Liderlik tarzlarının, örgütsel vatandaşlık davranışı, çalışanların iş performansı ve duygusal zeka üzerindeki etkileri: Özel bir bankanın Çukurova bölgesi çalışanları üzerine bir araştırma
The effects of leadership styles on employees' performance, emotional intelligence and organizational citizienship behaviour and a study on employees working in a private bank in Cukurova region
- Tez No: 525326
- Danışmanlar: PROF. DR. KEMAL CAN KILIÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bankacılık, İşletme, Banking, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Paternalist leadership, servant leadership, organizational citizenship behaviour, job performance, emotional intelligence
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
Bu çalışmanın temel amacı liderlik tarzlarının finans sektöründe öncü kuruluşlardan biri olan bankalarda çalışanların; iş performansına (İP), örgütsel vatandaşlık davranışına (vicdanlılık ve diğergamlık) (ÖVD), duygusal zekasına (DZ) etkilerinin neler olduğunu belirlemektir. İkincil amacı ise demografik faktörler (cinsiyet, medeni durum, statü, eğitim ve yaş) ile bağımlı ve bağımsız değişkenler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılaşma olup olmadığını incelemektir. Çalışmanın amaçlarını gerçekleştirebilmek için, istatistiksel olarak belirlenmiş olan ölçekler dahilinde inceleme yapılmıştır. Bu bağlamda Türkiye genelinde faaliyet gösteren bir bankanın Çukurova Bölgesindeki şubelerinde çalışanlar üzerinde, +/- %5 hata payı önem düzeyi dikkate alınarak, 310 kişiye anket veya görüşme tekniği uygulanarak veri toplanmıştır. Araştırma sorularını cevaplarını bilmeye yönelik ikili değişkenler için t-testi ve ikiden fazla değişken için ANOVA testi yapılarak demografik özelliklerin farklılaşmaları araştırılmıştır. Yapılan anketlerden elde edilen verilerin analizi neticesinde hem Hizmetkar (HL) hem de Babacan (BL) liderlik tarzlarının, çalışanın iş performansı, duygusal zeka düzeyleri ve örgütsel vatandaşlık davranışları üzerinde anlamlı ve pozitif etkiler tespit edilmiştir. Tarafımızca hazırlanan altı adet etkiye yönelik hipotez testlerimizin tümünün sonucu zayıf da olsa kabul edilmiştir. İkincil amaç doğrultusunda gerçekleştirilen analizler neticesinde erkeklerin veya kadınların, tüm değişkenlerimizden etkilenme biçiminde farklılaşma olmadığı görülmüştür. Yani erkeklerin veya bayanların HL, BL, DZ, ÖVD, İP değişkenlerini alıgılamalarında anlamlı bir farklılaşma görülmemiştir. Ancak bu durum demografik özelliklerden medeni durumun incelenmesinde farklılık göstermiştir. Analizimizde t-testi sonuçlarına göre evli ve bekar çalışanların bağımsız değişkenlerimiz olan HL ve BL tarzlarını algılayış ve etkilenme biçiminde istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık görülmüştür. Evli ve bekar iş görenlerin bağımlı değişkenlerimizi (İP, ÖVD, DZ) algılama biçimlerinde t-testi sonuçlarına göre istatistiksel olarak anlamlı bir fark görülmemiştir. Çalışanların yaş aralıklarına göre BL, HL ve DZ değişkenlerini algılama ve bu değişkenlerden etkilenme durumları yapılan anova testi sonuçlarına göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermiştir. Diğer değişkenler olan İP, ÖVD'nin yaş aralıkları değişkenine göre yapılan anova testi sonuçlarına göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık görülmemiştir. İş görenlerin eğitim durumları ile ÖVD'si arasında anlamlı bir farklılığa rastlanılmış olup eğitim düzeyi yükseldikçe kişilerin örgütsel vatandaşlık davranışlarından etkilenme seviyesinin arttığı sonucuna ulaşılmıştır. Diğer değişkenlerde ise eğitim seviyesi ile anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Demografik değişkenlerden kişilerin iş yerindeki dikey görev tanımına göre sadece ÖVD'nin alt boyutlarından olan Vicdanlılık değişkeni ile görev pozisyonu arasında, anova testine göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılığa rastlanılmıştır. Araştırmamızda şoför, çaycı, hizmetli gibi çalışanların incelendiği“Diğer”kategorisindeki çalışanların, vicdanlılık alt boyutundan diğer çalışanlara göre daha fazla etkilendiği, bu kategorinin ardından ise yöneticilerin daha da fazla etkilendiği görülmektedir. Yapılan literatür taramalarından da anlaşıldığı üzere Doğu kültürlerine benzer şekilde Türk kültüründe de baskın olarak BL türüne rastlanılmıştır. Yönetici seçiminde kurumlar seçecekleri kişinin liderlik özelliklerinin yöneticinin, altında çalışacak olan diğer çalışanların üzerine etkisinin önemli düzeyde olacağını dikkate almaları gerekliliği çalışmamız ile bir kez daha teyit edilmiştir. Bu durum çalışanların iş davranışlarına etki etmekte olup BL ve HL tarzlarının yönetsel beceriyi ortaya koymada katkıda bulunacağı düşünülmektedir. Günümüzde, finansal sektörde, terfilerde en önemli kriter olarak performans tabloları ile birlikte yönetici adayının yönetsel becerilerinin de dikkatlice incelenmesinin sektöre katkı sağlayacağı, var olan yöneticilerin de bu kapsamda eğitilmesi durumunda örgüte ve sektöre başarı getireceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
This study mainly aims to find out the effects of leadership styles on employees' job performance, organizational citizenship behaviour (conscientiousness and altruism) and emotional intelligence of employees working in banks which are the most significant institutions in financial sector. The second aim of this study is to determine whether there is a significant difference between demographic factors (gender, marital status, job status, education and age) and dependent and independent variables. To achieve the aims of the study, scales that are statistically identified were included. In this respect, to collect data, 310 participants working in Çukurova Regional Offices of a bank operating all around Turkey were given a questionnaire and interviewed by taking + / - 5 % tolerance into consideration. To find out the answers to the research questions, T-test was used for binary variables and Anova test was applied for more than two variables to investigate the differentiation of demographic features. As a result of the analysis of the questionnaire data, it has been identified that there is a significant and positive effect of servant and paternalist leaderships on employees' emotional intelligence, job performance and organizational citizenship behaviour. The results of our six hypothesis tests to see intended effects were all accepted even though they are weak. In respect of the analysis about the second aim of the study, it has been identified that the effect of dependent and independent variables on“gender”has not been differentiated. Nevertheless, this case is not the same when it comes to“marital status”. According to T-test results, there is a statistically significant difference in married and bachelor employees' perception of paternalist and servant leadership styles that are independent variables of the study. Yet, there is not a statistically significant difference in the perception of married and bachelor employees. According to Anova results, there is a statistically difference in the way that employees are affected by and their perception of paternalist and servant leadership and emotional intelligence when it comes to age range of employees. However, there is not a statistically significant difference in the way that employees perceive job performance and organizational citizenship behaviour when again age range is a matter of fact. Moreover, there is a statistically significant difference between employees' education level and organizational citizenship behaviour. The more they are educated, the more they are influenced by organizational citizenship behaviour. No other statistically significant difference was found between other variables and the level of education. Anova test has revealed that, according to job description at work, which is one of the demographic variables, there is a statistically significant difference between“conscientiousness”and“job status”in the“others”category. The employees working in“others”category such as drivers, tea boys/ladies, servants, security guards are far more affected by conscientiousness sub-category than the other employees. Yet, managers are mostly affected by conscientiousness. As it is understood from literature review, paternalist leadership was found in Turkish culture like in Eastern culture. It has been approved through this study that the leadership traits of managers undoubtedly influence subordinates, which needs to be taken into consideration especially when companies and institutions want to choose a manager. This case highly affects job traits of employees and it has been thought that paternalist and servant leadership contribute to show managerial skills. It's important that quantitative be taken into consideration as well as qualitative ones. Nowadays, performance tables are the most important criteria for promotion in financial sector. Moreover, managerial skills of a candidate manager need to be thoroughly investigated, which contributes to financial sector. Lastly, it is thought that present managers need to be trained on this issue, which brings success to the sector as well as organizations.
Benzer Tezler
- Kurumsal liderlik tarzlarını algılamanın örgütsel bağlılık ve vatandaşlığa etkisinde çalışanların motivasyon seviyelerinin rolü ve bir araştırma
The role of motivation levels on the effect of perception of corporate leadership styles on organizational commitment and citizenship and a research
İLKNUR SAYAN
- The effect of leadership styles on organizational trust and cynicism in Libyan commercial banks
Libya ticari bankalarinda liderlik tarzlarının örgütsel güven ve sinizm üzerindeki etkisi
RADWAN ABDUSSALAM ABDALLA MOHAMED
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
İşletmeAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiYönetim ve Organizasyon Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MURAT ULUBAY
- Liderlik tarzlarının ve adalet algısının; Örgütsel bağlılık, iş tatmini ve örgütsel vatandaşlık davranışı üzerine etkilerine yönelik bir araştırma
Başlık çevirisi yok
HAKAN DİLEK
Doktora
Türkçe
2005
İşletmeGebze Yüksek Teknoloji Enstitüsüİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. LÜTFİHAK ALPKAN
- Liderlik tarzlarının çalışanların örgütsel vatandaşlık davranışına etkisinde bilgi paylaşımının rolü: Akademisyenler örneği
The role of knowledge sharing in the effect of leadership styles on employee's organizational citizenship behaivor: A case of academics
POUYA TAHERI
Doktora
Türkçe
2022
İşletmeİstanbul Aydın Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NECMİYE TÜLİN İRGE
- Liderlik tarzları ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkide örgüt kültürünün rolü: Bursa Serbest Bölgesinde faaliyet gösteren firmalar üzerine bir araştırma
The role of organizational culture on the relationships between leadership styles and organizational citizenship behavior: A study on firms in Bursa Free Zone
YAVUZ AYDIN