Geri Dön

İşitme duyusunun iç mekanda mekan bağlılığının artırılmasına yönelik kullanımı

Enhancing place attachment in interior spaces through utilization of the sense of hearing

PDF İndir

  1. Tez No: 512542
  2. Yazar: FATMA SÜHENDAN EROĞLU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. DENİZ AYŞE KANOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, İç Mimari ve Dekorasyon, Psychology, Interior Design and Decoration
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İç Mimari Tasarım Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İç Mimari Tasarım Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 79

Özet

İnsanlar içinde yaşadığı çevreyi kavramak ve anlamlandırabilmek için farklı duyu organlarını kullanmaktadırlar. Bu duyu organlarının farklı kanallarla almakta olduğu uyarılar, içinde bulunulan mekana dair bir algı oluşmasına sebep olmaktadır. Bir mekanın deneyimlenmesinde her bir duyu organı farklı roller üstlenmesine rağmen mekan algısı yaratmada özellikle görme ve işitme duyuları ön plana çıkmaktadır. Görme duyusunun aksine işitme duyusunun her zaman açık ve tetikte olması insanların istemsizce işitme ağırlıklı uyarıların etkisinde kalmasına neden olmaktadır. Bu durum göz önünde bulundurulduğunda işitme duyusunun mekan algısı üzerinde görme duyusunun da ötesinde bir etkisi bulunmaktadır. Ancak geçmişten günümüze geçerliliğini sürdüren göz-merkezcil anlayışın baskısı altında tasarımda işitme duyusuna yönelik ögelerden çok görsel ögelerin ön planda tutulmakta olduğu dikkat çekmektedir. Halbuki akustik çevreyi meydana getiren tüm işitsel ögelerin yarattığı mekan algısının, insanlar üzerinde oluşturduğu farklı izlenimler sebebiyle o mekanın deneyimlenmesinde olumlu ya da olumsuz etkilere sahip olduğu görülmektedir. Buna bağlı olarak tasarımda işitme duyusunun öneminin ortaya koyulması ve mekan algısı üzerindeki etkilerinin ele alınması önem taşımaktadır. Bu sebeple çalışmada işitme duyusunun iç mekanda mekan bağlılığının artırılmasına yönelik kullanımı konu edilmektedir. Gündelik yaşamda insanların karşılaştığı ses kaynakları mekansal deneyimi işitsel boyutta etkisi altına almaktadır. Bu ses kaynakları arasından müzik, kullanıcılarda uyandırdığı farklı hisler sebebiyle ön plana çıkmakta olup, mekan algısını şekillendirme ve mekan bağlılığı yaratma konusunda önemli bir role sahiptir. Bir mekanın kişi üzerinde yarattığı hisler psikolojik yönden mekan algısını etkileyerek mekana dair belirli izlenimler elde edilmesine sebep olmaktadır. Bu nedenle bu hisler arasından mekan bağlılığı üzerinde olumlu etkiye sahip olanların bir anketle belirlenmesi; başlıca müzik türleri göz önünde bulundurularak mekan bağlılığı yaratma etkisi yüksek olan müzik türlerinin, mekanı ve müziği aynı anda tanımlayabilecek hisler ve bu hislere ait alt etiketlerden yararlanılarak hazırlanmış bir anket gerçekleştirilerek belirlenmesi amaçlanmıştır. Mekan ve müziğin kullanılan bu yöntem ile ortak bir ölçekte değerlendirilmesi sonucunda ortaya çıkarılan müzik ve mekan ilişkisi, işitsel deneyim açısından verdiği ipuçları ile iç mekan tasarımında mekan bağlılığı sağlanmasında yol gösterici olmaktadır. Müziğin mekan algısını değiştirerek mekan bağlılığı üzerinde oluşturduğu olumlu etkinin bir tasarım stratejisi olarak kullanılmasının hem tasarımcı hem de kullanıcı açısından daha iyi bir mekansal deneyim yaratılmasına katkıda bulunacağı öngörülmektedir. Özellikle mağaza, restoran ve benzeri ticari mekan tasarımlarında müziğin bir tasarım ögesi olarak ele alınması yolu ile yaratılmak istenen mekan kimliği pekiştirilerek kullanıcı üzerinde daha güçlü bir izlenim bırakılması sağlanacaktır. Bu sayede kullanıcıların mekana uğrama ve mekanda zaman geçirme alışkanlıkları olumlu yönde kontrol altına alınmış olacaktır. Sonuç olarak, iç mekan tasarımında müzik önemli bir tasarım ögesidir ve mekan algısını değiştirmek için kullanılabilmektedir. Tasarımcının müziği doğru bir biçimde kullanabilmesi ve yaratmak istediği mekan algısının başarıya ulaşması adına elde edilen veriler ile düzenlenmiş olan müzik türleri ve mekan ile ilişkilendirilmiş hislerin mekan bağlılığı üzerindeki etkisini göstermekte olan tablo çalışmada belirlenmiş olan kullanıcı kitlesine yönelik olarak tasarımcıların ve araştırmacıların kullanımına sunulmuştur.

Özet (Çeviri)

People use their different senses to perceive and comprehend the environment they live in. The stimuli that those sense organs are receiving through different channels take part in the perception of space. In general, the sense of sight is supposed to come before others when entered in an unfamiliar environment unless there is a lack of light in that space. In existence of the sense of sight, the sense of hearing conveys subtle but precious information about that environment and enriches the spatial experience. On the other hand, the sense of smell is directly related to memories of a place without regard to the sense of sight or hearing. Predictably, the sense of taste seems to be the less effective one when compared to others. Apart from that, the sense of touch triggers the curiosity and encourages people to feel the environment beyond their eyes or ears. Although each sense organ is considered to cooperate with each other, they play different roles in spatial experiences. Besides, the sense of sight and hearing are the most prominent ones in the development of the perception of space in architecture. Contrary to the sense of sight, the sense of hearing is always open and alert, causing people to be inadvertently under the influence of the stimuli received by hearing organ. Taking this into consideration, it is obvious that the sense of hearing has greater effects on the perception of place compared to the sense of sight. However, being followed from past to present, ocularcentric approaches dominate the design process and most designers give priority to the visual aspects over the aural aspects of a space. However, it is clear that the perception of space which is formed by the acoustic environment that comprises auditory elements leave different impressions on people that can affect their spatial experiences positively or negatively. Therefore, it is important to focus attention on the sense of hearing and to discuss its effects on the perception of space. The literature review conducted in this context showed that there are several studies related to the potential of the sense of hearing on the perception of space. Even though enhanching place attachment is an important tool to achieve design success, no study is found about positive impacts of the sense of hearing regarding development of place attachment. However, it is known that sound has a potential for evoking sense of attachment. For this reason, the study focuses on how to enhance place attachment in interior spaces through utilization of auditory sense. The scope and the purpose of the thesis, in other words, the problem that is going to be discussed is defined as“revealing the importance of the utilization of the sense of hearing in interior spaces in order to enhance place attachment and providing an approach to help designers in this context”in consideration of the acquired knowledge from the literature review. To achieve this goal the methodology to be followed comprises the specification of the sound sources encountered in everyday life and identification of the most effective sound source on the perception of space. After the identification of that sound source, the emotions related to that sound source are going to be defined and their associations with place attachment will be demonstrated clearly. The relationship between the sound source and the emotions that trigger place attachment will be introduced as a result of the conducted research. In daily life, the sound sources that people encounter have a great influence on spatial experiences from aural perspective. Sound sources create the acoustic environments which are an inseperable part of architectural spaces that people use and spend their times in everyday life. As a result, these sources are categorized as biophonic, geophonic, or anthrophonic ones which surrounds the whole environment that people exist. Especially, sounds generated by human activities has a greater place in daily life. Among these human-activity based sound sources, music is distinguished from other sources because it evokes various sensations and has an important role in shaping the perception of space and creating place attachment. The feelings generated by means of a place on people influence the perception of space from psychological point of view that makes them have certain impressions of that place. For this reason, the ones that have positive influences on place attachment are determined with a questionnaire between those 9 feelings – wonder, transcendence, tenderness, nostalgia, peacefulness, power, joyful activation, tension, sadness – which are associated with the emotions evoked by music mutually. Then, it is aimed to determine music genres that are effective on creating place attachment by carrying out a questionnaire which is developed by using the feelings mentioned above and 40 tags belonging those feelings – happy, amazed, dazzled, allured, moved, inspired, feeling of transcendence, feeling of spirituality, thrills, in love, affectionate, sensual, tender, softened-up, sentimental, dreamy, nostalgic, melancholic, calm, relaxed, serene, soothed, meditative, energetic, triumphant, fiery, strong, heroic, stimulated, joyful, animated, dancing, amused, agitated, nervous, tense, impatient, irritated, sad, sorrowful – that can define the music and the space at the same time. Participants are encouraged to attach tags freely to the songs from each music genre – classical music, Turkish classical music, Turkish folk music, electronic music, blues, jazz, pop, rock and latin – as they feel. Through this approach, being able to evaluate the space and music on the same scale revealed the relationship between music and space which provides guidance to designers on creating place attachment through the strategies regarding aural experience. The utilization of the positive effects resulted by the proper use of music on place attachment by manipulating the perception of space as a design strategy will contribute to better spatial experiences for both designers and users. The identity of space imagined by designers will be reinforced by providing a stronger impression on users through the strategic application of the music. All things considered, it is evident that music is an important design element in interior architecture and can be used to manipulate the perception of space. The results of the study presents a table consists of obtained data from 53 users that can be used by designers in order to make proper decisions regarding music genres to determine the music to be played in the space they design. The aim is to reveal the effect of music on place attachment and to introduce a guideline that will contribute to the design success which is desired to be achieved by designers. This design strategy mainly aims to contribute to success in commercial interior design that includes retail stores, restaurants, cafes, offices, banks and alike. Enhancing the place attachment, the spaces designed by considering the aural experience will become favorite spaces for users and they will prefer to visit and spend more time in those spaces.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    587428

    Evaluation of the indoor space experience through the soundscape perception approach: Case study architecture studios

    İşitsel peyzaj yaklaşımı üzerınden iç mekan deneyiminin değerlendirilmesi: Mimarlık stüdyosu örneği

    MANAL EL FAKIR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    MimarlıkBahçeşehir Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MİNE DİNCER

  2. Tez No

    444451

    Mekan algısı ve koku: kokunun mekan tasarımına potansiyel katkıları

    Space perception and scent: potential contributions of scent to space design

    BURCU KÖSE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    İç Mimarlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DİDEM BEDÜK TUNCEL

  3. Tez No

    484235

    Rengin tat algısı üzerindeki etkisinin mekan tasarımında kullanılması

    The influence of color on taste perception and usage in the design of space

    FEYZA NUR DİŞKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    İç Mimari ve DekorasyonMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    İç Mimarlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DİDEM BEDÜK TUNCEL

  4. Tez No

    662261

    İç mekan tasarımında işitsel peyzajın kullanıcı deneyimi üzerinden incelenmesi

    A study on soundscape for interior designs through user experience

    ZEHRA PORNUR CUHENİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    İç Mimari ve DekorasyonHaliç Üniversitesi

    İç Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BÜŞRA ÜNVER

  5. Tez No

    846220

    Sonic symbiosis: The interplay of sound and spatiality in installation art

    Sonik simbiyoz: Enstalasyon sanatında ses ve mekansallığın etkileşimi

    ABDULFETTAH SALİH GAFEROĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Müzikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Müzik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET CEVDET EREK

Geri Dön