understandable. The research object of this study is George Orwell's Nineteen Eighty-Four narrative which is presented with a sophisticated structural organization from the deep to the surface meaning layers. What makes the text worthwhile is, in fact, the world of imagination of Orwell and the mastery of him in selection and combination of signs. Literary semiotics criticism and its analysis procedure are mainly considered through the analysis as the focal point of this study is related to language and literature. Thus, the study has been conducted with an interdisciplinary perspective based on language, literature and semiotic fields. In this respect, the structural organization of the semantic universe of Orwell's narrative has been analyzed within the scope of Greimas's semiotic analysis trajectory. Through the analysis, a systematic procedure from the surface to the deep structures has been strictly followed. Accordingly, this study consists of five main parts: In the first part, a general discussion related to the semiotic criticism theory that established the base of the study was initiated. Through the discussion, the significant elements that contributed to the formation of sings as a meaningful whole were addressed within the scope of the terms sign, signifier, signified, and signification. Then the background and purpose of the study with the main and sub-research questions were explained. In the second part, the premises of general semiotics with leading figures and the contributions of their studies to the contemporary semiotics were discussed. Later, the relationship of the studies of these figures with the literary semiotics was handled. In the third part, the historical development of the literary semiotics theory as a transdisciplinary approach, and critical semioticians and their studies were considered. Especially, Greimas's semiotic approach and his analysis instruments were dwelled on. In the fourth part, different meaning layers of the text, the levels of a systematic semiotic analysis, basic concepts, instruments, and techniques were presented in detail. The theoretical frame of the study and the procedure were elaborated regarding the literary semiotics theory. Throughout the analysis, each of the semantic structure of Orwell's Nineteen Eighty-Four narrative with the formative elements of these structures was tried to unfold to be able to reach the semantic organization of the text in both surface and deep structures. In the fifth part, obtained findings during the analysis process in the previous part were interpreted within the framework of the stated research questions earlier. Finally, the study was completed with important suggestions for the subsequent researchers.

Benzer Tezler

  1. Power and resistance as dystopian concepts: An analysis of George Orwell's Nineteen Eighty-Four and Kazuo Ishiguro's Never Let Me Go

    Distopya kavramları olarak güç ve direniş: George Orwell'in Bin Dokuz Yüz Seksen Dört ve Kazuo İshiguro'nun Beni Asla Bırakma adlı eserlerinin bir i̇ncelemesi

    MURADİYE KIYAK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    İngiliz Dili ve EdebiyatıAtılım Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AZADE LERZAN GÜLTEKİN

  2. The imperfect world: A comparative study of the materialist and dystopian vision of Orwell's Nineteen Eighty-Four and Kee Thuan Chye's 1984 Here and Now

    Kusurlu dünya: Orwell'in Bin Dokuz Yüz Seksen Dört ve Kee Thuan Chye'nin 1984 Burada ve Şimdi'sinin materyalist ve distopik vizyonunun karşılaştırmalı bir incelemesi

    MOHAMMAD TALALWEH

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Batı Dilleri ve EdebiyatıKarabük Üniversitesi

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDUL SERDAR ÖZTÜRK

  3. Zamyatin, Huxley, and Orwell: Utopian ideals and dystopian worlds

    Zamyatin, Huxley, ve Orwell: Ütopya idealleri ve distopya dünyaları

    MELEK DİDEM BEYAZOĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2010

    Batı Dilleri ve EdebiyatıDoğuş Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MİNE ÖZYURT KILIÇ

  4. Kültürel ögelerin çeviri kaymaları bağlamında aktarılması: George Orwell'in 1984 romanı

    Transfer of cultural elements in the context of translation shifts: George Orwell's 1984 novel

    VOLKAN NOKAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Batı Dilleri ve EdebiyatıKapadokya Üniversitesi

    Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ROBABEH TAGHİZADEHZONUZ

  5. Ideological issues in George Orwell's works; A study of Burmese Days, Keep the Aspidistra Flying and Nineteen Eighty-Four

    George Orwell'ın eserlerinin fikri temelleri; Burma Günleri, Zambak Solmasın ve Bin Dokuz Yüz Seksendört adlı eserler üzerine bir çalışma

    MENŞURE UMAY YURDUSEVEN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2008

    İngiliz Dili ve EdebiyatıOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. DÜRRİN ALPAKIN MARTİNEZ-CARO