Genişleme yatırım kararları
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 5048
- Danışmanlar: PROF. DR. ATİLLA GÖNENLİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1988
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 229
Özet
VIII ÖZET Kişilerin veya toplumun ihtiyaclarinx karşılamak, mal ve hizmet üretimini artırmak, gelecek dönemlerde tüketim ve tüketimi karşılama imkanlarını sağlamak amacıyla alterna tif kullanımları olan kaynakları en iyi bir şekilde kullanıl masını teminen yapılan kaynak tahsisine yatırım diyoruz. Bilindiği gibi? yatırım konusu, şekli ve süresi itibariyle az veya çok risk taşımaktadır. Az gelişmiş ülkeler j kalkınma yolunda, yatırımlarını yurt sathında dengeli ve adil bir şekilde yayabilmeleri için devletin ekonomik faaliyetine doğrudan katılmasında ve öncü lük etmesinde zorunluluk görmüşlerdir. Ekonomi politikası ve plânlı kalkınma modelinin özünde; - Tam istihdamı sağlamak, - Bölgesel refah ve gelir dağılımını dengelemek, - özel girişimin gelişmesine öncülük etmek, - Hızla gelişen teknolojiye uyum için yabancı sermaye ile işbirliği yapmak gibi dört ana tema bulunmakta dır. Ekonomik kalkınmanın gerekliliğini, zorunluluğunu, şek lini ve amacını belirliyen bu dört maddede birleşen konunun amacı, yatırım yapmak ve geliştirmektedir. Kısaca; yatırım terimi genellikle, gelecek dönemlerde oldukça uzun süre devam edebilecek şekilde fayda elde etmek bekleyişiyle kaynak tahsisi yapılması anlamında kullanılmak tadır.IX Kişi ve kuruluşlar, ekonomik büyüme ve diğer plan hedef lerine ulaşabilmek için, ellerindeki kıt kaynakları daha dik katli bir şekilde kullanmaya, daha rasyonel yatırım kararları almaya mecburdurlar. Birbirinin alternatifi olan yatırım projeleri arasında bir seçim ve öncelik sıralaması gerektiği açıktır. Yatırım kararlarının bu şekilde alınması halinde, aynı yatırım harca ması ile daha çok fayda temini mümkün olabilmektedir. Bu olay ekonomik değerlendirme olmaktadır. Ekonomik değerlendirmenin üç aşamada yapılması gerekir. 1- Proje ülkenin sosyo-ekonomik gelişme amaçlarına ula şılmasında, ait olduğu ekonomik sektör için saptanmış hedeflerden hangilerinin gerçekleşmesine katkıda bu lunmaktadır. 2- Projenin gerçek maliyet ve sağlayacağı fayda açısın dan piyasa fiyatları ile değerlendirilmesi yapılma lıdır. 3- Projenin dış etkileşimi değerlendirilmektedir. Yatırım projelerini sınıflandırmaya gidersek, nitelik itibariyle iki, mahiyet itibariyle üç ana grupta toplayabili riz. A- Mahiyet İtibariyle; 1- Kanun veya toplu iş sözleşmeleri gereği yapılması zorunlu olan sosyal içerikli yatırım projeleri, 2- Verimliliği artırmaya yönelik yatırım projeleri, 3- Kâr sağlama amacına yönelik yatırım projeleri,B- Nitelik İtibariyle? 1- Yeni yatırım projeleri, 2- Tevsi, yenileme ve modernizasyon yatırım projeleri, Yeni yatırım, yeni bir projenin gerçekleştirilmesiyle ilgili ilk tesis yatırımlardır. Tevsi projeleri, mevcut bir tesisin üretim kapasitesi nin artırılması amacıyla hazırlanan projelerdir. Bir yatırıma tevsi diyebilmemiz için her şeyden önce mev cut bir tesisin bulunması ve de genişletilme yapıldıktan sonra bunun mevcut tesisle bir bütün teşkil ederek, aynı iş letmede aynı mal veya hizmetin üretilmesi gerekir. Teknolojik gelişmeler sonucu her geçen gün daha modern, üretim kapasiteleri daha büyük ve daha kaliteli mal üretebi len tesisler yapılmaktadır. Üretim teknolojisindeki bu geliş melere uymak için yapılan yatırımlara ise Modernizasyon yatı rımları denilmektedir. Tevsi-modernizasyon ve yenileme yatırımları, genişletme olması nedeniyle ekonomik yönden yeni bir yatırım gibi ele alınmaktadır. Burada önemli olan husus tevsiyi gerektiren ilâve bir talebin var olup olmadığının araştırılmasıdır. Tevsi yatırımları ilgili sanayi dalındaki talep artışına paralel olarak, genellikle faydalı ömrün bitiminden önce ya pılmaktadır. Bu açıklamalarımızdan sonra tezimizin hazırlanış şekliy le ilgili bölümlere değinelim. Bilindiği gibi; değişik zaman ve gelişmişlik düzeylerin de kalkınmaya yönelik tedbirlerin hangi sırayla, nasıl ve han gi unsurların ön planda tutularak alınacağı öteden beri başlı başına bir problem teşkil etmiştir. Bugün ise bu tedbirlerinXI uygulanması veya uygulanmadan kaldırılmalarını sağlayan me kanizmaların sürati de bir diğer problemi oluşturmaktadır. Yukarıda da değinildiği gibi; büyüyen ekonomilerdeki bu tür den problemlerin halli için devlet ekonomide yönlendirici bir görevi üstlenmiş bulunmaktadır. Bu husus da devletin iktisadi hayatı düzenlemesine yardımcı olacak araçların doğmasına, çe şitlemesine ve giderek gelişmelerine neden olmuştur. Gerçek ten de. Bütçe, Para Politikaları, Maliye Politikaları yanın da teşvikleri, önlemleri ve cezaları ile yürürlükteki bütün mali mevzuat, devletin iktisadi hayatı plânlamasında (veya bir başka deyişle yön vermesinde) etkin bir araç olarak kul lanılmaktadır. Söz konusu planlama araçlarından teşvikler, var olan iktisadi ve beşeri kaynakların dağılımını ve kullanımını doğrudan etkileyebilmeleri yanında piyasa mekanizmalarının çalışmalarına da uyumlu olmaları nedeniyle, günümüzde daha fazla kullanılmakta ve istenilen amaca ulaşmakta da sürat sağlamaktadırlar. Bugün dünyamızdaki birçok devletin iktisadi hayatlarını düzenlemede kullandığı ekonomik teşviklerden, ge rek gelişmiş ülkelerde ve gerekse gelişmekte olan ülkelerde yaygın olarak kullanılan Yatırım Teşvik Tedbirleri önemli ol maktadır, ve gün geçtikçe de önemlerini korumaya devam etmekte dirler. Bilindiği gibi yatırım olayı, kalkınma ve büyüme ikti sadının önemli konularından birisidir. Zira konu bir yandan iktisadi ve teknik, diğer yandan da sosyal ve siyasidir. Böy lesine çok değişkenden etkilenen önemli bir alanda, devletin hem siyasi otoritesiyle hem iktisadi varlığı ile istikrarı sağlamak gibi güç görevi üstlenmesi kaçınılmazdır. Bundan dolayıdır ki, devletin bu zor görevi yürütürken kullanılan araçların neler olduğunun bilinmesi ve bunların nasıl kulla nıldığının veya kullanılması gerektiğinin öğrenilmesi şart olmaktadır. Bu husus, devletin yanında iktisadi hayatı ta mamlayan ve onun vazgeçilmez unsuru olan şirketler ve dola yısıyla özel sektör açısından da son derece önemli olmakta dır.XII İşte; bu yüzden çalışmalarımızın bir bölümünde kısa da olsa Yatırım ve Teşvik konularında teorik önbilgiler özet o larak verilmiş ve günümüzde Türkiye'de uygulanmakta olan Ya tırım Teşvik Tedbirlerinin neler olduğu ve nasıl yararlanı lacağı üzerinde durulmuştur, öte yandan, Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığının Teşvik Uygulama Dairesi Başkanlığı tarafından yürütülen çalışmalar önemli görülerek, bir yatı - rinan“Teşvik Belgesi”alması ve bu belgenin muhtelif teşvik lerden yararlanabilmesinin şartları üzerinde özet bilgiler verilmeye çalışılmıştır. Ve bugün ülkemizde, Yatırımları Teşvik Tedbirleriyle ilgili yürürlükteki mevzuatta önemli görülen karar, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile bazı bilgi formları ve kalkınmada, öncelikli yöreler listesi bilgi için özet olarak verilmiştir. Ayrıca? aynı bölümde, bir fizibili te raporunda olması gereken bilgiler kısa açıklamaları da ihtiva edecek bir şekilde özet olarak sunulmuştur. Tezimizin I.ci bölümünde ise,“Yatırım Kararları 'na”yer verilmiştir. Bu bölümde genel bir girişten sonra yatı rımların amacı ve finans kararlarının verilişine değinilmiş ve yatırımların tanımı yapılmıştır. Daha sonra işletmeler - deki“Yatırım Kararları”anlatılmış ve bu kararların veril mesinde etkin rol oynayan bilgi akış formlarından örnekler verilmiştir. Bilâhere yatırım kararları ve bunlara ait ya tırım projelerinin sınıflandırılması üzerinde durulmuştur. Basit bir yatırım modelinin unsurları ve analitik yaklaşımın izahından sonra yatırım. projelerinin değerlendirilmesinde kullanılan yöntemler. anlatılmıştır. Yatırım kararlarındaki“Belirsizlik”kavramı ile belirsiz hesaplamalar konu edile rek bu husustaki irdelemeler bölüm çalışmalarında verilmeye çalışılmıştır. Son olarak bu bölümde ilgili olduğundan“Cüzdan Kavramı Teorisi”üzerinde durulmuş ve bu teorinin uygulamadaki durumlarına değinilmiştir. II. ci bölümde Genişleme Kararları ele alınmıştır. Bu kararlara göre hazırlanan genişleme (tevsi) ve yenileme pro jelerinin özellikleri anlatılmış ve genişleme yatırım kararlarıXIII ile karara dayanak olan projelere ait çalışmalardan bu bölüm de bahsedilmiştir. Ayrıca, yukarıda belirtilen durumlarla il gili olarak genişleme kararlarına ait tüm konu ve özellikler açıklanmış ve bunlara ait uygulamalardan teorik olarak misal ler verilmiş ve bunlar üzerinde irdeleme yapılmıştır. Zaten genişleme kararları yatırım kararlarının bir bölümünü oluştur duğundan bir bakıma yatırım kararlarında bahsedilen konular bu bölümü de ilgilendirmektedir. Fakat; bu bölümde daha ziya de, yukarıda değinildiği gibi genişleme kararlarının esas ko nuları üzerinde geniş açıklamalarda bulunulmuş ve son olarak da bunların Milli Ekonomi yönünden bir değerlendirilmesi ya pılmıştır. III. cü bölüm olan sonuç bölümde ise; I.ci ve II. ci bö lümlerde açıklanan yatırım kararları ile bunun bir bölümünü oluşturan genişleme kararlarının genel bir değerlemesi yapıl mış ve varılan neticeler özet olarak bu bölümde izah edilmiş ve genel yaklaşım kuralları belirtilmiştir. Şüphesiz ki kesin ifadeler kullanmak mümkün olmamaktadır. Buna rağmen; değişen zaman, mekan ve durumlara göre ve de ilk iki bölümde açıkla nan hususlar dikkate alınarak müspet sonuçlara, varmak her za man mümkün olmaktadır. Sonucun müspet olması ise, iyi bir şekilde hazırlanan fizibilite etüdünden geçmektedir. Bu konu ya ise; tezimizin bir bölümünde özet olarak değinilmiştir. Tezimizin en son kısmında ise alfabetik sıraya göre“Yararlanılan Kaynaklar ' dan ”bahsedilmiş ve bu suretle tezi mizin geçerli olacak bir şekilde hazırlanması, sağlanmıştır.
Özet (Çeviri)
XIV SUMMARY The source allocation used to meet personal and communual needs, to increase goods and service production and to assure sources for consumption in the future with their alternative usages, is called investment. As you known; investment has risk in terms of its shape and period. The under developed countries find it necessary that the government has to participate into economic activities directly and also have to be the initiator of these acti vities for spreading investments to all country in a balanced and justified way. In the base of economic policy and the model of planned development there are four main points: - Provide full employment, - Stabilize regional prosperity and income distribution. - Being initiator of development of private enterprise. - To associate with foreign capital to keep in step with rapidly developing technology. The aim of this matter is to make investment and develop as it is determined in the above four items which are show the necessity of economic development and shape. Briefly, the term of investment is being used for the source allocation which is made to get continous benefit in future.XV Persons and foundations have to make more rational investment decision and to use their insufficient sources more carefully for reaching the economic development and other planned targets. Obviously, it is necessary to arrange investment project which are alternatives to each other in an order considering their priority for selection. If investment decisions are made in this way, more benefit would be provided with the same expenses. This means economic eva luation. Economic evaluation should be made in three steps: 1- Project assists in realizing the planned targets which are determined for their economic sector and purposes of socio-economic development. 2- Project must be evaluated with market prices in respect of the its real cost and its benefit. 3- The external interaction of the project is being evaluated. If we would like to classify the investment projects we can classify them into two groups considering their quality and into three groups considering their content. A-Considering the projects content: 1- Project investments with social contents absolutelyXVI necessary to be made according to Law and Collective Agreement 2- Project investment for increasing productivity. 3- Project investment for the aim of making profit. B- Considering the projects quality: 1- New investment projects. 2- Projects of expansion, renewal and modernization. New investment is the first facility investments related with realizing of a new project. Expansion projects, a project which is prepared to increase the production capacity of an existing facility. There must be an existing faciliy and after it has been expanded, same goods and services should be produced in every part of the facility as a whole, then we can call the investments as the expansions. As a result of technological developments new fa cilities are being founded which have more modern capacity and can produce more goods in higher quality. And invest ments made in production technology to keep in step with these developments are called modernization investments. Expansion, modernization and renovation investments are handled as new investments from the economic point of view. Here, the most important point is to search if there is a demand to expansion or not. Expansion investments areXVII usually made before the expiration of economic lives in parallel with increasing demands in relevant industrial sector. After these explanations, let us deal with the ways of preparing of our paper. As known, in various times and development levels, the precautions directed towards the development have been problem for several years about how and when they will be taken and while they are being taken which elements should be taken into consideration. Today, execution of these measures or abolishing same before applied is another problem. As it is mentioned above, in developing economies the government has assumed a duty to direct the economy to solve such problems. In this case caused creation and increase of a variety of means which help government in arranging economic life. In fact, besides the budget, monetary policies, financial policies, incentive measures and penalties are used as an active mean, the economic life by the government. Incentives are more used and provide more quickness to reach required targets than the other discussed means because they are affecting the economic and human source distribution and usage also they are suitable for running of the market mechanism. Nowadays, Investment Incentive Measures are being most important among economic incentives used in arranging economic life by many governments in the world. That's why it is widely used in both developed andXVIII under developed countries and they are gaining more impor tance each day. As known, the matter of investment is one of the important subjects of developing and growing economies. Because this subject is from one point of view is economic and technical, and from other point of view is social and political. In such an important field, affected by many parameters, it is inevitable that the important work is undertaken by the government as to provide consistency with its political authority and economic existence. Therefore, theoretical data is given in such topics of investment incentive as a short summary in a part of our studies and also we dealt with Investment Incentive Measures and searched that what they are and how they can be applied. It is tried to give some information on taking an“Incentive Certificate”of an investment and the rules of benefits from various incentives, as activities of The Office of Incentive Application of State Planning Organization. Also list of the names of regions which have priority in development some information forms related to regulations laws, statues related with investments and Incentive Measures are given. On the other hand, information which must be included in a feasibility report are given to contain short explanations. The first part of our paper is about“Investment Decisions”. In this part it is dealt with the aim of invesmentXIX and finance decision and given an definition of investments Then,“Investment Decisions”in operations are explained and given some examples from data-flow charts which have major role on making such decisions. Later, it is mentioned that the classification of the investment decisions and their investment projects. After given elements of a simple in vestment model and definition of an analytical approach, some methods used in evaluating investment projects are given. In this part of the studies, it is tried to give some investigation about ambiguous calculations and concept of“Ambiguity”. Finally, it is deal with“Wallet Concept Theory”and mention its condition in application fields. In second part,“Expansion Decisions”are handled. The characteristics of expansion and renovation projects are explained according to these decisions and also the projects which support them are determined. Apart from this, all of the topics and characteristics of expansion decision related to the topics and characteristics mentioned above are explained and some theoretical examples of such applications are given, and also some investigations are made too. Expansion decisions are already one of the part of the investment decisions therefore while we are dealing with this topic at the same time we are dealing with the expansion decision. But, also in this part detailed explanation of expansion decisions is given and «last an evaluation regarding to National Economy is made.XX The third part is conclusion part and in this part a general evaluation of investment decisions and expansion decisions is made and results are given as a summary. Also the rules of general approach are stated in this part. Undoubtedly, it is impossible to use certain expressions. Although, it is possible to get positive results by taking account of some situations which are explained in first two parts. Also positive results are based on a good prepared feasibility report that we mentioned this topic in a part of our paper. In the last part of our paper is deal with the Written Sources in alphabetical order which are used in preparing this paper.
Benzer Tezler
- Perakende zincir mağazaları yatırım kararlarında kümeleme ve VZA tabanlı bir bulanık karar modeli
A fuzzy decision model based on clustering and dea in retail chain store investment decisions
ASLIHAN SAĞIROĞLU CIDA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUSUF SAİT TÜRKAN
- Davranışsal finansta yatırımcı duyarlılığı: Borsa İstanbul' da yatırım kararlarını değerlendirme
Investor sentiment in behavioral finance: Evaluation investment decisions at Istanbul Stock Exchange
SAMİYE EKİM
- Yapı üretiminde tasarım odaklı gayrimenkul (taşınmaz) yatırım değerleme model önerisi
Design-oriented real estate valuation model proposal in building production
SERHAT BAŞDOĞAN
Doktora
Türkçe
2013
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. HAKKI ÖNEL
YRD. DOÇ. DR. CANDAN ÇITAK
- Para politikasının finansal yatırım araçları üzerine etkileri
The effects of monetary policy on financial instruments
METİN TETİK
- Türkiye'de besi sığırcılığı yatırımlarında reel opsiyonların analizi
Analysis of real options for cattle fattening investments in Türkiye
BÜLENT ÇELEBİ
Doktora
Türkçe
2022
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VEDAT CEYHAN