Geri Dön

Ekosistem yaklaşımı perspektifinden ağır ruhsal hastalığa sahip bireylerin sosyal işlevselliğinin karma yöntem tasarımıyla incelenmesi

Review of social functioning of individuals with severe mental illness from the perspective of ecosystem approach with mixed method design

PDF İndir

  1. Tez No: 509801
  2. Yazar: SEVAL BEKİROĞLU
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. FİLİZ DEMİRÖZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Sosyal Hizmetler, Social Services
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 328

Özet

Bu çalışmada ağır ruhsal hastalığa sahip (ARHS) bireylerin sosyal işlevselliği, birey ve yaşadıkları toplum arasındaki etkileşim noktalarını vurgulayan ve bu etkileşimin doğasını inceleyen sosyal hizmetin ekosistem yaklaşımı çerçevesinde ele alınmış ve bu yönde değişkenler arası ilişkiler incelenmeye çalışılmıştır. Sağlık alanında sosyal hizmete özgü yapılan çeşitli araştırmalarda genelde ARHS bireyler özelde ise ARHS bireylerin sosyal işlevselliği incelenmemiştir. Oysa sosyal işlevsellik kavramı, sosyal hizmeti diğer insani yardım mesleklerinden ayıran anahtar kavram olarak sosyal hizmet uygulamalarının merkezinde yer almaktadır. Hali hazırda bu durum çalışmanın çıkış noktasını oluşturmaktadır. Dolayısıyla araştırmanın genel amacı, Ankara ili örneğinde Toplum Ruh Sağlığı Merkezlerinden (TRSM) hizmet alan ARHS bireylerin sosyodemografik özeliklerini, hastalık sürecini, TRSM'den hizmet alma sürecini, damgalanma deneyimlerini, algıladıkları sosyal destek düzeylerini ve bu değişkenlerin sosyal işlevsellikleri ile ilişkisini incelemektir. Araştırmada nitel ve nicel araştırma yöntemlerinin bir arada kullanıldığı karma yöntem seçilmiştir. Ankara ilinde bulunan üç TRSM'den hizmet alan 138 ağır ruhsal hastalığa sahip (ARHS) birey ile nicel aşamada, 12 ARHS birey ile nitel aşamada görüşme yapılmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan Soru Formu, Kısa İşlevsellik Değerlendirme Ölçeği, Psikolojik Yardım Alma Nedeniyle Sosyal Damgalanma Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği kullanılmıştır. Tüm veriler 15 Mayıs 2017- 15 Ağustos 2017 tarihleri arasında toplanmıştır. Nicel veriler SPSS 20 (Sosyal Bilimler için İstatistik Programı) yazılımı aracılığı ile, nitel veriler ise Nvivo 11 nitel analiz programında işlenmiştir. Katılımcıların çoğunluğu ağırlıklı olarak orta yaş döneminde, hiç evlenmemiş, çalışmayan, aileleri ile yaşayan, orta sosyoekonomik düzeye sahip ARHS bireylerdir. Orta düzeyde sosyal işlevselliğe sahip olan ARHS bireyler en yüksek desteği aile ve özel bir insandan almakla birlikte iyi düzey de sosyal desteğe sahiptir. Öte yandan ARHS bireylerin hastalıklarından ötürü toplum tarafından damgalandığına ilişkin algısı yüksektir. ARHS bireylerin cinsiyetleri, öğrenim durumları, gelir durumları, çalışma durumları, yaşam biçimleri, oy kullanma durumları, hastalık tanı süresi, TRSM'ye ulaşım şekli ile sosyal işlevsellikleri arasında anlamlı ilişkiye rastlanmıştır. ARHS bireylerin TRSM hizmetlerine dair memnuniyet düzeyleri ile kişilerarası ilişkilerdeki işlevsellikleri arasında negatif yönlü zayıf doğrusal bir ilişki vardır. ARHS bireylerin sosyal damgalanma durumları ile bilişsel işlevsellik, mali konular, kişilerarası ilişkiler ve işlevselliğin geneli arasında pozitif zayıf düzeyde doğrusal bir ilişki bulunmaktadır. ARHS bireylerin sosyal işlevsellikleri ile algıladıkları sosyal destek arasında negatif yönlü zayıf bir ilişki vardır. Araştırmanın sonucunda ARHS bireylerin sosyal işlevselliğinin sağlanmasında kendi potansiyellerini gerçekleştirebilecekleri, yaşamlarının kontrolünün kendilerinde olduğu bir yaşam biçimine sahip olmalarının sağlanması önemlidir. Anahtar Sözcükler Ekosistem yaklaşımı, ağır ruhsal hastalığa sahip birey, sosyal işlevsellik, karma yöntem, toplum temelli ruh sağlığı, sosyal hizmet.

Özet (Çeviri)

In this study, the social functioning of individuals with severe mental illness (SMI) was addressed with the use of ecosystem approach of social work emphasizing the interaction points between the individual and the society they live in and investigating the nature of the interaction and it was attempted to examine the relations between the variables in this direction. SMI individuals in general and social functioning of SMI individuals in particular was not examined in various studies conducted specific to social work in the field of health. However, the concept of social functioning is at the center of social service applications as a key concept separating social work from other humanitarian professions. At present, this situation is the starting point of the study. Therefore, the general aim of the research is to examine the sociodemographic characteristics, the disease process, the process of taking service from Community Mental Health Centers (CMHC), the stigmatization experiences, the level of social support they perceive of individuals with SMI who received service from CMHCs in the sample of Ankara and these variables are related to their social functioning. In the study, a mixed design method, in which quantitative and qualitative methods used together, was preferred. For the quantitative step, 138 individuals with SMI from CMHCs in Ankara participated in the present study while for the qualitative step, 12 individuals with SMI were interviewed. As data collection instruments, a question form prepared by the researcher, Functioning Assessment Short Test Stigma Scale for Receiving Psychological Help and Multi-Dimensional Perceived Social Support Scale were used. All the data were collected between the dates 15 May 2017 and 15 August 2017. As quantitative data were processed through SPSS (Statistics Program for Social Sciences), qualitative data were analyzed via Nvivo 11, qualitative analysis program. Most of the participants were middle-aged, never married individuals with SMI who didn't work, lived with their families and had a middle socioeconomic status. Individuals with SMI got social support at a good level in addition to the fact that they got support from their families and a special person for them at the highest level. On the other hand, individuals with SMI had the perception that they were labelled with their illness by the society. A significant correlation was found among the genders, educational backgrounds, income status, employment status, lifestyles, voting status, duration of the diagnosis of the disease, transportation ways to CMHCs and social functioning. There was a weak negative correlation between the levels of satisfaction of individuals with SMI with CMHC services and functioning in interpersonal relationships. The status of participants' getting labelled by the society was weakly and positively correlated with cognitive functioning, financial issues, interpersonal relationships and general functioning. Also, there was a weak negative correlation between the social functioning of individuals with SMI and their perception of social support. According to the results of the present study, in order to provide individuals with SMI with social functioning, it was important to enable them to have a lifestyle in which they can maintain their own lives and fulfill their potentials. Keywords Ecosystem approach, individual with severe mental illness, social function, mixed method, community mental health service, social work.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    405175

    Evaluation of creative industry clusters through the ecosystem approach: Investigation of wedding wear sector in Izmir

    Yaratıcı endüstri kümelerinin ekosistem yaklaşımı ile değerlendirilmesi: İzmir'deki gelinlik sektörünün araştırılması

    ONUR MENGİ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. KORAY VELİBEYOĞLU

  2. Tez No

    669843

    AMATEM'e başvuran madde bağımlılarının ekosistem yaklaşımı çerçevesinde incelenmesi: Ankara örneği

    An examination of substance addicts applying to AMATEM within the framework of ecosystem perspective: The case of Ankara

    MEHMET YAŞAR SÖNMEZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Sosyal HizmetAnkara Üniversitesi

    Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE SEZEN SERPEN

  3. Tez No

    338626

    Ekolojik ekonomi yaklaşımı ile Türkiye'de çevresel etkinlik analizi

    Environmental efficiency analysis with ecological economics approach in Turkey

    BEKİR AYYILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    EkonometriGaziosmanpaşa Üniversitesi

    Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ARSLAN ZAFER GÜRLER

  4. Tez No

    848770

    Ekosistem servisleri değerinin mekânsal planlama ile ilişkilendirilmesi

    Integration of ecosystem services value into spatial planning

    NÜKET İPEK ÇETİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AZİME TEZER

  5. Tez No

    772731

    Exploring the experience of local humanitarian NGOs from the institutional logics perspective - A case study from the Syrian NGOs in South East Turkey -

    Yerel insani yardım STK'larının deneyimlerini kurumsal mantık perspektifinden keşfetmek - Güneydoğu Türkiye'deki Suriyeli STK'lara ilişkin bir örnek olay incelemesi –

    MHD HASSAN IDELBI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    İşletmeMarmara Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MÜJDELEN İPEK YENER

Geri Dön