Paul Klee'nin oluşturan-biçimlendirme yöntemi ve desende çizginin yeni biçimlendirme olanakları
Formative-forming method of Paul Klee and new forming possibilities of line in drawing
- Tez No: 530022
- Danışmanlar: PROF. DR. CEMİLE ARZU AYTEKİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Sanat Tarihi, Fine Arts, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Resim-İş Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 216
Özet
Birden fazla noktanın bir araya gelerek hareket etmesiyle oluşan çizgi, resmin başat ifade aracı olarak, kompozisyonun yüzeyinde yer alan biçim, renk ve alan sınırlamaları gibi unsurları ortaya çıkaran ve bunları birbirinden ayıran bir niteliğe sahiptir. Sanat alanında yapılan ilk çizgisel biçimlendirmeler, mağara duvarlarına yapılan resimler ile ortaya çıkmıştır. Çizgi, Rönesans döneminde resme hazırlık malzemesi olarak eskiz niteliğinde kullanılmış ve tabloda doğrudan bir ifadesine rastlanmamıştır. Fakat fotoğrafın icadından sonra mağara dönemindeki önemine tekrar kavuşarak başlı başına sanatsal bir öğe olarak görülmüştür. Bir nesnenin dış çizgilerini meydana getiren ve onun algılanmasını sağlayan görsel öğelerin sistemli bir bütününü oluşturan biçim, form ve şekil ile ilişkili olsa da birbirinden ayrı anlamları barındırır. Her sanat biçimi, yaratıcısına özgü duygu ve sezgilerden açığa çıkan bireysel üslup farklılıklarını dile getirir. Bu farklılıkları meydana getiren unsurların sistemli ve belirgin ifadeleri ile biçimci sanat yaklaşımları ortaya çıkar. Sanatçının duyusal ve zihinsel olarak bir bütünü algılaması sonucu görselleştirilerek çizgi ile ifade alan biçimler, desenin oluşumunu meydana getirir. Orta Çağda dinin tekelinde gelişen sanatta daha sonra, aklı yücelten görüşler ile birlikte yeniyi, ilerlemeyi hedef alan modernizm süreci başlamıştır. Sanatta gerçekliğin dış dünyada değil, bireyin iç dünyasında saklı olduğunu farkeden modern sanatçı zamanla, doğayı yansıtan natüralizmden koparak biçimlerini kendi duygu, sezgi, algı ve imgesel gücü ile oluşturduğu dışavurumcu ve biçimci anlayışlara yönelmiştir. Modern sanatta desenin biricik ifade aracı olarak çizgi, soyut düşünceleri dile getiren ve yüzeyde süreci olduğu gibi ortaya koyan bir işlev kazanmıştır. Evrenin temelinde olduğu gibi, sanat yapıtında da sürecin ortaya konması, bir meydana gelme durumu olarak 'oluş'u ifade eder. Sanatın özgürleşmesinde ve ilerlemeci anlayışta, Fransız Devrimi ve Sanayi Devrimi, insanlık tarihinde toplumsal yapıyı değiştiren ve yeniden biçimlendiren iki önemli adım olmuştur. 20. Yy. Endüstri çağında yaşanan teknolojik ve bilimsel gelişmelerle büyük bir dönüşüme uğrayan toplumun yaşam biçimi değişmiştir. Bu dönüşüm toplumda ve sanatta yapıcı ve oluşturucu bir düşünce sisteminin benimsenmesini sağlamıştır. Bu bağlamda, Modernizm sürecinde, toplumun gereksinimlerine sanat aracılığıyla karşılık veren devrim niteliğinde bir okul olan Bauhaus, Walter Gropius tarafından 1919 yılında Almanya'da kurulmuştur. Sanat, tasarım ve mimarlık alanında eğitim veren Bauhaus, uygulamalı sanatlar ile güzel sanatları birleştirmeyi amaçlamıştır. Bauhaus Okulu'nun önemli bir temsilcisi ve ressam olan Paul Klee'nin geliştirmiş olduğu Oluşturan-biçimlendirme yöntemini ve bu yönteme dayalı olarak modern desenlerde (eserlerde) çizginin yeni biçimlendirme olanaklarının, 1920-1960 yılları arasında oluşturulmuş modern anlayıştaki desenler (eserler) üzerinde incelenmesi, bu tezin temel amacını oluşturmaktadır. Araştırma, nitel araştırma özelliği taşımaktadır. Bilimsel araştırma yöntemi olarak tarihsel yöntem yani literatür tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada, ilgili literatür taranarak elde edilen dokümanlar incelenip, araştırmanın konusu tarihsel süreç içerisinde görsel materyallerle desteklenerek tümevarıma dayalı bir yaklaşım çerçevesinde açıklanmaya çalışılmaktadır. Paul Klee'nin geliştirdiği oluşturan biçimlendirme yönteminin modern sanattaki üç desen(çizgisel resim) örneği üzerindeki etkileri, amaçsal(amaçlı) örnekleme yöntemine uygun olarak incelenmektedir. Klee'nin Oluşturucu Biçimlendirme Yöntemi'ne dayalı bulgularda elde edilen, özetlenen ve yorumlanan veriler kavramsallaştırılıp, kodlar halinde düzenlenmekte ve gerekli kodların gruplandırıldığı kategoriler çerçevesinde seçilen görsel eserler yapısal olarak incelenmektedir. Klee, Oluşturan-biçimlendirme yönteminde görünenden görünmeyene ulaşmayı, yüzeyden derine ilerleyen içsel doğanın özüne varmayı amaçlamıştır. Yönteme göre, doğanın özü de, doğan, büyüyen, üreyen ölen güçlerin karşıtlıklarından meydana gelen bir oluş halinde ilerlemektedir. Sonuç olarak, literatürden elde edilen bulgular doğrultusunda, Modern sanatçıların Klee'nin öğretilerinden etkilendiği ve bu etkileri eserlerine yansıttığı, oluşturulan kategoriler ve görsel kodlar üzerinden değerlendirilerek örneklerle açıklanmıştır. Çözümlenen eserler üzerinde yapılan incelemelerde, Klee'nin Oluşturan-biçimlendirme yönteminde olduğu gibi çizgiden yola çıkan biçimlerin ritmik, devinimsel hareketlerin ve karşıtlıkların birarada ve eşzamanlı kullanımına bağlı olarak ortaya çıktıkları görülmektedir. Bu eserlerin soyut ve sürrealist eğilimler barındırdığı, sürrealizmin otomatizm tekniğinden de yararlanılarak oluşturulduğu, içeriksel olarak da sezgisellik ve imgesellik gibi özellikler gösterdiği saptanmıştır. Klee'nin Modern sanatçılar üzerinde bir etki oluşturduğu ve Oluşturan-biçimlendirme yönteminin Modern Sanatta çizgisel resimlerde kullanıldığı görülmektedir.
Özet (Çeviri)
“Line”, which is the essential expression material of the painting, formed by the aggregation and movement of more than one point has a feature which reveals the elements such as shape, color and space limitation on the surface of the composition. The first linear formations made in the field of art have emerged from the cave drawings that have drawn on the ceilings or the walls. Line was used as a sketch in the Renaissance Period as a preparation material and had no direct expression on the painting. However, after the invention of the photograph, it has been seen as an artistic element on itself by regaining its importance in the cave period. Although it relates to the form, shape and figure that makes up a systematic whole of the visual elements that bring out the outlines of an object and provide its perception, it has different meanings. Each art form expresses the individual differences in styles that are evident from the emotions and intuitions inherent by the artist. Systematic and clear expressions of elements are bringing these differences to the shape and formal artistic approaches to emerge. The artist's visualization of the sensory and the mental end result of perception as a whole and the forms that are expressed with a line together brings the formation of the drawing to the square. During the Middle Age, when the art that was evolving by the monopoly of persuasion, the process of modernism, which aims to advance with new ideas and developments, has begun. Realizing that the reality in art is hidden at the inner world of the individual, not outside of the world but, the modern artist has gradually moved away from naturalism, which reflects nature, towards expressive and formal understandings that are formed by his own emotion, intuition, perception and imagination. In modern art, as a unique expression means of drawing, the line has gained a function that expresses abstract thoughts and has revealed them as if they were processes on the surface. Just as it is at the base of the universe, in the work of art it is expressed as 'genesis' as a state of coming to a square. In the liberation of art and progressive understanding, the French Revolution and the Industrial Revolution became the two important steps that changed and reshaped society in human history. In 20th Century during the industry age the technological and scientific developments have changed the life style of the society that has undergone a great transformation. This transformation has enabled the adoption of a constructive and forming system of thought in society and art. In this context, Bauhaus, a revolutionary school that responded to the needs of the society through art by the process of modernism, was established in Germany in 1919 by Walter Gropius. Bauhaus, who teaches art, design and architecture, aims to combine applied arts with fine arts. The exploration of the Formative-forming method developed by Paul Klee, an important representative of the Bauhaus School and the painter, and the possibilities of new styling in modern drawings (artwork) based on this method, on the drawings of modern understanding between 1920-1960, this is the main objective of this thesis. The research has qualitative research capability. Historical method, which is also known as literature review method is used as scientific research method. In the research, the documents obtained by scanning the relevant literature are examined and the subject of the research is tried to be explained within the framework of an inductive based approach by supporting the visual materials during the historical process. The effects of the Formative-forming method developed by Paul Klee on the three modern drawing (linear picture) examples are investigated in accordance with the purposeful sampling method. The summarized and interpreted data obtained from Klee's Formative-forming method are conceptualized, organized into codes, and selected visual artifacts are examined structurally in the framework of the categories in which necessary codes are grouped. Klee aims at reaching the appearance of the Formative-forming method, reaching the essence of the inner nature that goes deep from the surface. According to the method, the essence of nature is advancing into a form that comes from the oppositions of the born, growing, reproducing, dying powers. As a result, in the direction of the findings obtained from the literature, it is explained with examples by evaluating the categories and visual codes that modern artists are influenced by Klee's teachings and reflected these effects on his works. In the investigation made on the analyzed works, reveal that the line-shaped forms of Klee are in the Formative-forming method, and that rhythmic, kinetic movements and contradictions are brought about by together and simultaneous use. It has been found that these works are based on abstraction and surrealist tendencies, utilizing surrealism automatism technique, and have content, such as intuitiveness and imaginary. It is seen that Klee has an influence on modern artists and the Formative-forming method is used in linear art in Modern Art.
Benzer Tezler
- Müzikteki varyasyon formu ve resimsel algılanışı
The Variation form in music and its pictorial perception
YAPINCAK GÜRERK
- Paul Klee'nin sanatı: Tinsel dünyası ve resimlerinin oluşum mantığı-mamari kurgusu
The art of Paul Klee: his spiritual world and the creation idea and architectural construction of his paintings
VİLDAN ERTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Güzel SanatlarIşık ÜniversitesiSanat Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLÜFER ÖNDİN
- Espas
Başlık çevirisi yok
MEHMET KAVUKÇU
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. ADNAN ÇOKER
- Kandinsky, Klee ve Malevich'in metinleri ve yapıtları arasında bir araştırma
A comparision between Kandinsky's, Klee's and Malevich's texts and art works
EVREN YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Güzel Sanatlarİstanbul Teknik ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA ÖGEL