Geri Dön

Erken dönem uyumsuz şemalar ile kendine zarar verme davranışı arasındaki ilişki: Duygu düzenleme ve kişiler arası ilişki tarzlarının aracı rolü

Relationships between early maladaptive schemas and self-injurious behavior: The mediator role of emotion regulation and interpersonal styles

PDF İndir

  1. Tez No: 510516
  2. Yazar: DAMLA YANIKKOL İŞLER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYŞEGÜL DURAK BATIGÜN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 184

Özet

Bu çalışmada erken dönem uyumsuz şemalar ile kendine zarar verme davranışı arasındaki ilişki ve bu ilişkide duygu düzenleme güçlüğü ve kişiler arası ilişki tarzlarının aracı rolünün olup olmadığı incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini 18-26 yaş arası 443 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Katılımcıların erken dönem uyumsuz şemalarını değerlendirebilmek amacı ile Young Şema Ölçeği Kısa Form-3 (YŞÖ-KF-3); duygu düzenleme ile ilgili güçlüklerini değerlendirmek amacı ile Duygu Düzenleme Güçlüğü Ölçeği (DDGÖ); kişilerarası ilişki tarzlarını değerlendirmek amacı ile Kişiler Arası İlişki Tarzları Ölçeği (KİTÖ) ve kendine zarar verme davranışlarını ve işlevlerini değerlendirmek amacı ile Kendine Zarar Verme Davranışı Değerlendirme Envanteri (KZVDDE) kullanılmıştır. Araştırma soruları çerçevesinde elde edilen bulgular cinsiyet değişkeninin duygu düzenleme güçlüğü değişkeni üzerindeki etkisi hariç tüm diğer değişkenler üzerinde; anne eğitimi değişkeninin yalnızca kişiler arası ilişki tarzları üzerinde; kendine zarar verme değişkeninin ise tüm değişkenler üzerinde temel etkisinin olduğunu göstermiştir. Ayrıca farkındalık ve besleyici tarz alt boyutları üzerinde kendine zarar verme, cinsiyet ve anne eğitimi ortak etkisinin olduğu; ketleyici tarz üzerinde ise kendine zarar verme ve anne eğitimi ortak etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada kapsamında icelenen tüm temel değişkenlerin (erken dönem uyumsuz şemalar, duygu düzenleme güçlüğü, kişiler arası ilişki tarzları ve kendine zarar verme) birbirleriyle ilişkili olduğu, kendine zarar veren ve kendine zarar vermeyen kişilerin araştırmada kullanılan tüm değişkenler açısından farklılaştığı görülmüştür. Kendine zarar verme davranışını yordayan değişkenleri anlamak amacıyla yapılan regresyon analizi sonuçları, kendine zarar verme davranışını cinsiyet, ailede psikiyatrik tanı, zedelenmiş otonomi şema alanı ve ketleyici tarzın yordadığını göstermiştir. Erken dönem uyumsuz şemalar ile kendine zarar verme davranışı arasındaki ilişkide duygu düzenleme güçlüğü ve kişiler arası ilişki tarzlarının aracı rolünün değerlendirilmesi amacıyla yapılan regresyon analizi bulguları, şema alanları ile kendine zarar verme davranışı arasındaki ilişkide ketleyici tarz, açıklık ve dürtü kontrolünün aracılık etkisi olduğuna işaret etmektedir.

Özet (Çeviri)

In this study, relationships between early maladaptive schemas and self-injurious behavior are examined. Besides, the mediator role of emotion regulation and interpersonal styles between early maladaptive schemas and non-suicidal self-injurious behavior were examined. The sample is composed of 443 collage students aged 18-26. In this study, short form of Young Schema Questionnaire (YSQ) was used in order to assess participants' early maladaptive schemas; Difficulties in Emotion Regulation Scale (DERS) was used to in order to participants' difficulties in emotion regulation; Interpersonal Relationship Styles Inventory (IRSI) was used in order to assess participants' interpersonal styles; Inventory of Statement About Self-Injury (ISAS) was used in order to assess participants' self-injurious behaviors and functions. The findings has shown that gender variable has main effect on all variables except for emotion dysregulation; mother education variable has main effect on only interpersonal relationship styles; non-suicidal self-injury variable has main effect on all variables. Also, finding have shown that self-injury, gender and mother education variables have interaction effect on dimension of difficulties in emotion regulation including awareness and dimension of interpersonal styles including positive style; self-injury and mother education variables have interaction effect on dimension of interpersonal styles including negative style. All basic variables (early maladaptive schemas, difficulties in emotion regulation, interpersonal styles and non-suicidal self-injurious behavior) were related to each other. Individuals who engage non-suicidal self-injury and individuals who don't engage non-suicidal self-injury differed in terms of all the variables used in the research. The predictor variables of non-suicidal self-injurious behavior was found to be gender, family's psychiatric diagnostic, injured autonomy schema area and dimension of interpersonal styles including negative style. The results of the mediation analysis have revealed that dimension of interpersonal styles including negative style, dimension of difficulties in emotion regulation including awareness and impulse control mediate the relationship between early maladaptive schemas and non-suicidal self-injurious behavior.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    748404

    İntihar düşüncesi ve girişimi olan ergenlerde psikolojik dayanıklılık ve erken dönem maladaptif şemaların incelenmesi

    Exami̇nati̇on of resi̇li̇ence and EARLY maladapti̇ve schemas i̇n adolescents wi̇th sui̇ci̇dal ideati̇ons and attempts

    BERKİN AKBAYDAR

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    PsikiyatriDokuz Eylül Üniversitesi

    Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEVAY ALŞEN GÜNEY

  2. Tez No

    394973

    Factors affecting depression in clinical and non - clinical samples: Early maladaptive schemas and sociotropy autonomy personality traits

    Klinik olan ve olmayan örneklemde depresyonu etkileyen faktörler: Erken dönem uyumsuz şemalar ve sosyotropi otonomi kişilik özelliği

    EMRE ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    PsikolojiAbant İzzet Baysal Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EMRE ŞENOL DURAK

  3. Tez No

    694642

    Sosyal anksiyetede anksiyete duyarlılığı, çocukluk çağı travmaları ve erken dönem uyumsuz şemalar

    Anxiety sensitivity, childhood trauma and early maladaptive schemas in social anxiety

    ASENA HATİCE KILIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    PsikolojiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ LÜTFİYE SÖĞÜTLÜ

  4. Tez No

    524722

    Reddedilme duyarlılığı, kişilerarası çatışma çözme stilleri ve bağlanmanın karanlık üçlü kişilik özellikleri ile ilişkisi: Erken dönem uyumsuz şemaların aracı rolü

    The relation of dark triad personality traits with rejection sensitivity, interpersonal conflict resolation stylies and attachment: The mediating role of early maladaptive schemas

    DUYGU YÜREK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Psikolojiİzmir Katip Çelebi Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE SEVİNÇ TOK

  5. Tez No

    739226

    Erken dönem uyumsuz şemalar ile stres ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişki

    The relationship between early maladaptive schemes with stress and psychological well-being

    SİBEL DEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Psikolojiİstanbul Kent Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EZGİ ILDIRIM ÖZCAN

Geri Dön