İstanbul Avrupa Yakası'nda arazi kullanım değişikliğinden kaynaklanan karbon emisyonlarının belirlenmesi
Determination of carbon emissions resulting from land use changes in the European Side of Istanbul
- Tez No: 507615
- Danışmanlar: PROF. DR. NEBİYE MUSAOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeodezi ve Fotogrametri, Geodesy and Photogrammetry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Geomatik Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 90
Özet
Arazi örtüsü ve arazi kullanım değişiklikleri ve bu değişikliklerin araştırılması insan ile yeryüzü arasındaki ilişkiyi anlamak için önem taşır. Arazi örtüsü, bölgenin fiziksel ve yaşamsal faaliyetlerini yansıtır. Arazi kullanımı ise bölgedeki insan davranışlarını ve de etkilerini ifade eder. Hem insanların etkisi hem de küresel ısınma etkisiyle, yaşamsal faaliyetleri ve çeşitliliği doğrudan etkileyen arazi örtüsü ve arazi kullanımı, dünya genelinde hızla değişim göstermektedir. Arazi örtüsü ve arazi kullanım değişikliği hakkında dünya genelinde, gün geçtikçe yeni çalışmalar yapılmaktadır. Arazi örtüsü ve arazi kullanım değişikliğinden kaynaklanan karbon emisyonları da, bu değişimlerin detaylı bir şekilde izlenmesi ihtiyacını oluşturmuştur. Bu değişimler, hem yersel yöntemler hem de uzaktan algılama veri ve yöntemleri kullanılarak izlenebilmektedir. Uzaktan algılama veri ve yöntemleri ile arazi örtüsü ve arazi kullanım değişimlerini incelemek, yersel yöntemlere göre daha az maliyet ve zaman gerektirdiği için avantajlıdır. Arazi örtüsü ve arazi kullanım değişikliklerini izlemek için belirli doğruluk ve güvenilirlik sağlamak amacıyla ortaya çıkan bazı standartlar vardır. Bu tez çalışmasında, Çevresel Bilgilerin Koordinasyonu (CORINE), Arazi Kullanımı, Arazi Kullanım Değişikliği ve Ormancılık (AKAKDO/LULUCF), Arazi Örtüsü Sınıflandırma Sistemi (LCCS) ve Gelişmekte Olan Ülkelerdeki Ormansızlaşmadan ve Orman Bozulmasından Kaynaklanan Emisyonların Azaltılması; Ormanların Koruyucu Rolü, Ormanların Sürdürülebilir Yönetimi ve Orman Karbon Stoklarının Arttırılması (REDD+) mekanizması gibi standartlar araştırılmıştır. İstanbul Avrupa Yakası'nda son yıllarda gerçekleşen inşaat projeleri, arazi örtüsünü ve arazi kullanımını etkilemiş, gözle görülebilecek oranda değişmesine sebep olmuştur. İstanbul'da geniş bir alan kaplayan Üçüncü Havaalanı ve Yavuz Sultan Selim Köprüsü projeleri bu değişimin yaşanması konusunda en büyük etkilere sahiptir. Tamamlanmış bu projelerin yanı sıra, henüz aktif olmayan Kanal İstanbul projesi de İstanbul'u büyük ölçüde etkileyecektir ve yine büyük ölçüde arazi kullanım değişimine sebep olacaktır. İstanbul Avrupa Yakası'ndaki arazi örtüsü ve arazi kullanımı değişiklikleri göz önünde bulundurularak, bölgeyi etkileyen ve etkileyecek büyük inşaat projelerinin yer aldığı bir çalışma alanı belirlenmiştir. Çalışma alanı Sarıyer, Arnavutköy ve Eyüp ilçelerinin bir kısmını içererek, 2007 yılı için 68207 ve 2017 yılı için 68364 hektarlık alan olarak kaplamaktadır. Çalışma alanı 41° 08' 51“ - 41° 24' 03”Kuzey Enlemleri ile 28 ° 33' 49“ - 29° 08' 14”Doğu Boylamları arasında yer almaktadır. Amaç, uzaktan algılama veri ve yöntemleri kullanarak İstanbul Avrupa Yakası'nın bir bölümünde yer alan çalışma alanında, 2007 ve 2017 yıllarına ait arazi örtüsünü ve arazi kullanımını incelemek ve elde edilen verilerle karbon stoklarını ve karbon emisyonlarını belirlemektir. LANDSAT uydu verileri, belirli zaman aralıklarında erişilebilir olması ve tutarlı olması dolayısıyla arazi örtüsü ve arazi kullanım değişikliklerini araştırmak için elverişlidir. Bu tez çalışmasında, 12 Haziran 2007 tarihli LANDSAT 5 Thematic Mapper (TM) ve 25 Temmuz 2017 tarihli LANDSAT 8 Operational Land Imager (OLI) olmak üzere iki uydu görüntüsü kullanılmıştır. Uydu görüntülerinde atmosferik düzeltme işlemi uygulanarak, görüntülerde atmosferik etkilerden kaynaklanan hataların giderilmesi amaçlanmıştır. Arazi örtüsünün ve arazi kullanımının belirlenmesi için 2007 ve 2017 yıllarına ait LANDSAT uydu görüntüleri kullanılarak kontrolsüz sınıflandırma yöntemi uygulanmıştır. Kontrolsüz sınıflandırma yöntemi uygulanırken, İstanbul'un 2003 ve 2012 yıllarına ait meşcere haritaları, Google Earth ve uzmanlarla yapılan bireysel görüşmeler dikkate alınmıştır ve incelenmiştir. Arazi kullanım sınıfları, CORINE projesinin bir parçası olan ve arazi örtüsü ve arazi kullanımı hakkında bilgiler içeren CORINE Land Cover (CLC) veri tabanı sınıflandırma sistemi incelendikten sonra kararlaştırılmıştır. Karbon stok değerlendirmesi yapılacağı göz önünde bulundurularak, su yüzeyleri, iğne yapraklı orman, geniş yapraklı orman, yeşil alanlar, tarım alanları, yapay yüzeyler, kumul alanlar, hafriyat alanları olmak üzere 8 arazi kullanım sınıfı belirlenmiştir. Sınıflandırma sonrasında, 8 sınıfa 30'ar eşit dağılımlı olarak rastgele seçilmiş 240 piksel ile doğruluk değerlendirmesi ve ardından değişim analizi yapılmıştır. 2007 ve 2017 yıllarına ait sınıflandırılmış uydu görüntülerinde yapılan doğruluk değerlendirmesi sonucunda genel doğruluk sonucu %90.83 ve Kappa değeri 0.90 olarak tespit edilmiştir. Değişen sınıfların mekânsal dağılımını, değişen arazi kullanımı durumunu ve alan değişimini belirlemek için sınıflandırma sonrası karşılaştırma yöntemi kullanılarak değişim analizi yapılmıştır. Arazi kullanım değişikliklerinden kaynaklanan karbon emisyonları, Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) tarafından açıklanan yöntem kullanılarak araştırılmıştır. Bu yöntem, Kyoto Protokolü kapsamında gerekli olduğu üzere sera gazı emisyonlarını Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Sekretaryası (UNFCCC Secretariat) için oluşturulan Ulusal Sera Gazları Envanter Raporlarının (National Greenhouse Gas Inventory Report) hazırlanması için kullanılmaktadır. Karbon emisyonlarının belirlenmesi, Arazi Kullanımı, Arazi Kullanım Değişikliği ve Ormancılık (AKAKDO/LULUCF) yaklaşımı dikkate alınarak, arazi kullanım değişikliği olan bölgeler için ayrı ve arazi kullanım değişikliği olmayan bölgeler için ayrı olarak yapılmaktadır. Arazi kullanım türlerine göre, karbon stok değerleri değişim göstermektedir. Karbon havuzları canlı bitkisel kütle, ölü organik madde ve toprak olarak üç ana başlık altında toplanmaktadır. Canlı bitkisel kütle; toprak üstü ve toprak altı bitkisel kütle olarak ve ölü organik madde; ölü odun ve ölü örtü olarak iki alt karbon havuzundan oluşmaktadır. Arazi örtüsü ve arazi kullanım değişikliklerinden kaynaklanan karbon emisyonlarının hesaplanması için arazi kullanım sınıflarındaki karbon havuzlarının birim alandaki karbon stokları farklı kaynaklardan alınmıştır. Karbon emisyonlarının belirlenmesi için uzaktan algılama veri ve yöntemleri ile elde edilen arazi kullanım değişikliği alan bilgisi de girdi olarak kullanılmıştır. 2007 yılından 2017 yılına kadar en fazla alan azalması geniş yapraklı orman sınıfında gerçekleşmiştir. Bunu takiben yeşil alanlar, tarım alanları, iğne yapraklı orman, su yüzeyleri ve kumul alanlar sınıflarına ait alan değerleri de azalmıştır. On yıllık süre içinde alan değeri en çok artan arazi kullanım sınıfı yol ve yerleşim alanlarını kapsayan yapay yüzeylerdir. Ayrıca, hafriyat alanları da çalışma alanında gerçekleşen inşaat projeleri sebebiyle artış göstermiştir. 2007 ve 2017 yılları arasındaki en büyük arazi kullanım değişikliği yeşil alanlardan yapay yüzeylere dönüşen 3929 ha alan ile gerçekleşmiştir. Bununla birlikte, yeşil alanlardan hafriyat alanlarına 1970 ha alan, geniş yapraklı ormanlardan hafriyat alanlarına 2087 ha ve yapay yüzeylere 1961 ha alan dönüşmüştür. On yıllık süre içinde bölgedeki arazi kullanım değişimi incelenerek karbon stok değişimi tahmin edilip, istatiksel olarak analiz edilmiştir ve karbon emisyonları belirlenmiştir. Arazi kullanım değişikliklerine bağlı olan farklılıklar, toprak üstü bitkisel kütle, toprak altı bitkisel kütle, ölü örtü, ölü odun, toprak organik karbon havuzlarında ayrı ayrı hesaplanmıştır. Çalışma alanında, 2007 ve 2017 yılları arasında orman alanlarının azalması ve orman alanların karbon stoku olarak önemli bir kaynak olması dolayısıyla, atmosferde karbon emisyonu oluştuğu tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra, yeşil alanların ve tarım alanlarının da azalması karbon emisyonu oluşmasını etkilemiştir. Arazi kullanım değişikliklerinden kaynaklanan karbon emisyonları incelendiğinde en fazla emisyon, orman alanlarının diğer arazi kullanım sınıflarına dönüşmesi ile oluşmuştur. Diğer arazi kullanımlarından hafriyat alanlarına dönüşmesi sonucunda 287 bin t C ile en fazla emisyon oluşmuştur. Bunun ardından, diğer arazi kullanımlarından yapay yüzeylere dönüşen 225 bin t C emisyon değeri belirlenmiştir. 2007 ve 2017 yılları arasında oluşan toplam karbon emisyonu 485 bin t C olarak tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Changes in land cover and land use and the investigation of these changes are crucial to understand the relationship between human and the earth. Land cover represents the physical and vital activities of the area. Land use refers to human behaviors and the influences in the region. Land use and land cover, which affects vital activities and diversities directly of the world have been changing rapidly because of the effects of both people and climate warming. Recently, there are many studies about land use and land cover change around the world. Carbon emissions resulted from land cover and land-use change also necessitated the monitoring of these changes in detail. These changes can be investigate using both terrestrial methods and remote sensing technologies. Investigating land cover and land use using remote sensing data and methods have more advantages than terrestrial methods because they require less time and cost. Spatial and temporal monitoring of land cover change through remote sensing is very important to understand the environmental and social processes that take place on the earth. When evaluating the data in a on a temporal basis, it is important that the compatibility, correctness and comparability of the data. Therefore input data are important in order to produce correct, reliable and consistent output data. Satellite observations are an important source of data in a variety of applications such as land cover land use change and aboveground biomass assessments (carbon stocks, emission factors and carbon stock change monitoring). There are some standards in order to investigate changes in land cover and land use in a certain accuracy and consistency. In this thesis study, Coordination of Information on the Environment (CORINE), Land use, Land-use Change, and Forestry (AKAKDO / LULUCF), Land Cover Classification System (LCCS) and Reduce Emissions From Deforestation and Forest Degradation, and Foster Conservation, Sustainable Management of Forests, and Enhancement of Forest Carbon Stocks mechanism and standards were investigated. Construction projects that have taken place in the European side of Istanbul in recent years have affected the land cover and land use, causing the visible change to occur. The Third Airport and Yavuz Sultan Selim Bridge projects, which cover a large area in Istanbul, have the biggest impact on this change. In addition to these completed projects, the Kanal Istanbul project will greatly affect Istanbul and will cause a major change in land use and land cover. Considering the changes in land cover and land use in the European side of Istanbul, a study area has been identified where large construction projects affect and/or will affect the region. The study area includes some of the districts of Sarıyer, Arnavutköy and Eyüp, covering 68207 hectares for satellite data of 2007 and 68364 hectares for satellite data of 2017. The study area is located between 41° 08 '51“- 41° 24' 03”North Latitudes and 28° 33 '49“- 29° 08' 14”East Longitudes. The aim of this study is to determine land cover and land use in study area which is a part of the European side of Istanbul using remote sensing data and methods and then to determine carbon stocks and emissions in years between 2007 and 2017. LANDSAT satellite data are useful to determine land use and land cover change because they are accessible and consistent at certain time intervals. LANDSAT satellite data are regarded as one of the primary tools for deforestation detection. In this study, two satellite images LANDSAT 5 Thematic Mapper (TM) acquired in 12 June 2007 and LANDSAT 8 Operational Land Imager (OLI) acquired in 25 July 2017 were used. Atmospheric correction method was applied to the satellite images, in order to eliminate atmospheric and terrain effects of the earth's surface (surface reflectance, ground visibility and temperature) in the images. To determine the land cover and land use of the study area, unsupervised classification method was applied by using LANDSAT satellite images from 2007 and 2017. When the unsupervised classification method was applied, stand type maps of Istanbul in 2003 and 2012, Google Earth and interviews with experts have been considered and examined. Land use classes were determined after reviewing the CORINE Land Cover (CLC) database classification system, which is part of the CORINE project and contains information on land cover and land use. Considering that the determination of carbon stocks and emissions, satellite images were classified into eight classes which are water bodies, needle-leaved forests, broad-leaved forests, grassland, cropland, artificial surfaces, sand dunes and excavation/construction areas. After classification, accuracy assessment and change detection analysis were performed with 30 pixels per 8 classes and total 240 pixels of equally distributed random. As a result of the accuracy assessment of the classified satellite images from 2007 and 2017, the overall accuracy result was determined as %90.83 and Kappa Coefficient was 0.90. Change detection analysis was performed using the post-classification comparison method to determine the spatial distribution of the classes which have changed, and land use change, and the area changes between 2007 and 2017. Carbon emissions from land use changes have been investigated using the method described by the Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC). This method is used to prepare National Greenhouse Gas Inventory Report as required under the Kyoto Protocol for the United Nations Framework Convention on Climate Change Secretariat (UNFCCC Secretariat). Carbon emissions are determined separately for areas where land use which has changed and for areas where land use has not changed, considering the Land Use, Land Use Change and Forestry (AKAKDO / LULUCF) approach. According to land use types, carbon stock values are changing. Carbon pools are classified under three main categories as live biomass carbon pool, dead organic matter pool and soil. Live biomass carbon pool is defined in two categories which are above-ground biomass and below-ground biomass, dead organic matter pool is defined in two categories which are litter and deadwood. Carbon inventories of carbon pools in land use classes have been taken from different sources for the calculation of carbon emissions resulting from land cover and land use changes. Information on land use change obtained by remote sensing data and methods for determining carbon emissions was also used as input. From 2007 to 2017, the biggest reduction in area occurred in the broad-leaved forest class. Subsequently, hectare values for grassland, cropland, needle-leaved forests, water bodies, and sand düne areas have also decreased. In ten years, the land use class which grow the most is the artificial surfaces covering the roads and residential areas. In addition, excavation/contsruction areas increased due to construction projects in the study area. The largest land-use change between 2007 and 2017 occurred with 3929 hectares of land changes from grassland to artificial surfaces. On the other hand, from the grassland to the excavation/contruction areas, 1970 hectares, from the broad-leaved forests to the excavation/contruction areas, 2087 hectares and from the broad-leaved forests to the artificial surfaces 1961 hectares were transformed. Over a period of ten years, carbon stock changes were estimated, statistically analyzed, and carbon emissions determined by examining land use change in the study area. Differences due to land use changes were calculated separately in above-ground biomass, below-ground biomass, litter, deadwood and soil organic matter. Forest areas are an important source of carbon stocks and in this study, it was found that carbon emissions in the atmosphere occurred due to the decrease of forest areas between 2007 and 2017. In addition, the reduction of grassland and cropland have also affected carbon emissions. When carbon emissions from land use changes are examined, the biggest emissions are resulted from the conversion of forest areas to other land use classes. As a result of conversion from other land uses to excavation/construction areas, the highest emissions were generated with 287 thousand t C. Subsequently, the emission value of conversion from other land uses to artificial surfaces has been determined of 225 thousand t C. Between 2007 and 2017, total carbon emission was determined as 485 thousand t C.
Benzer Tezler
- Rüzgar çiftliklerinin meteorolojik parametreler üzerindeki etkisi : Model perspektifinden inceleme
The impact of wind farms on the meteorological parameters: The investigation from the model perspective
TARIK KAYTANCI
Doktora
Türkçe
2024
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞÜKRAN SİBEL MENTEŞ
- Zaman serileri ile değişim analizi: İstanbul, Sarıyer örneği
Change detection with time series: Istanbul, Sariyer
FULYA BAŞAK SARIYILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEBİYE MUSAOĞLU
- Assessing the impacts of urban land use/land cover change on soil ecosystem services
Kentsel arazi kullanımı/arazi örtüsü değişiminin toprak ekosistem servisleri üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi
MELTEM DELİBAŞ
Doktora
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİME TEZER
- İstanbul'un Anadolu Yakası kıyılarında mesire alanlarının dönüşümü (1839-1938) ve günümüze yansımaları
Transformations Of Mesires Along The Anotolian Side Of Istanbul (1839-1938) And Their Connection With The Present
ÖZGÜN ARIN
Doktora
Türkçe
2018
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYGÜL AĞIR
- Kentsel akarsu kıyılarının kamusal mekan yaratma potansiyelinin belirlenmesi: Kağıthane deresi ve kurbağalıdere örneği
Determination of public space creation potential of urban riverfronts
ZEYNEP TARCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ENGİN EYÜP EYUBOĞLU