Hekim Beşir Çelebi Mecmûʿatüˈl-Fevâyid (Giriş-inceleme-çeviri yazılı metin-dizin)
Hekim Besir Celebi Mecmûʿatuˈl-Fevâyid (Introduction-analysing-text-index)
- Tez No: 525636
- Danışmanlar: PROF. DR. RECEP TOPARLI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 705
Özet
Eski Anadolu Türkçesi dönemine ait tıp alanında pek çok telif ve tercüme eser yazılmıştır. Üzerinde çalıştığımız Mecmûʿatüˈl-Fevâyid de XV. yüzyılda kaleme alınmış bir tıp eseridir. Hekim Beşir Çelebi tarafından yazılan eserin üç nüshası bulunmaktadır. Bu nüshalardan ilki Paris Bibliotheque Natione'de Suplement Turc 234'te kayıtlı Paris nüshasıdır. İkinci nüsha Cerrahpaşa Tıp Tarihi Müzesinde 684 numarada kayıtlı Cerrahpaşa nüshasıdır. Son nüsha ise Konya Yazma Eserler Bölge Müdürlüğünde E-106 numarada kayıtlı Konya nüshasıdır. Çalışmamız Konya ve Cerrahpaşa nüshaları üzerine kurulmuştur. Esas metin olarak Konya nüshası tercih edilip Cerrahpaşa nüshası ile tenkitli metin hazırlanmıştır. Bu çalışma Giriş, İnceleme, Çeviri Yazılı Metin ve Dizin olmak üzere dört bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde öncelikle Türklerin tıp tarihi hakkında kısa bir bilgi verildikten sonra incelememize konu olan eser ve yazarı hakkında bilgi verilmiştir. İnceleme bölümünde eserin taşıdığı yazım özellikleri belirlendikten sonra metin üzerinde ses ve şekil bilgisi bakımından inceleme yapılmıştır. Tespit edilen özellikler verilen örneklerle desteklenmiştir. Çeviri Yazılı Metin bölümünde çeviri yazı işaretleri kullanılarak eserin yazı çevirimi yapılmıştır. Dizin bölümünde metinde geçen tüm sözcükler ve aldıkları ekler alfabetik olarak sıralanmıştır. Sözcüklerin varak ve satır numaralarıyla birlikte metinde geçtiği yerler ve kaç kez geçtiği gösterilmiştir. Türkçe olmayan sözcüklerin kökenleri yazılmış ve metinde geçen anlamları verilmiştir.
Özet (Çeviri)
Many copyright and translation work in the field of medicine was written in the Old Anatolian Turkish period. Mecmûèatüˈl-Fevâyid is a medicine text written in 15th century. There are three copies of the work written by Hekim Beşir Çelebi. The first copy is the Paris copy registered in the Paris Bibliotheque Natione at the Suplement Turc 234. Second copy is the Cerrahpaşa copy registered in the Cerrahpaşa Medicine Historical Museum at the 684 number. The last copy is the Konya copy registered in the Konya Yazma Eserler Bölge Müdürlüğü at the number of E-106. The current study focuses on the Konya and Cerrahpaşa copies. Konya copy was preferred as the main text and criticism text was prepared with the Cerrahpaşa copy. This study consists of four chapters as Introduction, Analysing, Text and Index. In the Introduction chapter, the brief information was firstly given about Turkish history of medicine and then information about mentioned text and its author was given. In the Analysis chapter, after the writing features of the text was determined, examination on the phonological and morphological of text was performed. Features were supported with the given example. In the Text chapter, the transcription of the text was obtained using transcription symbols. In the Index chapter, all words and their affixes were put into an alphabetical order. The page and line numbers of the words and number of the words were given. The origin of the borrowing words was written and their meaning was given.
Benzer Tezler
- Aile sağlığı merkezine başvuran 18-65 yaş arası bireylerin gıda takviyesi alım davranışları ve ilişkili etmenlerin değerlendirilmesi
Dietary supplement intake and evaluation of related factors among 18-65 aged primary care patients
NAİME SEVGİ KARADAĞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Aile Hekimliğiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSEREN PAMUK
PROF. DR. KURTULUŞ ÖNGEL
- Sağlıkta performans ölçümünde hastanın raporladığı sonuç ölçümlerinin ağız ve diş sağlığı hizmetleri bağlamında kullanılabilirliği üzerine bir araştırma
A research on the usability of patient-reported outcome measurements in health performance measurement in the context of oral and dental health services
TUĞÇE UZUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sağlık Yönetimiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEVENT BEKİR KIDAK
- Uygulamalı etik başlığı altında tıbbi araştırmalarda etiğin rolü ve tabibin ahlaki değerinin tarihi
The role of ethics in medical research as part of applied ethics and the history of moral values for physicians
RABİA TUBA GÜÇEL PİRİNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Deontoloji ve Tıp TarihiPamukkale ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİKRİ GÜL
- Tıfli Ahmed Çelebi hayatı, edebi şahsiyeti, eserleri ve divanının tenkitli metni
Tıfli Ahmed Çelebi, his live, literary personage, works, edition critique of divan
BEKİR ÇINAR
- Yaşlı bireylerin beslenme durumları ile tükürük akış hızları arasındaki ilişki
The relationship between nutritional status and salivary FLOW rate in older adults
GİZEM AKKURNAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Beslenme ve Diyetetikİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiYaşlı Sağlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLŞAH KANER TOHTAK