1994 yılı dünya miras kararı öncesi ve sonrasında Safranbolu yerleşmesi, kentsel ve mimari dönüşümü
Before and after world heri̇tage deci̇si̇on in 1994, Safranbolu settlement, urban and architectural transformation
- Tez No: 535869
- Danışmanlar: PROF. DR. CAN ŞAKİR BİNAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rölöve-Restorasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 192
Özet
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), 1972 yılında düzenlediği konferansta, kültürel ve doğal mirasın, hangi millete ait olursa olsun dünyadaki tüm milletlerin ortak mirası olduğunu ve bu değerlerin korunarak gelecek kuşaklara aktarılmasının tüm milletleri ilgilendirdiğini bildirmiştir. Konferansta kabul edilen“Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme”ile, üstün evrensel değere sahip kültürel ve doğal mirasın korunması için“Dünya Miras Komitesi”kurulmuştur. Böylece komitenin belirlediği evrensel kriterlere uyan kültürel ve doğal miras değerlerinin, Dünya Miras Listesi'ne dahil edilerek, uluslararası ölçekte korunması amaçlanmıştır. Bu listenin oluşturulmasının, miras alanlarının korunmasında hem kültürel hem de finansal açılardan önemli katkıları olmaktadır. Ancak listeye alınan değerlerin uluslararası düzeyde tanınmaya başlaması ve ziyaret edilmek istenmesi,“Dünya Miras Turizmi”kavramını ortaya çıkarmıştır. Bu kavramın, miras alanları için olumlu ve olumsuz açılardan farklı etkileri olmaktadır. Tez çalışmasında,“Safranbolu Tarihi Kenti”üzerinden, Dünya Miras Alanı olmanın bir kültürel değeri nasıl etkilediği konusu tartışılmıştır. Araştırma yöntemi olarak, kentin Miras Listesi'ne dahil olmadan önceki fiziksel ve sosyo-ekonomik durumu ile, 1994 yılından sonra geçirdiği dönüşümlerle birlikte günümüzdeki durumu karşılaştırılmıştır. Çalışma kapsamında öncelikle, Safranbolu kentinin fiziksel ve sosyo-ekonomik yapılarının, Osmanlı Dönemi'ndeki oluşumu ve bu oluşumun Cumhuriyet Dönemi'nden nasıl etkilendiği araştırılmıştır. Kentin listeye alınma süreci, alınan koruma kararları ve yapılan çalışmalar üzerinden incelenmiştir. Ayrıca listeye kabul edilme kriterleri üzerinden, kentin üstün evrensel değeri tanımlanmıştır. Bu bilgiler ışığında, 1994-2018 yıllarının karşılaştırılması amacıyla, kentsel doku incelemeleri ve yapı ölçeğinde analizler yapılmıştır. Ayrıca kent ekonomisinin değişim süreci incelenerek,“Dünya Mirası Turizmi”kavramının kent ve kentli yaşamı üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Çalışmanın devamında ise, miras alanlarının takibinin yapılması için oluşturulmuş“Periyodik Raporlama Sistemi”irdelenerek, Safranbolu için 2006 ve 2014 yıllarında hazırlanmış olan iki periyodik rapor incelenmiştir. Bu raporların günümüz koşullarındaki değerlendirmesi yapılmıştır. Sonuç olarak bu çalışmada, Safranbolu Kenti için alınan miras kararının, kentin üstün evrensel değerini, mekansal, yapısal ve toplumsal ölçekte nasıl etkilediği, belirlenen örnekler çerçevesinde yapılan karşılaştırmalarla tartışılmış ve bu karşılaştırmalar üzerinden bir değerlendirme yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
The United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO), in its conference in 1972, reported that the cultural an natural heritage is the common heritage of all nations of the world regardless of their nationality and that the transfer of these values to future generations is of concern to all nations. With the“Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage”adopted at the conference, The World Heritage Committee was established for the protection of cultural and natural heritage with the outstanding universal value. Thus, it is aimed to protect the cultural and natural heritage values that comply with the universal criteria determined by the committee, in the World Heritage List, and to protect them on an international scale. The creation of this list has important contributions both culturally and financially to the protection of heritage sites. However, the internationalization of the listed values and their desire to be visited reveals the concept of“The World Heritage Tourism”. This concept has different effects from the positive and negative aspects for the heritage areas. In this thesis, the issue of how The World Heritage Site concept influenvces a cultural value through The Historical City of Safranbolu is discussed. As a research method, the physical and socio-economic status of the city which was not included in The Heritage List and its current status with its transformations after 1994 were compared. Within the scope of the study, the formation of the physical and socio-economic structures of the city of Safranbolu in The Ottoman Period and how it was influenced by The Republican Period were investigated. The adoption process of the city for the List was examined through the protection decisions and studies. Furthermore, the city's outstanding universal value was defined through the criterias for admission to the list. In the light of this information, in order to compare the years of 1994-2018, urban tissue analyzes and structural analyzes were performed. In addition, by examining the process of change of urban economy, the effects of World Heritage Tourism on urban and urban life were investigated. In the continuation of the study, the Periodic Reporting System which was established fort he follow-up of the heritage areas was scrutinised and, two periodical reports prepared for Safranbolu in 2006 and 2014 were examined. These reports were evaluated in present conditions. In conclusion, this study discusses how The Heritage Decision taken for Safranbolu City influenced the city's outstanding universal value on a spatial, structural and social scale, and made an evaluation based on the comparisons made within the framework of the determined examples.
Benzer Tezler
- Destinasyon imajı, algılanan değer, turist tatmini ve davranışsal niyet arasındaki ilişki: Safranbolu örneği
The relationship between destination image, perceived value, tourist satisfaction and behavioral intention: The case of Safranbolu
AYŞE ATEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TurizmKarabük ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CENK MURAT KOÇOĞLU
- Safranbolu'da koruma amaçlı imar planları kapsamında turizm işlevli müştemilat yapılarının incelenmesi
Investigation of outbuilding structures fuctioning for tourism purpose by the scope of the conversation plan notes in Safranbolu
MERVE ULUKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MimarlıkKarabük ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞEN ESRA BÖLÜKBAŞI ERTÜRK
- The impact of economic and social development in Safranbolu
Safranbolu'da ekonomik ve sosyal gelişimin etkisi
SİBEL AKPINAR KASAP
Doktora
İngilizce
2011
Şehircilik ve Bölge PlanlamaOrta Doğu Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Bölümü
DOÇ. DR. GÜLDEN BERKMAN
DOÇ. DR. NİL UZUN
- Entegre devre fabrikasyonu ve Türkiye'deki yeri
Integrated circuit fabrication and place of it in Turkey
GÜNGÖR DURDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiMarmara ÜniversitesiElektronik-Haberleşme Eğitimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. VATAN TUĞAL