Kuzeybatı grubu Türk lehçelerindeki (Başkurt, Kazak, Kırgız, Nogay, Tatar) tabiat konulu atasözleri ve Türkiye Türkçesi atasözleri ile karşılaştırılması
The comparison of Turkish proverbs with proverbs of dialects belonging to the northwest group (Başkır, Kazakh, Kyrgyz, Nogai and Tatar) about the basis on nature
- Tez No: 528126
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET GÜRLEK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Atasözleri, tabiat, Başkurt, Kazak, Kırgız, Nogay, Tatar, Türkiye Türkçesi, Türk lehçeleri Kuzeybatı grubu, Proverbs, nature, Bashkir, Kazakh, Kyrgyz, Nogai, Tatar, Turkish, Turkic dialects belonging to Northwest group
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 785
Özet
Bu tezimizde tabiat ile ilgili Başkurt, Kazak, Kırgız, Nogay ve Tatar Türkçelerindeki atasözleri Türkiye Türkçesindeki atasözleriyle karşılaştırmalı biçimde incelenmiştir. Atasözleri; halkın dünya, hayat, çevre, tabiat, toplum hakkındaki görüşlerini yansıtmaktadır. Bununla birlikte atasözleri halkın yaşam tarzı, manevi değerleri, toplumdaki görgü kuralları ile ilgili bilgi vermektedir. Tezimizde seçtiğimiz Kuzeybatı Türk lehçelerindeki ve Türkiye Türkçesindeki atasözleri içerik açısından incelenmiştir ve bu atasözlerinin ortak yönleri ile özellikleri ortaya konulmuştur. Tezimizde Kuzeybatı Türk lehçelerindeki“atasözü”teriminin karşılığı verilmiş; verilen karşılıklar tanımlanmıştır. Tanım yapabilmek için sözlüklere, ansiklopedilere ve diğer kaynaklara başvurulmuştur. Kuzeybatı grubundaki bu lehçeler ile Türkiye Türkçesindeki atasözlerinin kaynakları, konuları, sınıflandırılması ve bunlar üzerine yapılan çalışmalar hakkında ayrıntılı bilgiler verilmiştir. Bunun yanı sıra bu lehçelerdeki atasözleri üzerine yapılan derlemeler, bilimsel çalışmalar, makaleler, bildiriler ve sözlüklerin bibliyografyası ortaya konulmuştur. Türk lehçelerinin sınıflandırılması ve Kuzeybatı grubuna ait olan lehçelerle ilgili bilgiler yer almıştır. Canlı tabiatla ilgili atasözleri bölümünde hayvanlar ve bitkilerle; cansız tabiatla ilgili atasözleri bölümünde ateş, toprak, su, hava durumu ve iklim şartları, gök cisimleri, madenler, yüzey şekilleri vb. konularla ilgili halkın görüşünü, denemelerini ve gözlemlerini yansıtan atasözleri karşılaştırılarak incelenmiştir. Başkurt, Kazak, Kırgız, Nogay ve Tatar Türkçelerindeki atasözleri Türkiye Türkçesine aktarılarak anlamları açıklanmıştır.
Özet (Çeviri)
This thesis examines the nature of proverbs of Bashkir, Kazakh, Kyrgyz, Nogai and Tatar Turkic proverbs in basis with comparative to the Turkish proverbs. Proverbs reflects people's views about the world, life, environment, nature, society. At the same time proverbs provide information about people's lifestyle, spiritual values, and the rules of manners in society. For this thesis we have choose provebs of the Northwest dialects and the Turkey Turkish and examined them in terms of content also intoduced their common aspects and features. In the thesis, the term“proverb”is defined, the term“proverb”is chosen from Northwestern group of Turkish dialects, dictionaries and encyclopedias and other sources are referred in order to explain. In addition, we have put forward the compilations, scientific studies, articles, reports and bibliographies of dictionaries on proverbs in these dialects. In addition to this, information about the classification of Turkish dialects and the dialects belonging to the Northwest (Kipchak) group are included. In the chapter about proverbs of animals and plants and inanimate nature related to the wild nature which include fire, earth, water, weather and climate conditions, celestial bodies, mines, surface shapes, etc. are examined by comparing the views of the people concerned with the topics, their experiences and observations. Bashkir, Kazakh, Kyrgyz, Nogai and Tatar Turkic proverbs meanings in basis with comparative to the Turkish proverbs have been explained.
Benzer Tezler
- Kuzey-Batı (Kıpçak) grubu Türk lehçelerinde çokluk şekilleri
North-West (Kipchak) Turkish dialects plural forms
İLKER AVCIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Türk Dili ve EdebiyatıOrdu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SALİM KÜÇÜK
- Kuzeybatı Kıpçak grubu lehçelerinde yer alan vokal köklü kelimelerin sınıflandırılması
Method and techniques that are used in teaching foreign language are adapted to teaching Turkish
YASEMİN GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DilbilimOrdu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL DOĞAN
- Codex cumanicus'un söz varlığı ile günümüzde Kafkasya'da konuşulan Kıpçak grubu Türk lehçelerinin söz varlığının ses ve anlam bakımından karşılaştırılması
Comparison of codex cumanicus and Kipchak group Turkish dialects spoken in the caucasus today in terms of voice and meaning
BEYTULLAH KOCABAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKÇE YÜKSELEN PELER
- Kazan-Tatar Türkçesinin tarihî Kıpçak yadigârları bağlamında aidiyeti -anlam bilimsel bir karşılaştırma-
The involvement of Kazan-Tatar language in the context of historical Kıpchak texts -a semantic comparison-
ÖZGE SÖNMEZLER DURAN
Doktora
Türkçe
2020
DilbilimSelçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. UFUK DENİZ AŞCI
- Karaçay Malkar Türkçesinde kelime grupları
Word groups in Karaçay Malkar Turkish
SANİYE AYBÜKE VARDAR
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİLİBRAHİM ERTÜRK