Geri Dön

Hafif ticari araçlar için tasarlanan plastik yağ karterinin darbe dayanımının sonlu elemanlar yöntemiyle analizi ve sonuçların darbe testleriyle kıyaslanması

Comparison of the impact analysis performed by finite elements method and test results of the plastic oil pan designed for light commercial vehicles

PDF İndir

  1. Tez No: 507554
  2. Yazar: HASAN YAZGAÇ
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ALPER TOLGA ÇALIK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Makine Mühendisliği, Mechanical Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Otomotiv Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 75

Özet

Günümüzde küresel ısınmanın etkileri hayatımızı ve geleceğimizi büyük ölçüde tehdit etmeye başlamıştır. Bu sebeple küresel ısınmaya sebep olan faktörlerin giderilmesi için dünya çapında yeni önlemler alınmaya başlanmıştır. Küresel ısınmanın en büyük sebeplerinden bir olarak içten yanmalı motorların kullanıldığı otomobiller görülmektedir. İçten yanmalı motorların çevreye saldığı zararlı gazların azaltılması veya tamemen kaldırılması için çeşitli önlemler alınmaya başlanmıştır. Bunlardan en önemlisi olarak bir taraftan elektrikli araçlar göze çarparken diğer taraftan içten yanmalı motorların daha az zararlı gaz emisyonu salması için motor ve araçlar üzerinde yapılabilecek düzenlemeler göze çarpmaktadır. Araç ve motor üzerindeki iyileştirmeler arasında en önemli payı motorun verimini arttırmak için devreye alınan yeni teknolojiler ile ağırlık azaltma çalışmaları almaktadır. Ağırlık azaltma çalışmaları kapsamında yeni malzemeler kullanılarak parçanın dayanımından ödün vermeden daha hafif araçların tasarlanması amaçlanmaktadır. Motor yağını içinde bulundurması sebebiyle önemli bir göreve sahip olan yağ karterleri araçlardaki ağırlık azaltma çalışmalarına dahil olan motor parçalarından biridir. Yağ kartelerinin tarihsel gelişimine bakıldığında ilk olarak dökme demirden yapıldığı görülmüştür. Daha sonra demir yerine alüminyum kullanılarak önemli oranda ağırlık azaltması gerçekleştirilmiştir. Günümüzde ise alüminyum döküm karterlerin yanı sıra derin çekme çelik sac karter yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Çelik malzemesinin özkütlesi aluminyumdan fazla olmasına rağmen daha düşük et kalınlığından ötürü önemli miktarda ağırlık düşürme avantajı sağlanmıştır. Son olarak ise bir çok araç parçasında yerini almaya başlamış olan plastik malzemesi için bir çok araç üreticisi tarafında çalışmalara başlanmış ve bazıları da araçlarında plastik karter kullanımına geçmişlerdir. Araç ve motor parçalarında malzeme değişiklikleri yapılırken parçanın dayanımında herhangi bir problem olmamasına dikkat edilmektedir. Yağ karteri için yapılacak herhangi bir malzeme değişikliğinde de karterin görevini yapması için sahip olması gereken, darbelere ve yüksek yağ sıcaklığına dayanması gibi özellikler muhafaza edilmelidir. Bu tez çalışmasında ise ağırlık hafifletme kapsamında hafif ticari araçlarda kullanılan derin çekme çelik sac karterin yerini alması için tasarlanan plastik karterin yoldan gelebilecek taş darbelerine karşı olan dayanımı incelenmiştir. Çalışmada karterin üç boyutlu modeli üzerinde sonlu elemanlar yöntemi kullanılarak çapma analizleri gerçekleştirilmiştir. Analizler karterin farklı et kalınlıklarına ve farklı rib varyasyonları sahip olduğu durumlar için ayrı ayrı yapılarak bu bileşenlerin etkileri incelenmiştir. Bunun yanı sıra farklı darbe lokasyonları belirlenerek bu bölgeler için de analizler gerçekleştirilmiştir. Bütün analizler iki farklı plastik malzeme için yapılarak farklı özelliklere sahip plastik malzemelerin darbe davranışları da karşılaştırılmıştır. Elde edilen analiz sonuçlarında darbe özellikleri geliştirilen ve malzeme üreticisi tarafında yağ karterleri için özel olarak üretilen plastik malzeme diğer malzemeye göre daha yüksek darbe dayanımı göstermiştir. Ayrıca rib varyasyonlarının incelendiği analiz sonuçlarında daha sık olarak atılan riblerin dayanıma olumlu etkisinin olduğu gözlemlenirken, ana duvar et kalınlığının artmasının karterler için özel olarak üretilen malzeme için çok önemli bir iyileşmeye sebep olmadığı gözlemlenmiştir. Diğer malzeme için ise ana duvar et kalınlığının artması dayanıma ufak da olsa katkı sağlamıştır. Çalışma kapsamında ise son olarak analiz sonuçları neticesinde uygun bulunan model plastik enjeksiyon yöntemiyle üretilerek, ağırlık düşürme testi için özel olarak tasarlanmış test düzeneğinde gerçek testlere tabi tutulmuştur. Testlerde analizlerde kullanılan her iki plastik malzemeden üretilen yağ karterleri kullanılmıştır. Test sonuçlarının büyük kısmında analiz sonuçlarıyla uyuşmalar gözlemlemiştir. Çalışmanın sonunda analiz ve test sonuçları göz önünde bulundurularak darbe dayanımı açısından ciddi problem gözükmeyen malzeme için modelin zayıf yerlerinin biraz daha güçlendirilip seri üretime geçilme kararı alınmıştır.

Özet (Çeviri)

At the present time, effects of the global warming has started to threaten our lives and future seriously. Because of this reason, it was started to take new measures in order to eliminate factors which cause global warming all around the world. Automobiles are clearly seen as one of the greatest cause of the global warming since their internal combustion engines emit harmful gases such as CO, NOx.Various precautions have been taken in order to reduce or completely remove harmful gases emitted from automobiles. On the one hand, the most important of these is electric cars which no emit any harmful gas while it is working. Electric cars are being studied by the most of car producer. However, because of some limitations on the technology like low battery range, it seems for electric cars to take more time to take place of conventional cars completely. Because of this reason, on the other hand, studies on internal combustion engines and automobiles continuous to produce cars which emit less harmful gases. In order to force car manufacturers to produce more enviromental friendly automobiles, emission regulations are being updated regularly. These strict regulations encourage manufacturers to find solutions for designing more efficient cars. The most important share of improvements on the vehicle and the engine is the introduction of new technologies to increase the efficiency of the engine and weight reduction studies in order to meet new regulations. In the context of weight reduction efforts, it is aimed to design lighter vehicles by using new materials without compromising the strength of the part. The oil sump, which has an important role since it stores engine oil inside, is one of the engine parts included in the weight reduction exercises in the vehicles. Looking at the historical development of the oil pans, it was first seen to be made of cast iron which is heavier than many materials. Subsequently, significant weight reduction has been achived by using aluminum instead of iron. Today, it was started to use deep drawn steel sheet pans in addition to oil pans produced by aluminum casting method. Although the steel material has a higher density than aluminum, it has the advantage of a significant weight reduction due to the lower wall thickness. Finally, for the plastic material that has begun to take its place in many parts of the vehicle, many vehicle manufacturers have begun to work on it and some have started to use plastic sump in their vehicles. Because, plastic material has many advantages such as lower density, higher strength which make them popular in automotive industry. All mechanical parts are designed to fulfill certain requirements such as high strength, high resistance to corrosion, high resistance to temperature etc. Therefore, when material changes are made in the vehicle and engine parts, it should be considered that there will be no reduction in this type of proporties of the parts. In the case of any material change to be made for the oil pans, properties which must be possessed in order to fulfill the function of the pans should be maintained. The most important xxii proporties that oil sump should definitely have is impact strength to stones which may come from road or small rocks located in the roads. The other requirement oil sumps should have definitely is to be resistant to high temperature and corrosion. Until the idea of using plastic material for oil pans, stone impacts were not very critical since both iron and aluminum casting and deep drawn steel materials has good stone impact performance. However, after the idea of using plastic oil pan in order to take advantage of weight reduction, stone impact strength of the sumps started to gain importance. Many plastic material manufacturers has started to develop durable plastic material to be used in oil pans in order to meet automobiles manufacturers' requirements. In this thesis study, the plastic oil pan designed to take the place of the deep drawn steel pan used in light commercial vehicles in the scope of weight reduction has been investigated in terms of the resistance to stones that could come from the road. This study is generally composed of three main sections as literature research, impact analysis and falling weight test. Firstly, some literature research has been performed related to oil pans, mechanical proporties of materials, polymers, composites and stone impact studies on plastic materials and sumps. Secondly, stone impact analysis were conducted on three dimensional model of the plastic oil pan by using the finite element method. Analysis were performed for different wall thickness and rib variations in order to see effects of the these parameteres on impact performance of the plastic oil pans. In addition to this, impact analysis were repeated for different locations which are determined considering to possible impact locations which has higher risk. Besides, all analysis were conducted with two plastic material in order to see material grade effects on the impact properties of the sumps. First material is PA66 GF30 and second material is PA6 GF30. Second material used in analysis has been develop by material procuder to provide more strentgth to oil pans in terms of stone impact. Thirdly, some analysis were replicated in the falling weight test in order to validate the analysis results. The obtained analysis results indicates that the plastic material specially produced for the oil sumps to be had improved impact properties showed higher impact strength than the other material. When ribs variations are investigated, different number of ribs were implemented to areas which has higher risk in terms of stone imapct. it was observed from results that the higher number of ribs positive effect on impact strength. During investigation on wall thickness, wall thickness has been changed as 2.5 mm, 3.5 mm, 4.5 mm, 5 mm respectively. Analysis were conducted on the area which has higher risk than other locations due its position as well. On th analysis results, it was observed that the increase of the thickness of the main wall did not cause a significant improvement in the specially produced material for the oil pans which is called PA6 GF30. For the other material PA66 GF30, the increase in the thickness of the main wall has little contribution to impact strength of the sump. In the scope of the study, finally oil pan design determined to be used according to analysis results has been produced with plastic injection method. Then, falling weight impact test has been conducted to real parts in the test bench specially designed for oil pans in order to enable requested boundary conditions such as impact velocity and angle. Both plastic materials mentioned above has been tested in the falling weight test bench in order to compare with analysis results. In the results of the falling weight test, plastic material specially produced for oil sumps has showed better results than other material unsuprisingly. Test results also are very similar with analysis results for both material with a few exceptions. At the end of the study, taking into consideration the analysis and test results, the serial production decision was taken for material which does not show any serious problem in terms of impact strength with some improvements on weak areas a little more. The conclusions to be drawn from this thesis study are that plastic materials can show different impact performance depending on their grade and finite elements analysis can be used for first evaluation of these materials before the prototype part manufacturing to conduct real tests.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    635490

    Numerical and experimental investigation on the crushing behaviour of auxetic lattice cells produced with additive manufacturing techniques

    Eklemeli imalat teknikleri ile üretilmiş ökzetik kafes yapıların ezilme davranışlarının nümerik ve deneysel olarak incelenmesi

    KADİR GÜNAYDIN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    Havacılık Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Uçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİT SÜLEYMAN TÜRKMEN

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ANTONIO MATTIA GRANDE

  2. Tez No

    323856

    Development of organic based photovoltaic fiber

    Organik esaslı fotovoltaik lif geliştirilmesi

    İSMAİL BORAZAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2012

    Tekstil ve Tekstil Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Tekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ DEMİR

  3. Tez No

    142780

    Hafif ticari araç tamponlarının bilgisayar destekli tasarımı

    The Computer aided design of light commercial vehicles

    SEÇKİN ÖZKURT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HAYDAR LİVATYALI

  4. Tez No

    876521

    Intelligent control system design and deployment for fuel cell air supply systems

    Yakıt pili hava besleme sistemleri için akıllı kontrol sistemi tasarımı ve uygulamaya alınması

    FATİH KENDİR

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kontrol ve Otomasyon Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TUFAN KUMBASAR

  5. Tez No

    710023

    Ticari araçlarda kullanılan yapısal elemanın alçak basınçlı döküm yöntemiyle alüminyum alaşımından üretilebilirliğinin incelenmesi

    Investigation of aluminium alloy structural part manufacturing used for commercial vehicles by low pressure die casting method

    RAMAZAN AYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Makine MühendisliğiYıldız Teknik Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ANIL AKDOĞAN

Geri Dön