Eylemlilik ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkide algılanan anne baba kabul ve reddi aracı rolünün incelenmesi
The mediation analysis of the perceived parental acceptance-rejection in the relationship between agency and psychological well-being
- Tez No: 529107
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP MAÇKALI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Ebeveyn Kabul ve Reddi, Eylemlilik, Psikolojik İyi Oluş, Aracı Değişken, Agency, Parental Acceptance/Rejection, Psychological Well-being, Mediator Variable
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Arel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 80
Özet
Bu çalışmada, üniversite öğrencilerinin eylemlilik ve psikolojik iyi oluş düzeyleri arasındaki ilişkide algılanan ebeveyn kabul ve reddinin aracı rolü incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini, 213 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Anket çalışması olarak yürütülen çalışmada, katılımcıların kişisel bilgileri için“Demografik Bilgi formu”; eylemlilik düzeylerini belirlemek için“Çok Boyutlu Eylemli Kişilik Ölçeği”; algılanan ebeveyn kabul ve reddini değerlendirmek için“Anne ve Baba Kabul Reddi Ölçekleri – Kısaltılmış Yetişkin Formları”, psikolojik iyi oluşu ölçmek için ''Psikolojik İyi Oluş Ölçeği'' kullanılmıştır. Araştırmanın bulguları doğrultusunda, demografik değişkenlere göre katılımcıların eylemlilik ve algılanan ebeveyn kabul ve reddi alt boyutları ile psikolojik iyi oluş puanlarının anlamlı düzeyde farklılaştığı saptanmıştır. Algılanan anne ve baba kabul ve reddinin ayrı ayrı incelendiği çalışmada, eylemlilik ve psikolojik iyi oluş değişkenleri arasındaki ilişki pozitif yönde anlamlı bulunmuştur. Ayrıca eylemlilik ve psikolojik iyi oluş değişkenleri ile anne ve baba kabul ve reddi arasında da anlamlı bir ilişki bulunmuştur. İlişkili olduğu saptanan araştırma değişkenlerinin yordayıcılığını incelemek için yürütülen analiz sonuçlarına göre, anne sıcaklık/şefkat ve ayrışmamış ret alt boyutlarının psikolojik iyi oluşu anlamlı biçimde açıkladığı saptanmıştır. Bununla birlikte, eylemlilik değişkeninin özsaygı, yaşam amacı ve iç denetim alt boyutlarının psikolojik iyi oluşu açıkladığı saptanmıştır. Aracı rol değişkeni olarak incelenen anne kabul ve ret alt boyutlarının ise aracı rolde olmadığı saptanmıştır. Baba kabul ve reddi alt boyutları incelendiğinde ise ayrışmamış ret alt boyutunun psikolojik iyi oluşu anlamlı biçimde yordadığı saptanmıştır. Yordayıcı ilişkide ayrıca eylemlilik değişkeninin özsaygı ve yaşam amacı alt boyutları yordayıcı olarak saptanmıştır. Bununla birlikte, baba kabul reddi ayrışmamış ret alt boyutunun aracı değişken olmadığı saptanmıştır. Araştırmada elde edilen bulguların, psikolojik iyi oluş ve eylemlilik arasındaki ilişkinin söz konusu olduğunu göstermesine ek olarak anne ve baba kabul/reddinin eylemlilik ve psikolojik iyi oluş değişkenleri ile ilişkili olduğunu göstermektedir. Örneklemi oluşturan üniversite öğrencilerinde söz konusu araştırma değişkenlerinin ilişkili saptanması psikososyal ve psikopatolojik açıdan değerlendirilebilecek ilerleyen dönemde yapılacak uygulama ve araştırmalara katkı sağlayabileceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
This study aimed to examine the relationship between agency and psychological well-being with the mediation of perceived parental acceptance/rejection. The research sample consisted of 213 undergraduate students. Survey forms were asked to be filled out for the analysis of the research variables.“Demographic Information Form”,“Turkish Version of Parental Acceptance/Rejection Questionnaire – Mother and Father Adult Form”,“Psychological Well-being Questionnaire”, and“Multi-Measure Agentic Personality Scale”were used. The findings of the study indicated that the means of agency and parental acceptance/rejection subscales as well as psychological well-being were significantly different in terms of demographic variables. Additionally, perceived parental acceptance/rejection was measured separately for perceived maternal and paternal acceptance/rejection. The correlation analyses also demonstrated that agency subscales and psychological well-being were positively correlated. However, perceived maternal and paternal acceptance/rejection were also correlated with agency subscales and psychological well-being. Based on the results in regression analyses among agency, psychological well-being, and parental acceptance/rejection, it was found that maternal warmth and undiffentiated maternal rejection were predictive for psychological well-being, whereas paternal undifferentiated rejection was predictive for psychological well being. Besides, agency purpose in life, self respect and self-monitoring subscales were also predictive for psychological well being. Maternal and paternal acceptance/rejection were not found as mediators in the relationship between agency and psychological well-being despite the presence of correlation among research variables independently. The results of the study is prominent in terms of providing statistical findings regarding the relationship among agency, psychological well-being as well as perceived parental acceptance/rejection. The presence of the relationship in the sample consisted of undergraduates was also considered as contributive in terms of providing information for further research and practices for psychosocial and psychopathological issues.
Benzer Tezler
- Sexual content creation and sexual agency: A qualitative study with women online sex workers
Cinsel içerik üretimi ve cinsel eylemlilik: Kadın çevrimiçi seks işçileri ile nitel bir çalışma
PINAR AYRADİLLİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Psikolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ANIL ÖZGE ÜSTÜNEL BALCI
- Örgütsel erdemliliğin etik iklim ve psikolojik iyi oluşa etkisi
The effect of organisational virtuousness on ethical climate and psychological well being
ALİ KAHVECİ
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimSelçuk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ATİLA YILDIRIM
- Ailesindeki Alzheimer hastası bireylere bakım verenlerin deneyimleri üzerine değerlendirme
An evaluation on family caregivers' experiences of the family member with Alzheimer's disesase
TENZİLE BALIKÇIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SosyolojiYıldız Teknik Üniversitesiİnsan ve Toplum Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞERİF ESENDEMİR
- Hastanede çalışan hemşire ve sağlık personeli örnekleminde 'sosyal iyi olma hali ölçeği' ve 'toplulukçu yeterlilik ölçeği' geçerlilik ve güvenilirlik çalışması
Study on reliability and validity of 'social well being scale' and 'community collective efficacy scale' in sample of nurse and healthcare personnel which work in hospital
NİHAN TURĞUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiAnkara ÜniversitesiAdli Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILDIRIM BEYATLI DOĞAN
- Yetişkinliğe geçiş döneminde yabancılaşma: Çocukluk çağı ruhsal travmaları ve eylemliliğin etkisi
Alienation in the transition to adulthood: The effect of childhood mental traumas and agency
TUĞBA KIRMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimKırıkkale ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN ATAK