Servet-i Fünûn ve Fecr-i Atî süreci yazarlarının romanlarının arketipsel eleştiri yöntemiyle incelenmesi
The examination of Servet-i fünûn and Fecr-i Atî duration authors' novels by archetypal criticism method
- Tez No: 506874
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MÜMTAZ SARIÇİÇEK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 401
Özet
Carl Gustav Jung'un, kolektif bilinç dışında bulunduğunu belirttiği arketipler, herkeste görülen özdeş psişik yapılar olup insanlığın en eski mirasını oluşturur. Arketipler, uygun koşullarda ırk, dil, din, sınıf, coğrafi konum veya tarihî devir farkı gözetmeksizin benzer düşüncelere, imgelere ve duygulara yol açarlar. Tüm insanlığa ait olmaları sebebiyle evrensel olanı kişiselle, geneli özelle kaynaştırıp kendilerine has bir görünümde ortaya çıkarlar. Arketipler, yüzyıllar boyunca destan ve mitlerde yaşayan, günümüzde ise sanatsal üretimin sonucu olan edebî eserlerde beliren ortak bilinç dışı öğelerdir. Bu açıdan bakıldığında her metnin aslında daha önce üretilen metinlerle ortak bir bağa sahip olduğunu söylemek mümkündür. Edebî eserde kodlanan kolektif bilinç dışı öğeleri belirlemeyi hedefleyen arketipsel eleştiri, 20. yüzyılda ortaya çıkan eleştiri yöntemlerindendir. Arketiplerin izini sürmek, eserlerde nasıl kullanıldığını göstermek, mitolojik yolculuğun günümüzde nasıl devam ettiğini açıklamak arketipsel eleştiri yöntemleri ile mümkün olmaktadır. Bu tez çalışmasında, arketipsel eleştiri yöntemi Servet-i Fünûn ve Fecr-i Âtî süreci yazarlarının romanlarına uygulanmış, bütünlük arz etmesi bakımından bu dönemde yazı faaliyetlerine başlayan yazarların tüm romanları inceleme kapsamına alınmıştır. İnceleme konusu 78 adet romanın muhteva ve biçim unsurlarında arketiplerin nasıl kullanıldığı, metin tertibinde nasıl bir yol izlendiği; tüm imge, sembol ve figürler göz önüne alınarak değerlendirilmiştir. Böylece ortak bilinç dışında bulunan arketiplerin, Servet-i Fünûn ve Fecr-i Âtî sürecindeki romanlarda nasıl yer aldığı, farklı kişiler tarafından ve farklı tarihlerde yazılan eserlerde nasıl ortaya çıktığı gösterilmiş; eserler üzerinden arketipsel eleştiri kapsamında elde edilen bulgular değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
The archetypes that Carl Gustav Jung had expressed as they exist in collective unconscious compose the oldest heritage of humanity as being the identical psychic structures in everybody. Regardless of race, language, religion, class, geographical location or historical age difference, they cause thoughts, images, and sensations under proper conditions. Since they belong to all humanity, they become visible by combining the global with the personal and the general with the private. Therefore, it is possible to express that each text have a common connection with all the previous texts. The archetypal criticism aiming to reveal the collective unconscious information that are coded in literary work is one of the criticism methods developed in the 20th century. It becomes possible to trace the archetypes, to show how they are used in works, and to explain how the mythological journey sustains at the present time by using archetypal criticism. In this thesis, the archetypal criticism method has been applied to Servet-i Fünûn and Fecr-i Âtî duration authors' novels, all the novels belonging to authors' who had begun to write in these durations have been included to examination coverage to provide completeness. It is examined that how the archetypes have been used in the content and form of 78 novels by considering all the images, symbols, and figures in the context of work. Thus, it has been showed that how the archetypes in collective unconscious revealed in the Servet-i Fünûn and Fecr-i Âtî duration novels that had been composed by different authors in different dates; and the findings about archetypal criticism have been evaluated by considering the novels.
Benzer Tezler
- Ara nesil periyodiklerinden Nihâl Mecmuası üzerine bir inceleme
A review on Nihal Magazine from the intermediate generation periodic
HİLAL SAĞLAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜLEYMAN UZKUÇ
- Ali Süha Delilbaşı'nın hayatı ve eserleri üzerine bir inceleme
A research on the life and works of Ali Süha Delilbaşı
MELİKE YAKUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EYLEM DERELİ SALTIK
- Hasan Remzi'nin hayatı, edebi kişiliği ve eserleri
Hasan Remzi's life, literary personality and his works
SERCAN CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
BiyografiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALAATTİN KARACA
- Mehmet Behçet Yazar'ın hayatı ve eserleri üzerine bir inceleme
A research about the life and works of Mehmet Behçet Yazar
TANER TUNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
BiyografiCelal Bayar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HATİCE HARİKA DURGUN
- Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Türk şiirİnde bahçe metaforu
Garden metaphor in Turkish poetry from the Tanzimat to Republic
BEDİRHAN ÜNLÜ
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıFırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TARIK ÖZCAN