Şanghay İşbirliği Örgütü'nün Afganistan sorununa bakışı
Afghanistan problem appearance of Shanghai Cooperation Organization
- Tez No: 525405
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. FATMA ZEYNEP ÖZKURT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Uluslararası İlişkiler, Political Science, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Şanghay İşbirliği Örgütü, Rusya Federasyonu, Çin Halk Cumhuriyeti, Afganistan, Orta Asya, Shanghai Cooperation Organization, Russian Federation, People's Republic of China, Afghanistan, Central Asia
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Gelişim Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 83
Özet
Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ);Çin Halk Cumhuriyeti,Rusya Federasyonu,Kırgızistan,Kazakistan,Tacikistan ve Özbekistan tarafından 2001 yılında kurulan bir bölgesel işbirliği örgütüdür.Örgüt, 1996 yılında Özbekistan hariç olmak üzere diğer üyelerin aralarındaki sınır sorunlarına çözüm bulmak amacıyla“Şanghay Beşlisi”olarak ortaya çıkmıştır. 2001 tarihinde Özbekistan'ın da örgüte dâhil olmasıyla“Şanghay İşbirliği Örgütü”adını almıştır. ŞİÖ ile birlikte“Şanghay Beşlisi”birçok alanda etkili olmayı amaçlayan bir bölgesel işbirliği örgütüne dönüşmüştür.Örgüt özellikle güvenlik alanındaki işbirliğini öne çıkararak hedefinin bölgede terörizm,aşırıcılık ve ayrılıkçılık ile güvenliği tehdit eden unsurları ortadan kaldırmak olarak belirtmiştir. Ancak,11 Eylül saldırılarından sonra Amerika Birleşik Devletlerinin Afganistan bölgesinde müdahaleye başlamasıyla Orta Asya'da yeni bir dönem başlamış ve ŞİÖ bu gelişmeden olumsuz etkilenmiştir.ŞİÖ'nün Afganistan'ın jeopolitik konumundan kaynaklanan politikalar geliştirmesinde etkili olmuştur. Afganistan,Asya'nın giriş kapısı olmasından ötürü küresel güçlerin dikkatini çekmiştir.Afganistan'da yaşanan terör,uyuşturucu gibi istikrarsızlığın temelini oluşturan sorunların çevre ülkelere de yayılmasından endişe duyulmuştur. RF,enerji kaynaklarının güvenlik kontrolünü sağlamak ve arka bahçesi olarak gördüğü Orta Asya'daki egemenliğini korumak istemesinin yanında genç nüfusu tehdit eden uyuşturucu sorununda dolayı Afganistan ile yakından ilgilenmiştir.ÇHC uzun yıllardan beri Doğu Türkistan'da yaşanan ayrılıkçı faaliyetlerin iç siyasetini olumsuz etkilemesinden ve ekonomi alanında yapmış olduğu yatırımların zarar görmesinden çekinmektedir.ŞİÖ etrafındaki iki gücün politikaları doğrultusunda ilişkilerini şekillendirmiştir. ŞİÖ'ye üye devletlerin ayrıldıkları konuların bulunmasının dışında ortak strateji geliştirdikleri hususlarda bulunmaktadır.ABD'nin Kırgızistan ve Özbekistan üslerini kapatarak bölgeyi terk etmesi gerektiği konusunda RF ve ÇHC ortak fikri paylaşmaktadır.Orta Asya içerisindeki üçüncü bir etkin gücün varlığı istenmemektedir.RF ve ÇHC, ABD güçlerinin bölgeyi terk etmesi ve terörizmle uyuşturucu konusunda ŞİÖ çatısı altında hukuksal ve uluslararası düzeyde mücadele edilmesine yönelik faaliyetlerine devam etmektedir.
Özet (Çeviri)
Shanghai Cooperation Organization (SCO) is a regional cooperation organization established in 2001 by China, Russia, Kyrgyzstan, Kazakhstan, Tajikistan and Uzbekistan. In 1996, the organization emerged as a“Shanghai Five”to solve the border problems among the members except Uzbekistan. In 2001, Uzbekistan became the“Shanghai Cooperation Organization”with its inclusion. Together with SCO, the“Shanghai Five”has become a regional cooperation organization aiming to be effective in many areas. In particular,the organization has emphasized co-operation in the field of security and aims to eliminate terrorist, extremism and separatism threatening elements of security in the region. However, after the September 11 attacks,a new era began in Central Asia with the US beginning to intervene in the Afghanistan region, and the SCO was adversely affected negatively.The SCO has been influential in the development of policies for the geopolitical position of Afghanistan.As Afghanistan is the gateway to Asia, it draws attention to global forces. Afghanistan is feared that the problems underlying terrorism and drug instability are spreading to neighboring countries.Has led Iran to closely deal with Afghanistan because of the drug problem that threatens the young population as well as the desire to preserve Central Asia's sovereignty, which RF energy sources regard as security checks and backdoors. The People's Republic of China has been afraid that the separatist many years and that the investments they have made in the field of economy have been damaged.Two power struggles around the SCO have shaped their relationship in the direction of politics. Apart from the fact that the SCO is surrounded by issues, they have developed common strategies.The RF and the People's Republic of China share the common idea that the US should abandon the Kyrgyzstan and Uzbekistan bases and leave the region.The presence of the third active force in Central Asia is not desirable. The Russian Federation and the People's Republic of China are continuing their activities to fight against terrorism and drugs around the World War II in the legal and international level.
Benzer Tezler
- Ekonomik entegrasyon teorileri çerçevesinde Şanghay İşbirliği Örgütü ve Türkiye ilişkileri
Shanghai Cooperation Organization and Turkey relations within the framework of the theory of economic integration
GÜLDEN ŞENSOY
- Güvenlik politikaları açısından 11 eylül sonrası NATO ve Şanghay İşbirliği Örgütü'nün mukayesesi
Comparison between NATO and Shanghai Cooperation Organization in terms of security policies after 9/11
ERCAN BALÇIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Uluslararası İlişkilerKara Harp Okulu KomutanlığıGüvenlik Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FIRAT PURTAŞ
- Afganistan-Çin ilişkileri
Afghanistan-China relations
FARIDULLAH TALASH
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Uluslararası İlişkilerNiğde ÜniversitesiAvrasya Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA TALAS
- Şanghay İşbirliği Örgütü, geleceği ve Türkiye
Shanghai Cooperation Organization, future and Turkey
TANSEL EKEMENLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Uluslararası İlişkilerUfuk ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OYA AKGÖNENÇ
- Security regionalism in Central Asia
Orta Asya'da güvenlik bölgeselliği
BERİVAN AKIN
Yüksek Lisans
İngilizce
2009
Uluslararası İlişkilerİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Bölümü
DR. HASAN ALİ KARASAR