Türkiye Türkçesi ağızlarında ses uyumlarının sebep olduğu ses değişmeleri
Sound changes in Turkey Turkish dialects caused by sound harmonies
- Tez No: 514701
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET BURAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Ağız, Türkiye Türkçesi ağızları, ses uyumları, ses değişmeleri, Dialect, Turkey Turkish dialect, sound harmony, sound change
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 388
Özet
Ağız çalışmaları bir dilin zenginliğini ortaya koyması bakımından önemlidir. Söz varlığı ortaya çıkarılırken morfolojik ve fonetik olarak incelemeler de yapılır ve bu sayede sözcüklerin hangi ses değişimlerini yaşadığı saptanır. Ses değişmelerinin birçok nedeni vardır. Bu nedenlerden biri de uyumlardır. Uyumlar ünlü ve ünsüz seslerin birbirleriyle olan ilişkileri ile ilgilidir. Seslerin bir araya gelme kuralları ile ilgili olan uyumlar, ünlü uyumu ve ünsüz uyumu olmak üzere iki başlık altında incelenir. Ünlü uyumları kalınlık incelik uyumu ve düzlük yuvarlaklık uyumu olarak, ünsüz uyumu tonluluk tozsuzluk uyumu olarak adlandırılmaktadır. Bu çalışmada ağızlar hakkında genel bilgiler verildikten sonra Türkçede sesler ve ses uyumları detaylı olarak ele alınmıştır. Ağızlar hakkında yapılmış olan derlemeler ve metin incelemeleri taranarak elde edilen veriler Türkçe Kökenli Kelimeler, Yabancı Kökenli Kelimeler, Özel İsimler başlıkları altında değerlendirilerek sözcüklerin ağızlardaki durumları incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Dialect studies are important in terms of revealing the riches of a language. Morpholojical and phonetic investigations are also carried out when lexicon is revealed and thus the sound changes of the words are determined. Many of the sound changes there is reason. One of the reasons is the adaptations. Harmonies are related to the relationship between the vowel and consonant voices. The harmonics of the rules of sound gatheting are studied under two headings: vowel harmony, consonant harmony. Vowel harmonies are known as thickness – thinness harmony and flatness – rondness harmony, consonant harmonies is named as tonality harmony – non-tonality harmony. İn this study, after giving general information about the dialect, sound and sound harmonies in Turkish were discussed in detail. Studies on dialects and texts were scanned, the data obtained were evaluated under the titles of Turkish origin, words of foreign origin, proper names and the status of the words in the dialect were examined.
Benzer Tezler
- Türkiye Türkçesi ağızlarında ön ses ünsüzleri
Dialect of Turkey Turkish pre sound consonants
CEMİLE UZUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DilbilimFırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FATİH ÖZEK
- Türkiye Türkçesi ağızlarında pekiştirme
Intensifiers in Türkiye Turkish dialects
VEHBİ AKDİ
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıOrdu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİM KÜÇÜK
- Türkiye Türkçesi ağızlarında o>u, u>o değişimleri
Turkey Turkish dialects o>u, u>o changes
CEMİLE UZUN
Doktora
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıFırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH ÖZEK
- Türkiye Türkçesi ağızlarında tıp terimleri
Medical terms in the Turkey Turkish dialects
SEYFETTİN ÖZDEMİREL
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET BÜYÜKAKKAŞ
- Türkiye Türkçesi ağızlarında ikincil uzun ünlüler
Secondary long vowels in Turkey Turkish dialects
EZGİ ARAL
Doktora
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıFırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET BURAN