Gebelerde kişilik özellikleri, stresli yaşam olayları ve sosyal destek ile depresyon ve anksiyete belirtileri arasındaki ilişki: Bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin aracı rolü
The relationship of personality traits, stresful life events and social support with depression and anxiety symptoms of pregnant women: The mediator role of cognitive emotion regulation strategies
- Tez No: 531198
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZDEN YALÇINKAYA ALKAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 147
Özet
Bu çalışmanın amacı gebe kadınlarda kişilik özellikleri, stresli yaşam olayları, algılanan sosyal destek ve bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin depresyon ve anksiyete ile ilişkisini incelemektir. Araştırmaya Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği'ne Ağustos 2017-Şubat 2018 tarihleri arasında başvuran 249 gebe kadın katılmıştır. Çalışmada katılımcılardan gebelikle ilgili bilgilere ek olarak, sosyo demografik bilgiler oluşturulan form aracılığı ile öğrenilmiş ve katılımcılar Edinburgh Doğum Sonrası Depresyon Ölçeği, Durumluk Sürekli Kaygı Ölçeği, Temel Kişilik Özellikleri Envanteri, Gebelik Boyunca Meydana Gelen Stresli Yaşam Olayları Listesi, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ve Bilişsel Duygu Düzenleme Anketi Kısa Formu' nu doldurmuşlardır. Çalışmadan elde edilen bulgular incelenirken SPSS 22.0 paket programı kullanılmıştır. Çalışmanın temel hipotezlerini test etmek için çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Gebelerde kişilik özellikleri, stresli yaşam olayları, algılanan sosyal destek, bilişsel duygu düzenleme stratejileri, depresyon ve anksiyete belirtileri arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Nörotiklik, geçimlilik, stresli yaşam olayları, aileden alınan sosyal destek, kendini suçlama, felaketleştirme ve diğerlerini suçlama stratejileri depresyon belirtileriyle pozitif yönde ilişki gösterirken, dışadönüklük, sorumluluk, gelişime açıklık, arkadaştan alınan sosyal destek, plan yapmaya yeniden odaklanma, olayın değerini azaltma ve olumlu yeniden değerlendirme stratejileri depresyon belirtileri ile negatif yönde ilişki göstermiştir. Nörotiklik, stresli yaşam olayları, kendini suçlama, ruminasyon, plan yapmaya yeniden odaklanma, felaketleştirme ve diğerlerini suçlama stratejileri sürekli kaygı belirtileriyle pozitif yönde ilişki gösterirken, dışadönüklük ve geçimlilik değişkenleri sürekli kaygı ile negatif yönde ilişki göstermiştir. Dışadönüklük, sorumluluk, gelişime açıklık, özel bir insandan alınan sosyal destek, arkadaştan alınan sosyal destek, plan yapmaya yeniden odaklanma ve olumlu yeniden değerlendirme stratejileri durumluk kaygı belirtileriyle pozitif yönde ilişki gösterirken, geçimlilik ve kendini suçlama stratejileri durumluk kaygı ile negatif yönde ilişki göstermiştir. Kişilik özelliklerinden nörotiklik, dışadönüklük ve gelişime açıklığın depresyon belirtileri üzerindeki dolaylı etkisinin bilişsel duygu düzenleme stratejilerinden kendini suçlama, felaketleştirme ve olumlu yeniden değerlendirmenin aracı rolüyle olduğu görülmüştür. Bulgular, nörotikliğin kendini suçlama ve felaketleştirme stratejilerinin kullanılma sıklığını arttırdığını, olumlu yeniden değerlendirme stratejisinin kullanılma sıklığını azalttığı ve depresyon belirtilerinin bu yolla arttığını göstermiştir. Bulgular ayrıca, dışadönüklük ve gelişime açıklığın kendini suçlama ve felaketleştirme stratejilerinin kullanılma sıklığını azalttığını, olumlu yeniden değerlendirme stratejisinin kullanılma sıklığını arttırdığını ve depresyon belirtilerinin bu yolla azaldığını göstermiştir. Algılanan sosyal destek alt ölçeklerinden aileden alınan sosyal destek değişkeninin depresyon belirtileri üzerindeki dolaylı etkisinin bilişsel duygu düzenleme stratejilerinden felaketleştirme ve olumlu yeniden değerlendirmenin aracı rolüyle olduğu görülmüştür. Bulgular, aile desteğine sahip olmanın felaketleştirme stratejisinin kullanılma sıklığını arttırdığını, olumlu yeniden değerlendirme stratejisinin kullanılma sıklığını azalttığını ve depresyon belirtilerinin bu yolla arttığını göstermiştir. Kişilik özelliklerinden nörotikliğin sürekli kaygı belirtileri üzerindeki dolaylı etkisinin bilişsel duygu düzenleme stratejilerinden felaketleştirme ve diğerlerini suçlamanın aracı rolüyle olduğu görülmüştür. Bulgular, nörotikliğin felaketleştirme ve diğerlerini suçlama stratejilerinin kullanılma sıklığını arttırdığını ve sürekli kaygı belirtilerinin bu yolla arttığını göstermiştir. Kişilik özelliklerinden geçimliliğin durumluk kaygı belirtileri üzerindeki dolaylı etkisinin bilişsel duygu düzenleme stratejilerinden olumlu yeniden değerlendirmenin aracı rolüyle olduğu görülmüştür. Bulgular, geçimliliğin olumlu yeniden değerlendirme stratejisinin kullanılma sıklığını azalttığını ve durumluk kaygı belirtilerinin bu yolla azaldığını göstermiştir. Sonuçlar literatür çerçevesinde tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study aimed to examine the relationship of personality traits, stressful life events, perceived social support and cognitive emotion regulation strategies with depression and anxiety symptoms in pregnant women. 249 pregnant women who attended the Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hospital, Obstetrics and Gynecology Clinic between August 2017 and February 2018 participated in the study. Participants completed demografic information form, the Edinburgh Postnatal Depression Scale, the State Trade Anxiety Inventory, Basic Personality Traits Inventory, the List of Life Events Reported During Pregnancy, the Multidimentional Scale of Perceived Social Support, Cognitive Emotion Regulation Questionnaire Short Form. SPSS 22.0 package program was used to analyze the findings obtained from the research. Multiple regression analysis were used to test hypotheses for research. Significant correlations were found between personality traits, stressful life events, perceived social support, cognitive emotion regulation strategies, depression symptoms and anxiety symptoms. Directions of the relationship between neuroticism, agreeableness, stressful life events, family support, self blame, catastrophizing and other blame were positive with depression symptoms, whereas, directions of the relationship between extraversion, conscientiousness, openness to experience, friends support, planning, putting into perspective and reappraisal were negative with depression symptoms. Directions of the relationship between neuroticism, stressful life events, self blame, rumination, planning, catastrophizing and other blame were positive with trade anxiety symptoms, whereas, directions of the relationship between extraversion and agreeableness were negative with trade anxiety symptoms. Directions of the relationship between extraversion, conscientiousness, openness to experience, a significant other support, friends support, planning and reappraisal were positive with state anxiety symptoms, whereas, directions of the relationship between agreeableness and self blame were negative with state anxiety symptoms. The indirect effect of neuroticism, extraversion and openness to experience as personality traits on depression symptoms was explored by the mediator role of self blame, catastrophizing and reappraisal as cognitive emotion regulation strategies. The findings have shown that neuroticism increases the frequency of use of self blame and catastrophizing, reduces the frequency of use of reappraisal and increases depression symptoms in this way. The findings have also shown that extraversion and openness to experience reduce the frequency of use of self blame and catastrophizing, increase the frequency of use of reappraisal and reduce depression symptoms in this way. The indirect effect of family support as a type of perceieved social support on depression symptoms was explored by the mediator role of catastrophizing and reappraisal as cognitive emotion regulation strategies. The findings have shown that having family support increases the frequency of use of catastrophizing, reduces the frequency of use of reappraisal and increases depression symptoms in this way. The indirect effect of neuroticism as a personality trait on trade anxiety symptoms was explored by the mediator role of catastrophizing and other blame as cognitive emotion regulation strategies. The findings have shown that neuroticism increases the frequency of use of catastrophizing and other blame and increases trade anxiety symptoms in this way. The indirect effect of agreeableness as a personality trait on state anxiety symptoms was explored by the mediator role of reappraisal as a cognitive emotion regulation strategy. The findings have shown that agreeableness reduces the frequency of use of reappraisal and reduces state anxiety symptoms in this way. The results were discussed in the context of the literature.
Benzer Tezler
- Ways of coping in emerging adulthood: The role of positive development indicators and basic psychological need satisfaction
Gençlerde başa çıkma yolları: Pozitif gelişim göstergelerinin ve temel psikolojik ihtiyaçların giderilmesinin rolü
MERVE FİDAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
PsikolojiÖzyeğin ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYFER DOST GÖZKAN
- Gebelerde kişilik özellikleri ve evlilik doyumunun cinselliğe ilişkin tutum ve inançlarla ilişkisi
The relationship between personality traits and marital satisfaction with the attitudes and beliets regarding about sexuality among pregnat women
ŞEYDANUR GÜLCAN CEHRİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HemşirelikSelçuk ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HALİME ESRA MERAM
- Gebelerde narsistik kişilik özellikleri, sosyal görünüş kaygısı ve ilişkili faktörler
Narcissistic personality traits, social appearanceanxiety and associated factors in pregnancy
AHMET SALİM ÖZKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HemşirelikAydın Adnan Menderes ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHTAP KIZILKAYA
- Gebelerin kişilik özellikleri ve kaygı düzeyleri ile doğum korkuları arasındaki ilişki
Personali̇ty trai̇ts of pregnants and the level of thei̇r anxi̇ety have a relati̇on wi̇th the fear of chi̇ldbi̇rth
EDA DURSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
HemşirelikNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiHemşirelik Bilimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYNUR KIZILIRMAK
DOÇ. DR. SALİME MUCUK
- Dinoproston ile doğum indüksiyonu yapılan gebelerde meme başı stimülasyonunun etkinliğinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effectiveness of nipple stimulation in pregnant women WHO had labor induction with dinoprostone
ALİYE ERDOĞAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Kadın Hastalıkları ve DoğumSağlık Bilimleri ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT EKİN