Özbek Türkçesinde ünlemler (Art zamanlı bir inceleme)
Interjections in Uzbek Turkish (Diacronique an investigation)
- Tez No: 530649
- Danışmanlar: PROF. DR. TALİP YILDIRIM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Uşak Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 412
Özet
Ünlemler konusu, dil bilgisi çalışmalarında diğer sözcük türlerine oranla en az işlenen ve farklı şekillerde ele alınan konulardandır. Ünlemlerin tanımı, kapsamı, diğer sözcük türleri arasındaki yeri, kendi içinde nasıl sınıflandırılacağı hususunda bilim adamları arasında görüş birliği sağlanamamıştır.“Özbek Türkçesinde Ünlemler”başlığını taşıyan tezimizde ünlemler üzerine yapılan yurt içi ve dışındaki çalışmalar ünlem tanımı, kapsamı, özellikleri ile ünlemlerin gramerlerdeki yeri ve kendi içinde sınıflandırılması noktasında ele alınmıştır. Özbek Türkçesi metinlerinden tespit edilen ünlemler bu bağlamda ele alınarak ünlem kavramı tanımlanmış, ünlemin kapsam sınırları çizilmiş, ünlemlerin özellikleri belirlenmiş ve bağımsız bir sözcük türü olarak ele aldığımız ünlemler kendi içinde yapısal ve anlamsal açıdan sınıflandırılmıştır. Tespit edilen ünlemler köken bilgisi bakımından irdelenmiş ve tarihî Türk lehçeleriyle karşılaştırılmıştır. Böylece Türk dilinin tarihsel sürecinde Özbek Türkçesinde kullanılan ünlemlerin hangi dönemden itibaren kullanılmaya başlandığı ve geçirdiği farklı evreler tespit edilmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The subject of interjections is one of the least discussed subjects of grammatical issues compared to other parts of speech. Scientists couldn't come to an agreement on the definition of interjections, its scope and place among other parts of speech and how to classify interjections in itself. In our thesis titled“Interjections in Uzbek Turkish”, both national and international studies on interjections were discussed. In addition, the definition of interjections, its scope, its place in grammar and its classification in itself have been discussed. By analyzing the interjections taken from the Uzbek Turkish texts, the term interjection has been defined. Also, its scope and properties have been determined. Lastly, as an independent part of speech, interjections have been classified in itself in terms of structure and meaning. The interjections identified have been analyzed in terms of etymology, and they have been compared with the other historical Turkish dialects. By doing so, we have tried to determine when the Uzbek Turkish interjections started to be used and which different phases it has gone through.
Benzer Tezler
- Yedi Özbekçe hikâye (Nuräli Qåbul, Qaytiş; Xayriddin Sultånov, Gulåmgärdiş; Mäsumä Ahmedovä, Keçmiş Hisåbi; Såbir Onär, bir olärmän Çävändåz; sälåmät Mühämmäd Väfå, Tutilgän Ay; Şådiqul Hämråyev, Håvlidägi Däraxt; Uluğbek Mustäfåqulov,
Seven stories in Uzbek (Nuräli Qåbul, Qaytiş; Xayriddin Sultånov, Gulåmgärdiş; Mesumä Ahmedovä, Keçmiş Hisåbi; såbir Onär, bir Olärmän Çävändåz; Sälåmät Mühämmäd Väfå, Tutilgän Ay; Şådiqul Hämråyev, Håvlidägi Däraxt; Uluğbek Mustäfåqulov
AYDIN KÖKLÜDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. EMİNE GÜRSOY NASKALİ
- Özbek Türkçesinde isimler
The Onomata in Uzbek Turkish
AYNUR ÖZ
Doktora
Türkçe
1999
DilbilimAnkara ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İRİSTAY KUÇKARTAYEV
- Özbek Türkçesinde bitki adlarıyla kurulan Özbek atasözleri
Uzbek proverbs created with phytonyms in Uzbek Turkish
SEMA ÜNÜVAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimKastamonu ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DÖNE ARSLAN
- Özbek Türkçesinde pekiştirme ve derecelendirme
Comparative and superlative in Uzbek Language
RIDVAN OKUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FEYZİ ERSOY
- Özbek Türkçesinde istem (valenz)
Valenz in Uzbek language
FEYZİ ÇİMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Türk Dili ve EdebiyatıFatih ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. MEHMET KARA