Tarihsel süreçte Hanefîlik-Mu'tezile ilişkisi
Hanafism-Mutazila relationship in the course of time
- Tez No: 504883
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İSMAİL ŞIK, PROF. DR. HASAN ONAT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Hanefîlik, Mu'tezile, Hanefî-Mu'tezilî, Cehmî, Mürciî, Hanafism, Mutazila, Hanafite-Mutazilite, Jahmite, Murjite
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 376
Özet
Ashâbu Ebî Hanîfe ile Mu'tezile arasındaki etkileşim, fıkıhta Hanefiliği benimseyen Mu'tezilîler ile Ashâbu Ebî Hanîfe içerisinden i'tizâli görüşleri benimseyen şahıslar nezdinde tezahür etmiştir. Bu etkileşimin her iki gelenek açısından da mezhepleşme sürecinin devam ettiği mihne öncesindekindeki ilk tezahürleri akılcılık zeminindedir. Bu süreçte Mu'tezile ve Ashâbu Ebî Hanîfe'nin itikadî kimliğini oluşturan Mürcie'nin temel tartışma mevzularını oluşturan halku'l-Kur'an-ircâ, kader-ircâ, rü'yet-ircâ, gibi farklı geleneklerle özdeşleşmiş fikirleri bir araya getiren şahıslardan bahsedilebilir. İki mezhebi eğilim arasındaki ilişkinin somut tezahürleri ise mihne süreci ile bağlantılıdır. Mihne sürecinde halku'l-Kur'an fikrini benimseyen ancak diğer i'tizâli fikirleri hakkında bilgi sahibi olmadığımız Ashâbu Ebî Hanîfe'den bazı şahıslarla, Mu'tezilî kimliği belirgin olan, Ashâbu Ebî Hanîfe'den sayılan ancak ilmi yönü belirgin olmayan Ahmed b. Ebî Duâd'dan (ö.240/854), fakih kimlikleri ile Ashâbu Ebî Hanîfe içerisinde saygın şahsiyetler olarak bilinen ve aynı zamanda Mu'tezile tarafından da sahiplenilen şahıslar yer almaktadır. Mihne sonrası süreçte ise Ashâbu Ebî Hanîfe ile Mu'tezile etkileşimine Mu'tezilî kimlikleri belirgin olan ve Mu'tezilî mütekellim olarak tanınan ancak Ashâbu Ebî Hanîfe'den Kerhî (ö.340/952) gibi şahıslardan ders almak suretiyle Hanefî gelenek ile ilişkisi tesis olunan şahısların dahil olduğu görülmektedir. Bu süreçte yine fakih kimlikleri ile bilinen ancak Mu'tezile içerisinde sayılan şahıslar nezdinde de iki mezhep arasındaki etkileşim tezahür etmiştir.
Özet (Çeviri)
The interaction between the followers of Abu Hanifa and Mutazila occured between the Mutazilites who adopted the Hanefism in the field of fiqh and the figures who held the views of i'tizal. The first manifestations of this interaction before the period of mihna in which the process of sectarianization continues for both traditions is grounded in rationality. In this process the figures can be mentioned who brought toghether the main views of Murjia which represented the theological identity of Mutazila and the followers of Abu Hanifa such as khalk al-Quran-irja, qadar-irja, ruyat-irja which were identified with different traditions. The concrete manifestations of the relationship between the two sectarian tendencies are related to the process of mihna. The figures who took part in the process of mihna were some figures of the followers of Abu Hanifa whom, despite lack of information about their other views of itizal, we know that they held the creation of the Quran, and Ahmad b. Abi Du'âd (d.240/854) whose scientific aspect is not ambiguous but Mutazilite identity was clear and seen amongthe followers of Abu Hanifa, and the figures who were seen with their identities of jurists as respectful persons among the followers of Abu Hanifa and were also adopted by Mutazila. In the post-mihna process, it is seen that the figures whose Mutazilite identities were clear and known as Mutazilite mutakallims but also had connection with Hanafite tradition, since they took lessons from the figures known as the followers of Abu Hanifa such as al-Karkhi (d.340/952), took role in the interaction of the followers of Abu Hanifa and Mutazila. In this process, the interaction between two schools also occurred through the figures who were known as faqih but regarded among the Mutazila.
Benzer Tezler
- Ashâbu'l-Hadis'in Ebû Hanîfe ve Hanefîlik algısı
Ashab al-Hadith perception of Abu Hanifa and Hanefish
ASLAN ÖKSÜZ
- Kâsânî'nin fıkıh düşüncesinde takdîrî durum
Taqdiri durum in Kasani's understanding of fiqh
FERİT DİNLER
- Hanefilerin kurbanın vücûbiyetiyle ilgili delilleri ve bu delillerin İslâm Hukuk usûlü açısından değerlendirilmesi
The proofs of Hanefi's on sacrifice's necessity and evaluation of these proofs in scope of İslam Law.
YUNUS DEMİRCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
DinYüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SAHİP BEROJE
- COVİD-19 salgınının Batman ilindeki özel spor işletmeleri üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi: Bir vaka çalışması
Evaluation of possible effects of the COVID-19 outbreak on private sports businesses in batman province: A case study
ABDULLAH YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
SporMardin Artuklu ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ENES IŞIKGÖZ
- Tarihsel süreçte ve modern hukukta kölelik kurumu
The institution of slavery in historical process and modern law
SÜLEYMAN CEM ÖNEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HukukAnkara ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN SAYGILI