Impacts of climate nonstationarities on hydroclimatological variables in turkey
Türkiye üzerindeki hidroklimatolojik değişkenlere iklim durağansızlıklarının etkileri
- Tez No: 528179
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL YÜCEL, DOÇ. DR. CEYLAN TALU YOZGATLIGİL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 287
Özet
Çoklu durağansız dağılım fonksiyonları kullanılarak, bu çalışma da Türkiye deki hidroklimatolojik değişkenlerin yıllık ve mevsimlik ekstremlerindeki durağansızlık etkileri gözlem ve 2050-2010 CORDEX periyodu için araştırılmıştır. Gelecek dönem akımı kalibre edilmiş HBV-Light hidrolojik modeli kullanılarak üretilmiştir. CORDEX modellerinin değerlendirmesine göre yağış için EC-EARTH ve HadGEM2-ES den üretilen RCM ler ve sıcaklık için CCLM4-8-17 RCM modeli ile birleştirilmiş GCM HadGEM2-ES modeli gözlemler ile daha iyi bir yakınlık göstermiştir. Bütün değişkenler için, GEV dağılımı diğer dağılımlardan gözlemlere daha iyi uygundur. Gözlem periyodu süresince genellikle Türkiye de, ve özellikle doğu kısmında, durağansızlık etkileri hem yıllık hemde mevsimsel en yüksek (+5 °C e kadar) ve en düşük sıcaklık (+10 °C e kadar) lar için pozitiftir. Bu etkiler gelecek dönemde güçlenmektedir. Gözlenmiş yağışlar da, pozitif etkiler (%50 e kadar) yıllık maksimun için kaydedilmiştir fakat çoğu istasyon, özellikle Güney-Doğu Anadolu, Orta Anadolu, ve Doğu Anadolu da negatif etkiler (%40 a kadar) göstermiştir. Gelecek dönem süresince hem yıllık hemde mevsimsel yağış maksimumu için çoğukez pozitif etkiler bulunmuştur. Şuandan gelecek zamana etki tipinde bazı ters dönüşümler de görülmüştür. Yukarı Fırat Havzasında, yıllık yüksek akımlar için, dört alt-havza pozitif etkiler gösterdi (+12 e kadar) ve dört alt-havza negatif etkiler (-30 e kadar) göstermiştir. Fakat, daha çok pozitif etkiler düşük akımların yıllık ve mevsimlik maksimumları için elde edilmiştir. Düzeltilmiş RCM ler yağış için durağansızlık sinyalini kaybetme eğilimindedir. Mevcut ve yeni hidrolik yapıların planlama aşamalarında ve işletilmelerinde, durağansızlık yaklaşımının ekonomik açıdan ve tedbirli olmak için dikkate alınması önerilir. Daha ılıman düşük sıcaklıklar dağlık bölgelerde kar toplanmasını azaltırken suyun korunmasına karşı daha fazla önlem verilmelidir
Özet (Çeviri)
Using multiple nonstationary frequency distributions, this study investigated the impacts of nonstationarities on yearly and seasonal extremes of hydroclimatological variables for observations and CORDEX projected data of period 2050-2100 in Turkey. Future streamflow is generated using the calibrated HBV-light hydrological model. Evaluation of CORDEX models suggests that for precipitation RCMs originated from GCMs EC-EARTH and HadGEM2-ES and for temperature GCM HadGEM2-ES coupled with RCM CCLM4-8-17 showed better agreement with observations. GEV distribution fits observation better than other distributions for all variables. During historical period generally in Turkey, and particularly in the eastern part, nonstationarity impacts are positive on yearly as well as seasonal temperature maxima (up to 5°C) and minima (up to 10°C). These impacts are amplified during the projection period. For observed precipitation, positive impacts (up to 50%) are recorded for yearly maxima but many stations, particularly in South-Eastern Anatolia, Central Anatolia, and Eastern Anatolia, exhibited negative impacts (up to 40%). Mostly positive impacts are found during the projection period for yearly and seasonal precipitation maxima. Some reversal in the impact type also appeared from the current to the future period. In Upper Euphrates basin, for annual high flows, four sub-basins showed positive impacts (up to 12%) and four sub-basins showed negative impacts (up to 30%) however mostly positive impacts are obtained for annual and seasonal maxima of low flows. Bias-adjusted RCMs tend to lose the nonstationarity signal for precipitation. It is suggested that in the operational and planning strategies of existing and new hydraulic structures, the nonstationarity approach should be taken into account to be in the safe side and economical scale. More precautions should be given to water conservation as milder minimum temperatures might contribute to less snowpack in mountainous regions.
Benzer Tezler
- Climate change and futureproofing infrastructure: Etimesgut, Ankara case study
İklim değişikliği ve geleceğe uyumlu altyapı: Etimesgut, Ankara örneği
SERTAÇ ORUÇ
Doktora
İngilizce
2018
İnşaat MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiYer Sistem Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEN YILMAZ
PROF. DR. İSMAİL YÜCEL
- Climate change impacts on the hydrology of the Euphrates-Tigris basin
İklim değişikliğinin Fırat-Dicle havzası hidrolojisine olan etkileri
DENİZ BOZKURT
Doktora
İngilizce
2013
Deniz Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesiİklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER LÜTFİ ŞEN
- İklim değişikliğinin insan sağlığına etkileri ve sağlık sisteminin iklim değişikliğine uyumu: Uluslararası hastalıkların sınıflandırılması (ICD)
Impacts of climate change on human health and health system adaptation to climate change: international classification of diseases (ICD)
AYŞEN ÖZMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Halk SağlığıAydın Adnan Menderes ÜniversitesiÇevre Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE DİDEM EVCİ KİRAZ
- Türkiye'deki iklim değişikliği ve yağış dağılışının hidroelektrik enerji kazanımı üzerindeki etkileri
Impacts of climate change and distribution of precipitation on hydroelectric power generation in Turkey
UMUT BULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Enerjiİskenderun Teknik ÜniversitesiEnerji Sistemleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULLA SAKALLI
- Impacts of climate change on water resources on eastern mountainous region of Turkey
İklim değişikliğinin Türkiye'nin doğusunda dağlık alanlardaki su kaynaklarına etkisi
ABDULKADİR GÜVENTÜRK
Yüksek Lisans
İngilizce
2013
Mühendislik BilimleriOrta Doğu Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL YÜCEL