Stereotip karşıtı müdahalenin liderlik değişkenleri üzerindeki etkisi
The effects of counter-stereotype manipulation on leadership variables
- Tez No: 516469
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İLKNUR ÖZALP TÜRETGEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uygulamalı Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 203
Özet
Bu tez çalışmasında, liderlik alanındaki stereotip karşıtı müdahalenin kadınlar üzerindeki motivasyonel, duygusal ve bilişsel etkileri araştırılmıştır. Bu kapsamda müdahale olarak stereotip karşıtı rol modeller kullanılmış ve müdahalenin kadınların liderlik ve takım üyeliği istekleri, liderlik kariyeri amaçları, cinsiyet-liderlik örtük inançları, negatif duygu durumları ve durumsal sosyal benlik saygıları üzerindeki etkisi ile performans-yaklaşma ve performans-kaçınma yönelimlerinin bu etkiler üzerindeki biçimlendirici rolleri incelenmiştir. Araştırmanın katılımcıları İstanbul'daki bir devlet üniversitesinin Psikoloji Bölümünde farklı sınıflarda öğrenimlerini sürdüren 75 gönüllü kadın öğrenciden oluşmaktadır. Araştırma sürecinde öncelikle biçimlendirici değişkenlerin ölçüldüğü öz-bildirim ölçekleri uygulanmış, ardından laboratuvarda yapılan deneysel müdahale sonrasında bağımlı değişken ölçümlerini gerçekleştirmek için öz-bildirim ölçekleri ile bilgisayar ortamında gerçekleştirilen örtük çağrışım testi kullanılmıştır. Araştırmanın hipotez ve sorularını test etmek üzere elde edilen verilerin analizi için SPSS 21 paket programından yararlanılmıştır. Sonuçlara göre, stereotip karşıtı rol modellere maruz kalmanın kadınların liderlik istekleri ve liderlik kariyeri amaçları üzerinde olumlu etkileri tespit edilmiştir. Buna karşılık müdahaleye maruz kalan katılımcıların negatif duygu durumlarının daha yüksek, durumsal sosyal benlik saygılarının ise daha düşük olduğu gözlenmiştir. Ayrıca, hem performans-yaklaşma hem de performans-kaçınma yöneliminin müdahale ile negatif duygu durum ve durumsal sosyal benlik saygısı arasındaki ilişkilerde biçimlendirici rolünde olduğu görülmüştür; yani yüksek performans-yaklaşma ve yüksek performans-kaçınma yönelimliler bu müdahaleden daha olumsuz etkilenmişlerdir. Performans-kaçınma yöneliminin biçimlendirici olarak rol oynadığı diğer ilişkilerin ise müdahale ile liderlik isteği arasındaki ve aynı zamanda cinsiyet-liderlik örtük inançlar arasındaki olduğu görülmüştür; bu ilişkilerde düşük performans-kaçınma yönelimlilerin liderlik isteklerinin daha yüksek ve örtük inançlarının daha az olduğu ortaya çıkmıştır. Performans-yaklaşma yöneliminin ise müdahale ile takım üyeliği isteği arasındaki ilişkide biçimlendirici olarak rol aldığı tespit edilmiştir; analizler düşük performans-yaklaşma yönelimlilerin daha fazla takım üyeliği isteğine sahip olduğunu ortaya koymuştur. Elde edilen bulgular geçmiş çalışmalar ışığında tartışılmış, gelecek çalışmalar için ve kadınların üst düzey liderlik pozisyonlarındaki mevcudiyetlerinin artırılamasına yönelik uygulanabilecek müdahalelerle ilgili önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The purpose of this research is to study the motivational, emotional and cognitive effects of counter-stereotype manipulation in leadership domain on women. For this purpose a laboratory experiment was designed in which counter-stereotypical female role models were used as research manipulation. This research investigated the effects of the exposure to counter-stereotypical role models on leadership and team-membership aspirations, future career leadership intention, automatic gender leadership stereotypical beliefs, negative affect, and on social state self-esteem as well as how performance-approach and performance-avoidance orientations effected on these relationships. Participants of this research consisted of 75 volunteer female undergraduates from different classes who enrolled in the Psychology Department in a public university in Istanbul. During the study, firstly self-report scales were implemented to measure moderator variables and then, after the experimental manipulation which was held in the laboratory, participants completed self-report scales and also Implicit Association Test (IAT) on computer to measure dependent variables. SPSS 21 program was used to test hypothesizes and research questions. The results showed that exposure to counter-stereotypical role models had a positive effect on leadership aspirations and future career leadership intentions of women. In addition to that, the results confirmed that negative affection of participants in the experimental group were higher while their social state self-esteem were lower than the control group. On the other hand, it has been observed that both the performance-approach orientation and the performance-avoidance orientation had moderating roles in relationships between the manipulation and negative emotional state, and also between manipulation and social state self-esteem, showing that manipulation had a greater negative effect on both participants with high performance-approach and with high performance-avoidance orientation. Other relationships in which the performance-avoidance orientation played a moderating role were between manipulation and leadership aspiration and also automatic gender leadership stereotypical beliefs, in which participants who were low performance-avoidance oriented had higher leadership motivation and lower automatic gender leadership stereotypical beliefs. On the other hand, results showed that performance-approach orientation had a moderating effect on the relationship between manipulation and team-membership aspiration, showing participants with low performance-approach orientation had higher team-membership aspiration. The results were discussed in the light of past studies, and suggestions were made for future studies and for the practical manipulations which can be implemented to help to increase women's leadership aspiration and women's presence in top-level leadership positions.
Benzer Tezler
- The stereotypical representation of the Ottoman Turks in English restoration drama
Restorasyon dönemi İngiliz tiyatrosunda Osmanlı Türkleri'nin stereotipik tasviri
IŞIL ŞAHİN GÜLTER
Doktora
İngilizce
2018
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMİLE GÜNSELİ İŞÇİ
- Representation of colonial ideology in Nineteenth-Century Children's adventure novels: R. M. Ballantyne's The Coral Island, W. H. G. Kingston's In the Wilds of Africa and H. R. Haggard's King Solomon's Mines
On Dokuzuncu Yüzyıl çocuk macera romanlarında sömürgeci ideolojinin temsili: R. M. Ballantyne'nın The Coral Island, W. H. G. Kingston'ın In the Wilds of Africa ve H. R. Haggard'ın King Solomon's Mines
NİLAY ERDEM AYYILDIZ
Doktora
İngilizce
2018
İngiliz Dili ve EdebiyatıAtılım Üniversitesiİngiliz Edebiyatı ve Kültür İncelemeleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AZADE LERZAN GÜLTEKİN
- Türk-Amerikan kültürel ilişkileri (1960-1980)
Turkish-American cultural relations (1960-1980)
MURAT ERDEM
Doktora
Türkçe
2005
Amerikan Kültürü ve EdebiyatıEge ÜniversitesiAmerikan Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. AYŞE LAHUR KIRTUNÇ
- Anti-muslim racism in Finland: Finnish female muslim converts' experiences on racialization and misrecognition
Finlandiya'da müslüman karşıtı ırkçılık: Finlandiyalı müslüman kadınların ırklaştırma ve
LİNDA IRİNJA HYÖKKİ
Doktora
İngilizce
2023
Sosyolojiİbn Haldun ÜniversitesiMedeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖNDER KÜCUKURAL
- Ahmet Muhtar Paşa'nın Serâiru'l-Kur'an adlı eserinin bilimsel tefsir metodu bağlamında tahlili
The analysis of Ahmet Muhtar Paşa's Serâiru'l-Kur'an in the context of scientific tafsir method
SÜLEYMAN ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
DinKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. KEMAL ATİK