Dağıtılmış liderlik uygulamalarını etkileyen okul içi faktörlerin incelenmesi
Investigation of the in-school factors affecting distributed leadership practices
- Tez No: 515000
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ METİN ÖZKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Dağıtılmış liderlik, ortaokullarda yönetim, yönetim ve liderlik, liderliğin paylaşımı, eğitim yönetimi, Distributed leadership, secondary school administration, administration and leadership, sharing leadership, educational administration
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziantep Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 203
Özet
Bu çalışmada, öğretmen görüşlerine göre ortaokullardaki dağıtılmış liderlik düzeylerini belirlemek ve dağıtılmış liderlik uygulamalarını etkileyen okul içi faktörleri ortaya koymak amaçlanmıştır. Araştırma nicel ve nitel tekniklerin bir arada kullanıldığı karma yöntemlerden açımlayıcı karma modelde desenlenmiştir. Araştırmanın nicel boyutunda araştırma problemine uygun olarak betimsel nitelikte tekil tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda ise çoklu durum çalışması yapılmıştır. Araştırmanın nicel sürecinde 1604 öğretmenden oluşan iki ayrı örneklem grubu ile çalışılmıştır. Birinci örneklem grubunu ölçek geliştirme çalışması için Gaziantep il merkezinde 2016-2017 eğitim öğretim yılında MEB'e bağlı resmi ortaokullarda görev yapan 868 öğretmen oluşturmaktadır. İkinci örneklem grubunu Gaziantep il merkezinde, 2017-2018 eğitim öğretim yılında MEB'e bağlı 27 resmi ortaokulda görev yapmakta olan 736 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın nitel sürecinde dört okuldan 24 öğretmenle görüşme yapılmıştır. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından geliştirilen“Kişisel Bilgi Formu”,“Dağıtılmış Liderlik Ölçeği”ve yarı-yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Nicel verilerin analizinde ortalama, standart sapma, Ttesti, tek faktörlü ANOVA, Hiyerarşik Çoklu Regresyon analizinden yapılmıştır. Araştırmanın nitel bölümünde elde edilen veriler betimsel yöntemle analiz edilmiştir. Analizler sonucunda: Araştırmaya katılan öğretmenlerin, okullarındaki dağıtılmış liderlik uygulamalarına yönelik olarak görüşleri incelendiğinde en düşük düzeyde görülen alt boyut“Amaç birliği”iken en yüksek seviyede görülen alt boyut“İşbirliği ve güven”dir. Öğretmenlerin dağıtılmış liderliğe ilişkin görüşleri cinsiyet, öğrenim düzeyi, mesleki kıdem ve okuldaki kıdem yılı değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Öğretmenlerin karara katılımlarına yönelik düşünceleri, dağıtılmış liderlik düzeylerini anlamlı bir şekilde yordamaktadır. Öğretmenlerle yapılan görüşmeler sonucunda elde edilen verilere göre dağıtılmış liderlik düzeyinin yüksek olduğu okullarda risk alma, yönetici desteği, öğrenme kültürü, hesapverebilirlik ilişkileri, olumlu iletişim, mesleki gelişime önem verilmesi, kurumsallaşma, yönetimin kolaylaştırıcı rolü, meslektaş yardımlaşması, saygı, örgüt kültürü gibi unsurlar söz konusu iken dağıtılmış liderlik düzeyinin düşük olduğu okullarda bu unsurların düşük düzeyde gözlendiği bulgusuna ulaşılmıştır. Bu bulgulara dayanarak aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır: Ortaokullarda genel olarak işbirliği ve güven problemi yaşanmamakla birlikte paydaşlar arasında amaç birliği tam olarak sağlanamamaktadır. Cinsiyet, öğrenim durumu, mesleki kıdem ve okuldaki kıdem yılı değişkenleri öğretmenlerin, okullarındaki dağıtılmış liderlik uygulamalarına yönelik olarak görüşlerini farklılaştırmamaktadır. Ortaokullarda risk alma, yönetici desteği, öğrenme kültürü, hesapverebilirlik ilişkileri, olumlu iletişim, mesleki gelişime önem verilmesi, kurumsallaşma, yönetimin kolaylaştırıcı rolü, meslektaş yardımlaşması, saygı ve örgüt kültürü dağıtılmış liderliği destekleyen unsurlardır. Destekleyen bu faktörlerin olmaması ise dağıtılmış liderliğin uygulanmasına engel teşkil etmektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, it was aimed to determine the level of distributed leadership in secondary schools according to the views of the teachers and to find out the in-school factors affecting distributed leadership practices. The study is designed in an exploratory mixed model at which quantitative and qualitative techniques are used together. In the quantitative part of the study, a single scanning model was used in descriptive quality in accordance with the research problem. In the qualitative part of the study, multiple case studies were conducted. In the quantitative process of the study, two separate sample groups consisting of 1604 teachers were studied. For the scale development study, the sample consists of 868 teachers working in secondary schools affiliated to the Ministry of National Education in district of Gaziantep city center in the academic year of 2016-2017. For the quantitative part, the sample consists of 736 teachers working in 27 secondary schools affiliated to the Ministry of National Education in Gaziantep city center in the academic year of 2017-2018. Participants of qualitative part consist of 24 teachers from four schools. The data of the study were collected with the“Personal Information Form”, the“Distributed Leadership Scale”and the semi-structured interview form developed by the researcher. In the analysis of quantitative data, mean, standard deviation, T-test, one-factor ANOVA, Hierarchical Multiple Regression analysis were used. Descriptive analysis was used to analyse the data obtained in the qualitative part of the study. As a result of the analyzes, when the opinions of the teachers participating in the research are analyzed for the distributed leadership practices in schools, the lowest dimension is the“Comman goals”while the highest dimension is the“Cooperation and trust”. Teachers' views on distributed leadership do not show a statistically significant difference according to gender, level of education, occupational seniority, and duration of working at the current school. Teachers' attitudes toward participation in decision significantly predicted the level of distributed leadership. According to the findings obtained from the interviews made with the teachers, it is seen that in the upper level schools, elements such as risk taking, managerial support, learning culture, accountability relations, positive communication, importance of professional development, institutionalization, facilitating role of management, cooperative assistance and there is no evidence of these in the lower level schools. Based on these findings, the following conclusions were reached: In general, there is no problem of cooperation and trust in secondary schools whereas the comman goals among stakeholders have not been achieved at a high level. The teachers' views on the distributed leadership practices at school do not differentiate significantly according to gender, level of education, occupational seniority and duration of working at school. As a result of the interviews conducted with the teachers in the secondary schools, risk taking, managerial support, learning culture, accountability relations, positive communication, emphasis on professional development, institutionalization, facilitating role of management, cooperation between colleagues, respect, and corporate culture are the supporting elements of distributed leadership. The lack of supporting factors hinders the implementation of distributed leadership.
Benzer Tezler
- Analysis of school counselors' leadership practicesthrough the lens of distributed leadership
Okul psikolojik danışmanların liderlik uygulamalarının dağıtılmış liderlik çerçevesinden analizi
AYŞEN KÖSE ŞİRİN
Doktora
İngilizce
2010
Eğitim ve ÖğretimUniversity of Massachusetts AmherstEğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SHARON F. RALLIS
- Distributed leadership in International Baccalaureate and national curriculum schools
Uluslararası Bakalorya ve ulusal öğretim programı uygulayan MEB okullarında dağıtımcı liderlik
ŞULE ÖZCAN ÇATAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Eğitim ve ÖğretimMaltepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ JALE ONUR
- Gazze Şeridi'ndeki büyük hayır kurumlarında stratejik liderliğin e-yönetişim ve örgütsel çeviklik üzerindeki etkisi
The impact of strategic leadership on e-governance and organizational agility in major charities in the Gaza Strip
ABDALMAJED SHEHDA ALALOUL
- Öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin yeterlilik düzeyleri ile örgütsel güven düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi (Beykoz ilçesi örneği)
According to teacher perceptions, the assesment of the relationship between the organizational trust and the proficiency level of school managers
ZEYNEP ÖZDERE
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimYeditepe ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADİL ÇAĞLAR
- Yükseköğretimde dağıtılmış liderlik uygulamaları: Bir eylem araştırması örneği
Distributed leadership practices at higher education level: An action research
OĞUZHAN BOZOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimKocaeli ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEVLÜT TAŞTAN