Geri Dön

Kant'ta matematik nesnelerin kuruluşu

Foundation of mathematics objects in kant

  1. Tez No: 517968
  2. Yazar: HALİSE TARIMCIOĞLU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZGÜÇ GÜVEN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Sentetik A Priori, Matematik, Geometri, Aritmetik, Görü, Zaman, Uzay, Kategori, Şema, Synthetic A Priori, Mathematics, Geometry, Arithmetic, Intuition, Time, Space, Category, Schema
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 144

Özet

Çalışmamızın temel amacı Kant'ın transendental felsefesi bağlamında matematik nesnelerin nasıl elde edildiğini matematiksel öğeleri ve bağlantıları dikkate alarak açıklamaktır. Bu amaçla ilk bölümde bilginin elde edilmesi için gerekli yetilerden biri olan duyarlık konu edildi. Duyarlıkta bulunan uzay ve zaman görülerinin yargı verilmesindeki rolü üzerinde duruldu. Ardından yargının kurulabilmesi için gerekli bir başka yeti olan anlama yetisi konu edildi. Anlama yetisinin yargılarla bağı ele alınarak matematiksel nesnenin bilgisinin sentetik a priori yargıların kurulmasıyla elde edildiğine dikkat çekildi. Sentetik a priori yargıların kurulması için bir başka yetinin olması gerektiği üzerinde duruldu. Bu çerçevede anlama yetisinin öğeleri ve işlevi duyarlık yetisinden farklı türde olduğundan bu iki türden yetiye aracılık ederek sentezin gerçekleşmesini sağlayan imgelem yetisi açıklandı. İmgelem yetisinin saf ürünü olan şemaların aracılık rolü ve önemi üzerinde duruldu. Hem duyarlık yetisi hem anlama yetisi hem de imgelem yetisine ait olan öğeler ve kurucu bağlar anlatıldıktan sonra üçüncü bölümde matematiksel nesnelerin bu a priori öğeler ve kurucu bağlar arasından nasıl oluşturularak kuruldukları incelendi. Bu bölümde aritmetik ve geometri ayrı ayrı ele alındı. Son olarak nesne inşa süreçleri anlatılan aritmetik ve geometriye yapılan başlıca eleştiriler konu edildi.

Özet (Çeviri)

The main purpose of our study is to explain how mathematical objects are attained in the context of Kant's transcendental philosophy by taking into account the mathematical components and connections. For this purpose sensibility, which is one of faculties that necessary to obtain the knowladge, was mentioned in first section. It was dwelt on the role in judging of intuitions of space and time in sensibility. After, understanding which is another necessary faculty to establish the judgment was entreated. It was remarked that knowledge of mathematical object is acquired by establish of synthetic a priori judgments by examining connection between understanding and judgments. It was urged upon necessity of an another faculty to establish the synthetic a priori judgments. Within this scope, it was explained that imagination which provides the syntheses come true by mediating to these two kinds of faculties because of elements and functions of understanding is different from sensibility. It was lay emphasis on mediation role and important of schemas that is pure product of imagination. After telling of components and founding connections that belong to said three faculties, in third section it was examined that how mathematical objects are built by constituting within these a priori components and founding connections. In this section arithmetic and geometry was studied respectively. Finally it was mentioned main criticism about process of building objects of arithmetic and geometry.

Benzer Tezler

  1. Soyut espas, somut espas

    Abstract space, concrete space

    MEHMET KAVUKÇU

    Sanatta Yeterlik

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    MUSTAFA ATA

  2. Espas

    Başlık çevirisi yok

    MEHMET KAVUKÇU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Resim Ana Sanat Dalı

    PROF. ADNAN ÇOKER

  3. Kant'ta aritmetiğin sentetik a priori olarak olanaklılığının matematik felsefesi açısından önemi ve matematik eğitimine yapabileceği katkılar

    From the point of philosophy of mathematics the importance of possibility of synthetic a priori arithmetics in Kant and its possible contribution to the mathematics education

    MEHMET ÖZDEMİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Eğitim ve ÖğretimMaltepe Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEKİYE KUTLUSOY

  4. Kant'ta bir bilim olarak metafiziğin imkânı sorunu

    The problem of possibility of metaphysics as a science in Kant

    BERİVAN SEZENER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    FelsefePamukkale Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MİLAY KÖKTÜRK

  5. Kant'ta saf aklın sınırı

    The boundary of pure reason in Kant

    TUBA ÜNAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    FelsefeHitit Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞABAN HAKLI