Çukurova Bölgesi'nde iklim faktörlerinin traktör sürücülerine etkileri ve sürücü çalışma ortamlarının değerlendirilmesi üzerine bir araştırma
A research on the evaluation of operators working places and the effects of the climatic conditions on the operators in Çukurova Region
- Tez No: 50296
- Danışmanlar: PROF.DR. ALAETTİN SABANCI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1996
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 128
Özet
117 ÖZET Çukurova Bölgesi ve de buna yakın özelliklere sahip bölgelerimizde yazın hava sıcaklığı 32°C'den 42°C'ye, hava bağıl nemi de % 94 düzeylerine kadar yükselmektedir. Bu koşullarda çalışan traktör sürücüleri iklim faktörlerinden olumsuz etkilenmektedirler. Bu çalışmanın amacı, Çukurova Yöresi yaz koşullarında ildim etmenlerinin traktör sürücülerinin fizyolojik özelliklerine etkilerini incelemektir. Bu amaçla farklı özellikteki kabinlerde iklim etmenleri ile kabinlerde çalışan sürücülerin fizyolojik özellikleri ölçülmüş ve yerli tip kabinlerde oluşan ısı yükü belirlenmiştir. Araştırma IÎGEM Çukurova Tarım işletmesinde 1994-95 yaz aylarında yürütülmüştür. Araştırmada Temmuz ve Ağustos aylarında, 7 farklı tip kabinde iç ve dış ortamda iklim faktörleri; hava sıcaklığı, bağıl nemi ve hava hızı değerleri ve kabinlerde çalışan sürücülerin çalışma öncesi ve çalışma sırasındaki fizyolojik özelliklerden sistolik tansiyon, diastoük tansiyon, kalp atışı, deri sıcaklığı ve dilaltı sıcaklığı değerleri günün saatleri olan l O00, 12°°, 14°° ve 16°°'da ölçülmüştür. Araştırma sonunda, Temmuz ve Ağustos aylarında dış ortam ile yedi farklı kabin içinden alınan hava sıcaklığı, hava bağıl nemi ve hava hızı değerlerinin zamana bağlı olarak grafikleri çizilmiş, bu kabinlerin iklimsel açıdan rahatlık sağlayanları ve kabinlere göre kabin içindeki iklim etmenlerinin dış etmenlere göre regresyon değerleri belirlenmiştir. Ayrıca 7 farklı kabinde çalışan sürücülerin, fizyolojik özelliklerinin çalışma sırasındaki değerlerinin çalışma öncesine göre değişimleri grafiklerle gösterilip, çalışma öncesi değerlerle çalışma sırasındaki değerler arasındaki farkların kabinlere göre önem düzeyi DUNCAN testi ile kontrol edilmiştir. İklim faktörleri ile sürücü fizyolojik özellikleri arasındaki ilişki saptanmıştır. Araştırmada ele alınan kumasız kabinlerin insanların sıcaklık açısından rahat kabul edilen 22-29 °C sınırlan içinde kalan 24 ve 28 °C iç sıcaklıkları sağlayacak soğutma yükü belirlenmiştir. Dış ortam hava sıcaklığı saat lO^-lö00 arasında; Temmuz ayında 32.00-36.83 °C iken, kabinlerde bu değer dış ortam hava sıcaklığından; l nolu kabinde 1.67-2.17°C daha az, 2 nolu kabinde 3.67-5.17 °C daha fazla, 3 nolu kabinde 3.50-4.00 °C daha fazla, 4nolu kabinde 2.83-3.83 °C daha fazla, 5, 6 ve 7 nolu kabinlerde sırasıyla 1.50-4.00 °C, 5.67-8.17 °C, 6.67-7.50 °C daha az gerçekleşmiştir. Ağustos aymda dış ortamda hava sıcakhğı 31.00-37.83 °C iken, kabin içerisinde bu değer dış ortamdan; l nolu kabinde 0.83-2.50 °C daha az, 2, 3 ve 4 nolu kabinlerde sırasıyla 3.67-6.00 °C, 2.67-4.33 °C, 2.33-3.50 °C daha fazla, 5, 6 ve 7 nolu kabinlerde sırasıyla 4.50-5.67 °C, 9.17-10.50 °C, 10.00-13.00 °C daha az olduğu görülmüştür. Dış ortam hava bağıl nemi saat IQ°°-1600 arasında; Temmuz ayında % 47.67- 68.67, Ağustos ayında % 46.00-65.00 iken; kabinler içerisinde sırasıyla Temmuz ayında; % 53.67-67.67, % 48.00-61.33, % 47.33-60.67, % 55.67-63.33, % 40.00-46.00, % 50.00-52.00, % 49.67-53.33; Ağustos ayında % 52.00-68.33, %52.00-62.00, % 41.00-63.33, % 48.33-66.00, % 40.00-53.00, % 50.00-61.00, % 50.00-58.67 arasında değişmiştir. Dış ortam hava hızı değerleri Temmuz ayında 0.48-2.33 m/s, Ağustos ayında ise 0.40-5.40 m/s olarak gerçekleşmiştir. Kabin içi hava hızları ise l nolu kabinde dış ortama göre 0.42-0.87 m/s daha fazla olmaktadır. Bunun nedeni l nolu kabinin sadece üstü kapak, kenarları açık ve traktörün ilerleme hızından dolayıdır. 2 nolu kabinde havalandırma üniteleri olmadığı ve tamamen kapalı olduğu için hava akımı hiç yoktur. Havalandırma fanına sahip 3 nolu kabinde 0.7 m/s, 4 nolu kabinde 0.9 m/s'lik hızlar oluşurken, soğutma ünitelerine sahip 5, 6 ve 7 nolu kabinlerde sırasıyla 0.6, 0.8, 1.3 m/s'lik hava akımı oluşmaktadır. Kabin içerisindeki hava sıcakhğı ve bağıl nem değerlerine göre hesaplanan hissedilir sıcaklık değerleri kabin numara sırasına göre 38-42 °C, 50-54 °C, 49-52 °C, 46-52 °C, 28-34 °C, 27-34 °C, 25-29 °C olarak bulunmuştur. Kabin içerisindeki hava sıcakhğı ve bağıl neminin dış değerlere göre ilişkisi regresyon analizi ile belirlenmiştir. Buna göre klimalı kabinlerde (5, 6 ve 7 nolu kabinlerde) bu değerlerin ilişkisi düşük iken, diğer kabinlerde dış ortamdaki ildim faktörlerinin kabin içindeki ildim faktörlerini p
Özet (Çeviri)
SUMMARY in Çukurova and similar regions the air temperature rises up to 32 °C to 42 °C and the relative humidity up to 94 %. Operators working under such conditions are afFected of climatic conditions unfavourably. The purpose of this research is to study the eflFect of climatic conditions on operators1 physiology in summer. For this purpose the climatic variables in different cabs and physiological characteristics of the operatöre were measured and the heat load formed in local product cabs was determined. The research was carried out in TÎGEM Çukurova Agricultural Enterprises in the summer of 1994-95. Outside and inside climatic conditions, air temperature, relative humidity, air velocity and physiological characteristics of the operators such as systolic and diastolic blood pressure, heartbeat values, skin temperature, core temperature values were measured before and during work in 7 different cabs in Jufy and August at day hours 10°°, 12°°, 14°°, 16°°. Time dependent charts of outside and inside air temperature, relative humidity and air velocity values of 7 different cabs were drawn and the cabs providing climatic comfort and regression values of climatic variables inside cabs compared to outside variables were determined. The changes of the values of physiological characteristics of the operators working in 7 difîerent cabs according to the values before work shovvn in charts and the level of importance betvveen the difference of the values before and during the work according to different cabs was controlled with DUNCAN test and the relationship between the Physiological characteristic of the operators and the chmatic conditions was determined. The air conditioning load to provide 24 °C and 28 °C which are between 22 °C and 29 °C accepted to provide chmatic comfort for human beings was determined for cabs without air conditioning studied during the research. it was 1.67-2.17 °C less in cab no l, 3.67-5.17 °C more in cab no 2, 3.50-4.00 °C more in cab no 3, 2.83-3.83 °C more in cab no 4,1.50-4.00 °C more in cab no 5 and it was 5.67-8.17 °C less in cab no 6, 6.67-7.50 °C less in cab no 7 while outside air temperature was 32.00-36.83°C between hours lO00-^00 in Juh/. it was 0.83-2.50 °C121 less in cab no l, 3.67-6.00 °C more in cab no 2, 2.67-4.33 °C more in cab no 3, 2.33- 3.50 °C more in cab no 4,4.50-5.67 °C less in cab no 5, 9.17-10.50 °C less in cab no 6, 10.00-13.00 °C less in cab no 7 whüe outside air temperature was 31.00-37.83 °C in August. ît was 53.67-67.67 %, 48.00-61.33 %, 47.33-60.67 %, 55.67-63.33 %, 40.00- 46.00 %, 50.00-52.00 %, 49.67-53.33 % in cabs no l, 2, 3, 4, 5, 6, 7 while outside relative humidity was 47.67-68.67 % between hours 10°°-1600 in July. in August the values changed between 52.00-68.33 %, 52.00-62.00 %, 41.00-63.33 %, 48.33- 66.00 %, 40.00-53.00 %, 50.00-61.00 %, 50.00-58.67 % in cabs no l, 2, 3,4, 5, 6, 7. in July outside air velocity values were 0.48-2.33 m/s and in August were 0.40- 5.40 m/s. in cab no l the air velocity was 0.42-0.87 m/s more compared with outside. This was because of the covered roof and öpen sides and the movement of the tractor. Having no air conditioning and being completeh/ covered there was no air movement in cabin no 2. The air velocity in cabs no 3, 4 that had fans were 0.7 m/s and 0.9 m/s. in cabs 5,6, 7 that had air conditioning the air velocities were 0.6, 0.8,1.3 m/s. The feeling air temperatures calculated according to the air temperature and relative humidity inside cabs measured in order as 38-42 °C, 50-54 °C, 49-52 °C, 46-52 °C, 28-34 °C, 27-34 °C, 25-29 °C. The relationship of inside air temperature and relative humidity according to the outside values were determined by a regression anah/sis. Accordingh/ it was determined that the level of relationship was low in air conditioned cabs (cabs no 5, 6, 7) while the outside conditions were affecting the conditions inside cabs with P
Benzer Tezler
- Aşağı Seyhan ovasında buğday ve mısır üretim alanlarında azot bütçesine ilişkin girdi ve çıktıların irdelenmesi
Evaluation of nitrogen budget inputs and outputs in wheat and corn growing areas in lower Seyhan plain
EBRU KARNEZ
- Türkiye'de iklim değişikliğinin tarımsal ürün verimliliğine etkilerinin bölgesel olarak değerlendirilmesi
Regional assessment of climate change effects on agricultural crop productivity in Turkey
FATMA SELÇUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİYE AHU AKGÜN
- Doğu Akdeniz bölgesinde yetişen orkideler ve yetişme ortamı nitelikleri ile tehdit faktörlerinin araştırılması
Eastern Mediterranean region and grows orchids with the threat of habitat characteristics to investigate factors
GÜLDEN SANDAL
Doktora
Türkçe
2009
Peyzaj MimarlığıÇukurova ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZERRİN SÖĞÜT