Geri Dön

1970-1972 yılları arası dönemde Cumhuriyet Gazetesi'nin yayın politikası

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 52673
  2. Yazar: CANSEL YARAR
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. NURETTİN GÜZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Gazetecilik, Journalism
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1996
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 199

Özet

Türkiye'de sivil demokratik yaşam günümüze kadar üç kez kesintiye uğramıştır. Bütün vatandaşları ilgilendiren bu dönemlerde basın bir yandan gelişmelere belirli tepkiler göstermiş diğer yandan da kamuoyunu hem aydınlatmak hem de yönlendirmek işlevlerini yerine getirmiştir. Bu dönemlerden biri olan ve 12 Mart 1971'de gerçekleşen muhtıra ve sonrası dönemde, Türkiye siyasi ve sosyal kargaşanın hüküm sürdüğü ve ilk kez kapsamlı terör hadiselerinin yaşandığı günlere şahit olmuştur. Ayrıca bu dönem, Cumhuriyet tarihimizde demokrasinin tüm sivil kurumlan ile yerleşme mücadelesinin verildiği ilginç zamanlar da banndırmaktadır ve siyasi bir arayış vardır. Yerleşik bazı kurumlarda ve partilerde köklü değişiklikler de yaşanmıştır. Türkiye demokrasisinin üçüncü kesintisi olan 12 Eylül 1980'e sebeb olan hadiselerin temellerinden kimisi de bu dönemde atılmıştır. 12 Mart 1971 Muhtırası döneminin etkili basın organları arasında genel olarak dönemin muhalif partisi CHP'yi destekleyen ve sol siyasi görüşe seslenen bir gazete olarak Cumhuriyet gazetesinin yayın politikasını ele almak bu çalışmanın amacıdır ve gazetenin siyasi gündemle ilişkisi, tepkileri, kendi içinde yaşanan değişimlerin yapısal ve siyasi taraftan da değerlendirilmiştir. Çalışmada görülmüştür ki, Cumhuriyet gazetesi 12 Mart Muhtırasını başlangıçta desteklemiş ancak aynı zamanda askerin yeniden rejime ara vermesini de istememiştir. Muhtıra nedeniyle gazete muhafazakar ve gerici güçler olarak tanımladığı kesimi ve bu kesimin başında da Adalet Partisi'ni suçlamıştır. CHP'yi ise yetersiz kalmakla eleştirmiş ve partide değişim gerektiğini ifade etmiştir. Cumhuriyet'in yayın politikası, gazetenin hem yöneticisi, hem de başyazan Nadir Nadi'nin başyazılan ve gazetenin belli başlı köşe yazarlarının yazılan değerlendirilerek anlaşılmaya çalışılmıştır. 1960'dan 1971 Mart'ına kadar uzanan dönemde günlük gazetelerde büyük gelişmeler olmuş ve gazeteler kamuoyunun oluşmasına daha çok katkıda bulunan siyasi bir yapı da kazanmışlardır. Cumhuriyet'in tirajı da o sıralarda 160 bine yükselmiştir. Çalışmada, dönemin anılan özelliklerine genel olarak yaklaşılmıştır. Cumhuriyet gazetesinin belirli bir konu ile ilgili yayın politikasını daha iyi anlayabilmek için bazı olayların ayrıntısına girilmiştir. Tezimizin konusu itiban ile Cumhuriyet'in yayın politikası ise muhtıra öncesi gelişmeler, muhtıra ve muhtıra sonrası oluşumlar ile sımrlandınlmışür. Aynca muhtıra ile beraber yaşananlar ve sonrasındaki gelişmeler de ele alınmış ve bir anlamda askerin kışlasına geri dönüşüne kadar11 geçen zaman genel olarak ele alınmıştır. Cumhuriyet gazetesinin o günlerde ülkemizde kapladığı siyasi etki alanının oldukça geniş olması ve açıkçası belirli bir görüşün sesi olarak sahnede yer alması, bu çalışmada dikkate alınmıştır ve bu nedenle belirli çözümlemeler ve yorumlar getirilirken diğer basın organlarının yayın politikaları ile bir kıyaslama yapmak da amaçlanmamıştır. 1970-1972 döneminin siyasal olayları ele alınırken Adalet Partisi'nin Türkiye'nin yönetiminde yapmaya çalıştıkları ve engelleri değerlendirilmiş ve ekonomik olaylar iç ve dış siyaset unsurları ile de iıtibatiandırılmıştır. Muhalefetin durumu ise bu bölüm içinde ayrıca incelenmiştir. Bir anlamda bu incelemelerin ışığında dönemin sosyoekonomik tablosu sergilenmiş ve 12 Mart 1971 Muhtırası'nı gerektiren sebebler takdim edilmeye çahşılmıştır.Doğrudan Cumhuriyet gazetesi ve rejimden nasıl etkilendiği de çalışma kapsamında tutulmuştur. Muhtıraya kadar olan dönemde Cumhuriyet'in yayın politikası, iktidar partisi AP'ye genel bir eleştiri içermektedir. Gazete ülkede iktisadi yaşamın AP iktidarı nedeni ile iflasa sürüklendiği kanaatindedir ve olaylardan tamamen AP'yi sorumlu tutmaktadır. Savunageldiği CHP ise belirli ideolojik değişimler içerisindedir ve bu yapısal sonuçlan da beraberinde getirmektedir. Gazetenin, CHP'nin geçirdiği bu evrelere gösterdiği tepkiler de konu edilmiştir. Muhtıranın verildiği zaman dilimi ile başlayan Cumhuriyet'in yayın politikası farklılıklar arzetmektedir. Bunun ana sebebleri arasında gazetede yaşanan kadro değişiklikleri bulunmaktadır ve yazarların makaleleri ve gazetenin haberleri ışığında, rejim ve gidişata gösterilen tepkiler incelenmiştir. Genel yayın politikasını etkileyen faktörlere de değinilmiş ve bunlar arasında yalnızca dönemin siyasal olayları değil aynı zamanda gazete içindeki çatışmalar da yer almıştır. Gazetenin bu dönemde iki yönetim evresi sözkonusu olmuştur ve bunlar kimi zaman birbiri ile tamamen örtüşen kimi zaman belirli farklar ile bütünleşen ama çoğunlukla dünya görüşü açısından taban tabana zıt politikalar sergilemişlerdir. Rejimin Cumhuriyet gazetesine fiili yansımaları da söz konusu olmuş ve bunlar da çalışma kapsamı içinde tutulmuştur.

Özet (Çeviri)

There have been three military interventions into democratic political process of Turkey since her foundation in 1923. In 1960, colonels deposed the Bayar- Menderes government so the then Democrat Party by direct action. In 1971, 12th March mounting terrorism led the senior military leaders to mount a“coup by memorandum”that forced Prime Minister to resign and permit organization of an above-party's government. In 1980, the country's five top military leaders took power after both repeated warnings to politicians and careful planning. All these interventions had aimed to ensure the stability and security of the state and guarantee continuation of Atatürk's principles, to stem the political and economic deterioration and to combat the terrorism that engulfed the country during those times. The origins of active democratic politics go back to the opening of the political process by President İnönü, leading to the first open elections in 1955 so the democratic experience in Turkey is quite young. Whatever the wisdom of military intervention on each occasion, Turkish democracy in practice has emerged more vigorously after each interval, regardless of the laws passed in the immediate aftermath of the coups but these interventions have been very controversial within Turkey, citizens have been affected directly and the media played roles of not only responding to these intervals on behalf of citizens and informing them on what was going on but also manipulating or orienting them in certain aspects. Military's motives have been both positively and negatively assessed by differing parts of the politic and social spectrum and the media has always been one of them. The Daily Cumhuriyet was very influential and dominant among the opposition flank and was appealing almost to the leftist wing. The main aim of this research is to expose the political, economic and social events of the second military interval, the of 12th March, which paved the way to that coup by memorandum and toIV analyze a papers reaction to that coup by examining carefully news, entire publish policy of Cumhuriyet and the opinions of columnists of this paper who expressed them on almost daily basis. This research as a master thesis shows that Cumhuriyet was very keen to applaud the second military intervention at the beginning but was very reluctant to it too during its regime. Cumhuriyet was accusing the AP, the Justice Party of Mr. Demirel, to have caused the motifs for this intervention but criticized the CHP, the People's Republican Party of Mr. İnönü, for having been insufficient in opposition and demanded it to pass a dramatic change not only in its leadership but also in its ideological approach. There has been a noticeable change in the Turkish press from 1960's unto 1971's overtaking a political structure inside it and gaining a role to influence the public opinion too and Cumhuriyet had a circulation of 160.000 that might be big for Turkey. Cumhuriyet had also been affected by coup for several reasons and these have been also examined. Cumhuriyet had entirely different characteristically periods under that time caused by two different administrations of the paper and had different editors and columnists so reflecting also different publish policies. All these have been tried to put into this study and to show how a part of the Turkish press so for this study the Cumhuriyet daily witnessed ideological changes inside and outside it.

Benzer Tezler

  1. Soğuk Savaş döneminde Türkiye'nin askeri teknoloji kaynakları (1946-1990)

    Turkey's military technology resources during the Cold War (1946-1990)

    ERCAN KOSTAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk İnkılap TarihiAnkara Üniversitesi

    Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NECDET AYSAL

  2. Perge antik kentinde bulunan Anıtsal çeşme (F3)'nin belgelenmesi ve koruma önerileri

    Documentation and conservation proposals for the Monumental fountain (F3) of Perge

    FEVZİYE DUYGU AKSOY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. GÜLSÜM TANYELİ

  3. Avrupa Birliği'nde ve Türkiye'de Çevre Hukuku

    Environmental law in European Community and Turkey

    SELMA AKSOY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    EkonomiAnkara Üniversitesi

    Avrupa Toplulukları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FÜSUN ARSAVA

  4. Gecekonduların konut politikalarındaki yeri

    Başlık çevirisi yok

    İSMAİL ÖZELGE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1987

    EkonomiGazi Üniversitesi

    PROF. DR. EYYUP GÜNAY İSBİR