Psikiyatri kliniğinde yatarak tedavi gören şizofreni ve şizofreni spektrum bozukluğu tanılı hastaların 10 yıl sonraki psikososyal işlevsellik düzeyinin değerlendirilmesi
The evaluation of psychosocial functioning level of hospitalized patients at psychiatry clinic diagnosed with schizophrenia and schizophrenia spectrum disorder following 10 years
- Tez No: 529833
- Danışmanlar: PROF. DR. KÖKSAL ALPTEKİN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Şizofreni, Şizoaffektif bozukluk, İzleme, Psikososyal İşlevsellik, Tedavi İş birliği, Sosyal Destek, Yaşam Kalitesi., Yaşam Kalitesi, Schizophrenia, Schizophrenia Spectrum Disorder, Following, Psychosocial Functioning, Therapeutic Cooperation, Social Support, Quality of Life. Keywords: Schizophrenia, Quality of Life
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Psikiyatri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Amaç: Sosyal işlevsellik kişinin çalışabilmesi, farklı sosyal rolleri yerine getirebilmesi, kendine bakabilmesi, boş zaman aktivitelerini değerlendirebilmesi olarak tanımlanmıştır. Şizofreni hastalarının ciddi bir kısmı yaşamları boyunca kronik ya da dönemsel olarak kişisel, sosyal ve mesleki olarak işlevsellik kaybı yaşamaktadır. Psikososyal işlevselliğin sosyodemografik özellikler, klinik özellikler ve çevresel koşullardan etkilendiği bilinmektedir. Bu çalışmada amacımız, 2006-2009 yılları arasında servisimizde yatmış şizofreni ve şizoaffektif bozukluk tanılı hastaların 10 yıl sonraki işlevselliğini değerlendirmek; psikososyal işlevselliğin sosyodemografik değişkenler, yaşam kalitesi, tedavi iş birliği, algılanan sosyal destek ve eşlik eden tıbbi hastalıklarla olan ilişkisini incelemektir. Gereç ve Yöntem: Dokuz Eylül Üniversitesi Psikiyatri Servisi'nde 2006-2009 yılları arasında yatarak tedavi görmüş, DSM IV-TR tanı kriterlerine göre şizofreni ve şizoaffektif bozukluk tanılarını karşılayan 232 hasta telefon ile aranmıştır. Telefon ile ulaşılabilen 75 hastadan çalışmaya katılmayı kabul eden ve içleme kriterlerini karşılayan 41 hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Telefon ile görüşme yapılan 10 hastaya Olgu Veri Kayıt Formu, Bireysel ve Sosyal Perfomans Ölçeği (PSP) uygulanmıştır. Yüz yüze görüşme yapılan 31 hastaya Olgu Veri Kayıt Formu, Bireysel ve Sosyal Perfomans Ölçeği (PSP), İlaç Tutum Envanteri (DAI-10), Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği Türkçe Versiyonu (WHOQOL-Bref-TR), Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (MSPSS), Pozitif ve Negatif Semptom Ölçeği (PANSS) uygulanmıştır. Bulgular: Çalışmada ulaşılabilen hastalarda %7 ölüm oranı saptanmıştır. Çalışmaya dahil edilen hastaların Bireysel ve Sosyal Perfomans Ölçeği (PSP) puanlarına göre %82,9'unda kötü işlevsellik, %17,1'inde iyi işlevsellik düzeyi saptanmıştır. Hastaneye toplam yatış sayısı ile PSP puanları arasında negatif yönde anlamlı bir korelasyon ilişkisi saptanmıştır. Komorbid tıbbi hastalık varlığı ile PSP puanları arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Depo antipsikotik kullanımı ile PSP puanları arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki saptanmıştır. PANSS toplam, pozitif, negatif, genel semptomatoloji alt ölçek puanları, DAI-10, WHOQOL-Bref-TR'nin tüm alt ölçek puanları, MSPSS toplam, arkadaş ve özel insan alt ölçek puanları ve PSP puanları arasında pozitif yönde anlamlı bir korelasyon saptanmıştır. Depo antipsikotik kullanan hasta grubunda kullanmayan hasta grubuna göre hastaneye toplam yatış sayısı, son 10 yıldaki yatış sayısı ve son 10 yılda metabolik bozukluk gelişme oranı anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur. Klozapin kullanımı olan hasta grubunda kullanmayan hasta grubuna göre son 10 yılda metabolik bozukluk gelişme oranı anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur. Kullanılan antipsikotik sayısı ile hastaneye toplam yatış sayısı, son 10 yıldaki yatış sayısı ve son 10 yılda metabolik bozukluk gelişme arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Sonuç: Bu araştırmada 10 yıl sonra tekrar değerlendirilen şizofreni hastalarında % 7 ölüm oranı saptanmış olması, şizofrenide değişik nedenlerle ölüm oranının normal topluma oranla daha yüksek olduğunu göstermektedir. Türkiye'ye ait ilk sonuç olan bu bulgunun daha detaylı araştırılmasında yarar vardır. Bu hastalarda işlevsellik belirgin düzeyde bozuktur. Artan yatış sayısı, komorbid tıbbi hastalıkların varlığı, sosyal destek sisteminin yetersiz olması, tedavi işbirliğinin bozuk olması, yaşam kalitesinin düşük olması psikososyal işlevselliği olumsuz etkilemektedir. Psikososyal işlevselliği etkileyen faktörlerin araştırılması günümüzde şizofrenide iyileşmeyi sağlayacak etkin tedavi stratejilerinin geliştirilmesinde yararlı olabilir. Bu araştırmada işlevselliği kötü, hastalık şiddeti yüksek hastalarda depo antipsikotik ve çoklu antipsikotik ilaç kullanımı eğiliminin arttığı bulunmuştur. Bu hastalarda metabolik komplikasyonlar daha fazla görülmüştür. Hastalarda ilaç seçimi yapılırken işlevselliğin göz önünde bulundurulması, bununla birlikte metabolik yan etkilerin izlenmesi önemlidir.
Özet (Çeviri)
Purpose: Social functioning is defined that an individual is able to work, carry out different social roles, look after himself/herself and assess spare time activities. A substantial part of patients with schizophrenia go through personal, social and vocational functioning loss as chronic or periodic throughout their lives. Psycosocial functioning is known to be affected by sociodemographic attributes, clinical features and environmental conditions. In this study, our aim is to evaluate functioning of patients following 10 years diagnosed as schizophrenia and schizophrenia spectrum disorder who had been hospitalized at our clinic between 2006-2009; examine the relationship of psychosocial functionality with sociodemographic variables, life quality, medication compliance, perceived social support and accompanying medical illnesses. Material and Method: A total of 232 patients diagnosed as schizophrenia and schizoaffective disorder according to DSM-IV-TR diagnosis criteria and treated at Dokuz Eylül University Psychiatry Department between 2006-2009 as inpatient were phoned. Of 41 patients meeting inclusion criteria out of 75 patients who had accepted to participate in the research as a result of telephone call were involved in the study. 10 patients were applied Case Data Registration Form, Personal and Social Performance Scale (PSP). 31 patients who had been interviewed face to face were applied Case Data Registration Form, Personal and Social Performance Scale (PSP), Drug Attitude Inventory (DAI-10), World Health Organization Quality of Life Scale-Bref-Turkish version (WHOQOL-Bref-TR), Multidimensional Scale of Perceived Social Support (MSPSS), Positive and Negative Symptom Scale (PANNS) were applied. Findings: Mortality rate was found 7% in the patients who could be reached in the study. According to Presonal and Social Performance Scale (PSP) scores of patients involved in the study, poor functioning level was determined in 82,9% and good functioning level was identified in 17,1% of patients. A significant correlation relation was established in a negative way between total number of hospitalization and PSP scores. A negative significant correlation was found between comorbid medical illness presence and PSP scores. A significant relation was determined between depot antipsychotic use and PSP scores in a negative way. A positive significant correlation was established among PANNS total, positive, negative, general symptomatology subscale scores, all subscale scores of DAI-10, WHOQOL-Bref-TR, MSPSS total, friend and special person subscale scores and PSP scores. A total number of hospitalization in patient group using depot antipsychotic compared to those not using, the number of hospitalization in the last 10 years and the development rate of metabolic disorder in the last 10 years were found significantly higher. The rate of metabolic disorder development was established significantly higher in the patient group using clozapine compared to the patient group not using it. A significant relationship was found between the number of used antipsychotic and hospitalization, the number of hospitalization in the last 10 years and metabolic disorder development rate in the last 10 years in a negative way. Result: In this study, 7% mortality rate in schizophrenia patients evaluated after 10 years shows that the mortality rate in schizophrenia is higher than in the normal population. The first result of these findings, is more detailed investigation of benefit to Turkey. The functionality of these patients is significantly impaired. The increased number of hospitalizations, the presence of comorbid medical diseases, insufficient social support system, poor treatment cooperation, and poor quality of life negatively affect psychosocial functioning. Investigating the factors affecting psychosocial functioning may be useful in the development of effective treatment strategies to improve schizophrenia. In this study, it has been found that the tendency of depot antipsychotic and multiple antipsychotic drugs increases in patients with poor functioning and high disease severity. Metabolic complications were more common in these patients. It is important to consider functionality while monitoring the metabolic side effects.
Benzer Tezler
- Psikiyatri kliniğinde yatarak tedavi gören COVID-19 hastalarının sosyodemografik ve klinik özellikleri
Sociodemographic and clinical characteristics of COVID-19 patients treated in a psychiatry clinic
RUŞEN KUYUCU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE GÜL KART
- Üçüncü basamak psikiyatrik tedavi merkezinde psikoz tedavi yaklaşımları-retrospektif, kesitsel bir farmakoepidemiyoloji çalışması
Approaches to psychosis treatment at the third level psychiatric treatment center-a retrospective, cross-sectional pharmacoepidemiology study
ECE DAĞDEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriAtatürk ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HACER AKGÜL CEYHUN
- Psikiyatri kliniğinde yatarak tedavi gören şizofreni hastalarının sosyodemografik ve klinik özellikleri
Sociodemographic and clinical characteristics of inpatients with schizophrenia in psychiatry clinics
YUSUF KOCAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
PsikiyatriÇukurova ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GONCA KARAKUŞ
- Şizofreni ve nevrotik bozukluklarda testosteron düzeyleri ve testosteron düzeylerinin antipsikotiklere cevabı
Serum testosterone levels in schizophrenia and neurotic disorders and testosterone responses to neuroleptics
M. ERKAN ÖZCAN
- Psikiyatri hastalarının taburculuk sonrası ruhsal durumları, işlev görme düzeyleri ve ilişkili faktörlerin belirlenmesi
Mental situations, level of functions and determining of related factors in psychiatric patients after hospitalization
LEYLA ANLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
HemşirelikCumhuriyet ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELMA DOĞAN