Yapıt (olarak) kitap: Kitabın fiziksel varlığı üzerine kavramsal okumalar
Book (as) work: Conceptual discourses on substantial existence of the book
- Tez No: 504997
- Danışmanlar: PROF. DR. LALE DİLBAŞ
- Tez Türü: Sanatta Yeterlik
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yaşar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Yapıt (olarak) Kitap isimli bu tez çalışması, kitabın yüzyıllardır süregelen fiziksel dönüşümü üzerine kavramsal okumalar yapmaya odaklanmaktadır. Kitabın en arkaik biçiminden bir çağın kutsal formu olan el yazmalarına, bu süslü çağı kapatan basılı kitabın yarattığı kültürel değişimden 20. yüzyılın kavramsal nesnesine kadar olan dönüşümü, belli kavramlar üzerinden incelenmektedir. Tez son olarak, teorik altyapısını kitabın uzun hikayesinden aldığı referanslar doğrultusunda üretilmiş beş adet kitap yapıtı önermesi sunmaktadır. Tezin bölümler boyunca izleği, kitap nesnesinin hem fiziksel hem de kavramsal olarak nasıl dönüştüğü çatısı altında ilerlemektedir. İlk bölüm, kitabın tarihsel dönüşümüne dair geniş bir kadrajı içermektedir. Bugün“kitap”olarak adlandırılan nesnenin şimdiki haline hiç de benzemeyen, ancak aynı işleve sahip olan ilkel formlarının kültürel dönüşümü, Gutenberg'in basılı kitabı hayata geçirdiği döneme kadar olan kısımla sınırlandırılmış, Gutenberg sonrası kitabın geldiği nokta, tezin esas ilgilendiği“kavramsal”yaklaşımı barındıran örneklerle ikinci bölüme bırakılmıştır. Bu tez konusunun esas ilham kaynağı ve referansı, Meksikalı sanatçı Ulises Carrion'un 1975 tarihli The New Art of Making Books adlı manifestosudur. Düzyazı, şiir, metin, boşluk, yapı ve okuma gibi temel unsurlar doğrultusunda kitabın ne olması gerektiğine dair yeni düşünme biçimleri üreten bu manifesto, tek başına ele alınabilecek bir meta olarak kitabın esas formuna vurgu yapmakta ve içerisindeki bilgiyi taşıyan bir araç olarak tanımlanan kitaba kavramsal bir perspektiften bakmayı önermektedir. Carrion'un, kitabın ayrılmaz bir parçası olan metin yapısıyla kitap formunun yapısını birbirinden ayırarak kitabın ne olduğunu ve ne olabileceğini ele aldığı manifesto, tezin omurgasını oluşturan ikinci bölümde detaylıca incelenmektedir. Basılı kitabın yolculuğu, ikinci bölümde kavramsal sanatın alevlendiği 1945 ve sonrasında özellikle“sanatçı kitapları”kategorisi kapsamında çeşitli kavramlar ile ilişkilendirilerek farklı temalarda üretilen örnekler eşliğinde devam etmektedir. Carrion'un manifestosu ile açılan bölüm, başlangıcı 1960 ve sonrası erken dönem kitap-yapıtlarıyla yaparken, devamında sıklıkla güncel yaklaşımlara uğrayarak ilerlemektedir. İkinci bölüm, kitabın kavramsal tüm olası okumalara açık olduğu; hem birbirinden beslenen hem de birbirinden tümüyle farklı üretim biçimlerine sahip örneklerle kitap nesnesinin nasıl yapıta dönüşebileceğine dair yoğun bir sağlama yapmaktadır. Tezin ana hattı olan bu bölüm, kitabın kendi içine dönük, kendiliğinden üretken bir yapıda olduğu örneklerle ve tartışmalarla sınırlandırılmıştır. Tezin üçüncü ve son bölümü ise ilk iki bölümden beslenen altyapıyla beş farklı yapıt-kitap önermesi sunmaktadır. Beş kitabın içeriği, teması ve nihai formu farklılıklar gösterse de ulaşmak istediği tek bir amaç vardır:“Kitap olmak”. Bölüm, bu beş kitabın ne amaçla ve nasıl yapıldığına dair teknik ve teorik yönergeler içermektedir. Çoğunlukla yapıtların tariflendiği bu bölümde edebiyat dünyasından alıntılara ve ilk iki bölümde başvurulan referanslara sıkça uğranmaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis focuses on conceptual interpretations on physical transformation of the book object during the ages, within the scope of“Book (as) Work”. From the most archetype form of the book to divine feeling of a manuscripts of an age, cultural shifts of a printed material to conceptual object of 20th century is viewed on certain concepts. As a final project, this thesis presents five book works addressed to theoretical background of its long story. The path of the thesis leads the reader towards the conceptual and formal transformation of the book. First chapter contains a wide frame of historical change of the book from cultural transformation of primitive book forms to Gutenberg era. With the second chapter, conceptual reading of the printed book is examined. The main starting point of the thesis is based on Ulises Carrion's The New Art of Making Books manifest, which dated back to 1975. This writing suggests new way of thinking on books within the frame of writing, poetry, space, and structure. The manifest emphasizes the actual material of the book detached from its content. Voyage of the printed book is continued in the second chapter through 1945 and after, under the scope of artists's book. The“bookwork”term is explained with the early examples of book works and follows to the contemporary ones. This chapter makes intense research about“how a book became a work”with the selective case studies. Book's internal dialogue and self-productive structure is outlined. The last chapter of the thesis suggests five bookworks with the theoretical background addresses to the previous chapters. The main aim of these five works is to reach to concept of“being a book”.
Benzer Tezler
- An urban node in the ritual landscape of byzantine constantinople: The church of St John the Baptist of the Stoudios Monastery
Bizans Konstantinopolis'inin ritüelistik peyzajinda kentsel bir düğüm noktası: Stoudios Manastırı Vaftizci Yahya Kilisesi
DİLARA BURCU GİRİTLİOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PELİN YONCACI ARSLAN
- Çağdaş Suriye nesrinde siyasî hapishane edebiyatı üzerine eleştirel bir bakış
The literature of political prisons in contemporary Syrian prose analytical prepective
ABDOLGADER MOHAMED ALİ
Yüksek Lisans
Arapça
2014
Doğu Dilleri ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. FİKRET ARSLAN
- Die Sprache und der Sprachstil Arno Schmidt's in: 'Die Gelehrtenrepublik'
Başlık çevirisi yok
ZİHNİ TUNCER
- Sanat objesi olarak kitap ve alternatif fotoğrafçılık teknikleri kullanılarak sanatçı kitabı tasarlanması
The book as an art object and designing an artist book by using alternative photography processes
DOĞU GÜNDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Güzel SanatlarHacettepe ÜniversitesiGrafik Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. SERDAR PEHLİVAN
