Sosyal medyada annelik kimliği bağlamında kullanılan açıklayıcı repertuarlar ve özne konumları
Interpretative repertoires and subject positions used in the context of the motherhood identity in social media
- Tez No: 529640
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKLEM TEKDEMİR YURTDAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Sosyoloji, Psychology, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Eleştirel Söylemsel Analiz yönteminin kullanıldığı bu çalışma, Türkiye'de sosyal medya bağlamında annelik kimliğinin kadınlar tarafından inşasını söylemsel kaynaklar olan açıklayıcı repertuarlar ve özne konumları ile ele almayı amaçlamıştır. Bunun için ilk olarak Facebook ve Instagram kanallarında yer alan fenomen anne profilleri ve annelik gruplarında paylaşılan gönderiler ve bu gönderilere gelen takipçi yorumları incelenmiştir. İkinci olarak birbirinden farklı özelliklere sahip 5 anne ile yarı yapılandırılmış mülakat yapılmıştır. Mülakatların ses kaydı alınmış, bu kayıtların yazı dökümleri yapılmış ve incelenmiştir. Sosyal medya incelemesi sonucunda“bireysel annelik”,“kadın-erkek eşitsizliği üzerinden annelik”,“yeterince fedakârlık”ve“yetersizlik”olmak üzere 4 açıklayıcı repertuar elde edilmiştir. Özne konumları olarak da fenomen anneler için“duyurucu, öğretici, aydınlatıcı, yol gösterici, nasihat edici ve rol model olarak alınabilecek kişi”konumları tespit edilmiştir. Fenomen annelerin takipçileri için ise“fenomen annenin öğreticiliği, aydınlatıcılığı, yol göstericiliği, nasihat ediciliği, haber vericiliği ve örnek rol modelliğini kabul edenler ve kabul etmeyenler”şeklinde özne konumları tespit edilmiştir. Mülakat yapılan katılımcı annelerin konuşmalarında ise“öngörülemeyen annelik”,“denge kurma olarak annelik ”ve“bireysel değişim olarak annelik”olmak üzere 3 açıklayıcı repertuar tespit edilmiştir. Belirlenen özne konumları ise“zahmet çeken kişi”konumu ve“olması gerekeni olan kişi”konumu şeklindedir. Çalışmada kadınların sosyal medyada etkileşimleri ile belirlenen repertuarlar aracılığıyla annelik kimliğini inşayı sürdürdükleri görülmüştür. Mülakatlarda yapılan konuşmalarda da annelik kimliğinin inşasında kullanılan açıklayıcı repertuarların sosyal medya bağlamında kullanılan açıklayıcı repertuarlarla benzeştiği ve farklılaştığı noktaların olduğu görülmüştür. Her iki bağlamda kullanılan özne konumlarının da benzeştiği belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
This study aims to analyze the construction of motherhood identity by women in Turkey using critical discursive psychology's approach and its concepts such as interpretative repertoires and subject positions. For this, firstly, the messages that were shared on profiles of mothers who have become famous through their posts on social media hence called as“phenomena mothers”and of maternity groups on Facebook and Instagram as well as their followers' comments were analyzed. Secondly, semi-structured interviews were conducted with five mothers with different socio-demografic characteristics. Voice recordings of the interviews were collected then these recordings were transcribed verbatim and analyzed as well. As a result of the analysis of the data consisting of social media posts, four interpretative repertoires;“individual motherhood”,“maternity through equality between men and women”,“sufficient sacrifice”and“inadequacy”were obtained. In terms of subject positions, the“phenomena mothers”was determined positioning themselves as“persons who can train, instruct, enlighten, guide, advise others and act as role models”. For the followers of these mothers on social media, the subject positions were determined as“persons who accept these characteristics described above and role model positions of ”phenomena mothers“.The results of the analysis of the interviews revealed three interpretative repertoires, ”unpredictable motherhood“, ”motherhood as maintaining equilibrium“ and ”motherhood as personal change“. The identified subject positions were ”the person who take great pains“ and ”the person becoming her ought self". In the study, it was determined that women continued to construct their motherhood identity through the repertoires determined by their interactions in the social media. The interpretative repertoires in construction of the motherhood identity used by participants who were interviewed compared to the interpretative repertoires used in the social media data were both similar on some aspects and different on other aspects. However, the subject positions used in both contexts didn't differ. The results were discussed in relation to previous studies on motherhood, self-presentation on social media.
Benzer Tezler
- Anneliğe yönelik algıların okul kitaplarında ve sosyal medyada izinin sürülmesi
Tracing the new perception of motherhood in school books and social media
BURCU YALÇINKAYA İLHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sosyal HizmetTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiKadın ve Aile Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GAMZE YILDIZ ŞEREN
- Yeni medyada annelik kimliği: Instagram örneği
Maternity identity in new media: Instagram example
FEYZA ALAGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halkla İlişkilerNecmettin Erbakan ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Reklamcılık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET TARIK TÜRKMENOĞLU
- Sosyal medyanın annelik, tutum ve davranışlarına etkisinin incelenmesi
An examination of the effect of social media on motherhood attitudes and behaviors
ZEYNEP HAFİZE ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN İŞÖZEN
- Annelik sosyalizasyonu ve sosyal medya: Instagram örneği
Maternal socialization and social media: The case of Instagram
MİRAY ZEYBEK KAPLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
SosyolojiYıldız Teknik Üniversitesiİnsan ve Toplum Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ONUR GÜNEŞ AYAS
- Yeni annelik rollerinin sosyal medyada inşası
New maternal roles in social media
MELİS PINAR GÜLMEZ
Doktora
Türkçe
2021
GazetecilikAnadolu ÜniversitesiBasın ve Yayın Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEJDET ATABEK